Bescherm de open en vrije wetenschap in Europa. Die oproep doen de nationale academies van wetenschappen, waaronder de KNAW, in de aanloop naar de Europese verkiezingen van donderdag 6 juni.
Voor de wetenschap is internationalisering een belangrijk thema. Na incidenten met China en de oorlog in Oekraïne kijken sommige Europese lidstaten met wantrouwen naar internationale samenwerking en uitwisseling van onderzoekers en studenten.
In Nederland zijn er plannen voor strengere screening van buitenlandse studenten en wetenschappers. Een groot land als Duitsland werkt ook aan restricties. De deur zit niet op slot, maar zoals de Europese Commissie het omschrijft: de samenwerking met China is increasingly nuanced and transactional. Ook andere landen liggen onder een vergrootglas.
Maar internationale samenwerking en uitwisseling van kennis, onderzoekers en studenten zijn juist een belangrijke troef van de Europese Unie, schrijven de academies van wetenschappen van 27 lidstaten in een gezamenlijk statement. Wetenschappers en studenten moeten “te allen tijde onder veilige omstandigheden” hun werk kunnen doen.
Verder vinden de academies dat de landen 3 procent van hun BBP moeten investeren in onderzoek en ontwikkeling. In haar bijdrage aan een persconferentie onderstreepte KNAW-president Marileen Dogterom dat Nederland die afgesproken 3 procent nog niet haalt.
‘Uitdagingen’ als klimaatverandering, internationale migratie, voedselzekerheid en de energietransitie kun je alleen aanpakken op wederzijds vertrouwen gebaseerde dialoog tussen wetenschap, politiek, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven, onderstreepte Dogterom.
Hoe kun je open en vrije wetenschap bedrijven in een wereld met zoveel militaire en geopolitieke bedreigingen? Wetenschappers moeten niet naïef zijn, antwoordde Dogterom, en goed kijken met wie ze samenwerken. Ook moeten ze inschatten of hun onderzoek een militaire toepassing kan hebben. Dogterom: “We moeten de balans vinden, anders bewijzen we onszelf geen dienst.”
HOP, Bas Belleman
Comments are closed.