Dialoog over groeiplannen roept spanning op

De TU Delft moet de komende jaren fors groeien, vindt het college van bestuur (cvb). De inzet op een multicampusstrategie, met naast de bestaande campus in Delft onderwijs in Rotterdam en Den Haag, moet een groei van 28 duizend naar 40 duizend studenten mogelijk maken. Vanaf september wil het cvb in ‘open meetings’ in gesprek met medewerkers en studenten. Studium Generale en Delta wilden daar niet op wachten en hielden dinsdagavond de bijeenkomst ‘The Colossal Campus: Is bigger always better?’. Een theaterdialoog moest de eerste gelegenheid worden “waarbij studenten, medewerkers én Delftenaren elkaar tegelijk spreken”.

Regisseur Frank Kupper, onderzoeker en acteur aan het VU Athena Institute, ontwierp de theaterdialoog. Hij wil met de aanwezigen hun “verbeelding bevrijden”. Drie acteurs staan in korte scènes in de schoenen van studenten, docenten, bestuurders, bewoners en anderen. Vanuit die posities leven ze zich in in allerlei scenario’s rondom de groei. Het publiek en een panel van deskundigen leveren kritiek op de scènes, waarna de acteurs ze nog eens spelen, met deze nieuwe informatie en meningen als uitgangspunt.

Het panel van deskundigen bestaat uit Remco Breuker, professor Korea-studies aan de Universiteit Leiden, Claudia Werker, professor economics of technology and innovation aan de TU Delft, Marten Leenders, voorzitter van de centrale studentenraad en Julian Gommers, een inwoner van Delft. Samen hebben zij ervaring met de verschillende perspectieven die aan bod moeten komen.

Vrij en onafhankelijk 

Als enig niet-Delfts lid van het panel presenteert Breuker een position statement. Zoals hij eerder in een interview aan Delta vertelde, vindt hij dat veel universiteiten in Nederland te groot zijn geworden en is hij tegen verdere groei. Hij is bang dat groei op gespannen voet komt te staan met de onafhankelijkheid van de universiteit. Het publiek lijkt het daarmee eens. Als Kupper vraagt of iedereen wil kiezen welke van vier stellingen het beste bij hun standpunt past, geeft een ruime meerderheid te kennen dat een universiteit vooral een plek moet zijn om vrij en onafhankelijk kennis te creëren. Enkelen zijn van mening dat de universiteit de behoeften van de samenleving moet vervullen of dat een kleine universiteit een persoonlijker en leefbaarder klimaat vormt. Niemand steunt de stelling dat groei onmisbaar is voor de kansen en het concurrentievermogen van een universiteit.

Als het publiek gevraagd wordt kansen te noemen, blijft het stil

Ook de rest van de dialoog lijken de meeste aanwezigen het op de hoofdlijnen eens met elkaar. Wanneer het publiek stellingen mag bespreken met hun buren, wordt er vooral instemmend geknikt. Niet iedereen is tegen groei, maar men ziet wel risico’s. Wanneer Kupper het publiek vraagt om ook kansen te noemen die groei kan bieden, blijft het stil.

Meningsverschil 

Tussen studenten en de aanwezige bewoners bestaat wel een duidelijk verschil van mening. Op verschillende momenten tijdens de dialoog vragen de laatstgenoemden aandacht voor de impact van groeiende studentenaantallen op de rest van de stad. Na anderhalf uur, is voor bewoner Sonja Sint de maat vol. Zij neemt het woord om de aandacht op de positie van de bewoners te vestigen.  “We zijn hier uitgenodigd, maar tot nu toe gaat alles over interne zaken. Het feit dat we pas de laatste twintig minuten iets mogen zeggen en verder niet betrokken worden, beschrijft precies hoe belangrijk de inwoners van Delft zijn voor de universiteit.”

• Lees ook: Buurtbewoners zetten vraagtekens bij groeiplannen TU 

Die onderbreking is tegen het zere been van student bouwkunde Laura Tangelder: “Jullie spreken in de wij-vorm, alsof jullie de enige aanwezigen zijn. Maar er zijn hier ook docenten en studenten. Dit is een evenement waar iedereen bij aan kan sluiten, dus ik vind uw toon heel respectloos.” Haar opmerking kan rekenen op applaus van ten minste twee andere studenten.

Nadat er in het laatste deel van de bijeenkomst meer aandacht is geweest voor de relatie tussen student en stad, legt Tangelder na afloop uit waarom ze ingreep: “Het is een publiek evenement, dus ik vind het belangrijk dat iedereen zich veilig kan voelen om vrijuit te spreken. De anger die je de hele avond voelde opbouwen kwam tot een uitbarsting op een manier waar ik wat van moest zeggen. Ik snap hun positie, maar denk niet dat dit het platform is. Misschien is er een miscommunicatie geweest.”

Misverstand 

Ook bewoner Dannie van Seters, die samen met Sint naar de dialoog is gekomen, denkt dat de frustratie het gevolg van een misverstand was: “Wij waren geen doelgroep, dat hebben we verkeerd geïnterpreteerd. Zorg dus dat je dat goed communiceert. Maar zorg ook voor betrokkenheid: er is wel behoefte vanuit de bewoners om te interacteren over dit onderwerp. Je leest in het nieuws dat er geen interactie is geweest met de buurt. Dus dan denk je: zij denderen als een locomotief lekker door en straks is de deal done. Dat wil je niet, want je wilt juist meedenken.”

‘Bewoners moesten zich ertussen wringen om gehoord te worden’

Masterstudent civiele techniek Jelle Knibbe is dat met hem eens: “Toen ze de groei aankondigden, hadden ze nog niks met de inwoners besproken. Die hebben zich er een beetje tussenin moeten wringen om gehoord te worden. Dat vind ik een slechte zaak. De stad is het milieu waarin de TU moet functioneren. Als je dit soort beslissingen neemt of lijkt te nemen zonder Delft en haar inwoners als belangrijke stakeholders ziet, dan denk ik dat je gigantisch de plank misslaat. Dan wakker je die wrijving aan, die we hier voor onze neus zagen.”

Signaal 

Leon Heuts, hoofd van organisator Studium Generale, vond de avond interessant: “Het is duidelijk dat er veel spanningen zijn. Daar was de avond niet voor bedoeld, het was geen inspraakavond. Maar dat hebben ze wel zo opgevat, en dat is ook een signaal. Ze hebben hier voor hun eigen gevoel blijkbaar weinig zeggenschap over. Dat gaf een bepaalde spanning, die niet altijd prettig was, maar waarom moet alles altijd prettig zijn?”

Was de avond dan een succes? “Als gebeurtenis: ja. Als format weet ik het nog niet. De acteurs deden het hartstikke goed, maar bij dit soort zaken met veel emoties, moeten we kijken hoe we de vorm kunnen verfijnen.”

Bij de theaterdialoog was tekenaar Mark van Huystee aanwezig. Hij vatte de avond zo samen:

^{(Afbeelding: Mark van Huystee)}