Zwemmen zonder chloor

Minder mensen worden sindsdien ziek na het zwemmen. Maar er zitten wel nadelen aan chloor, het heeft desinfecterende bijproducten. Daar kan je huid van gaan jeuken of je krijgt er rode ogen van. Er zijn ook aanwijzingen dat de desinfecterende bijproducten astma kunnen veroorzaken. Bovendien zijn er bacteriën die soms wel dagenlang in gechloreerd water kunnen overleven. Zwemmen blijft gezond en chloorconcentraties in zwembaden zijn niet gevaarlijk. Maar een zwembad zonder chloor is verstandiger, dan zijn we af van alle vervelende bijwerkingen.

Dat is natuurlijk erg lastig te realiseren. Als iemand in het water springt worden stoffen afgegeven, zoals zweet, koffieresten, zonnebrandresten en natuurlijk bacteriën. Soms wordt er in het water geplast, baby’s poepen af en toe zelfs in het water. De bacteriën die hierbij vrij komen, moeten natuurlijk uitgeschakeld worden.

Ik onderzoek of een zwembad ook schoon gehouden kan worden, met behulp van UV-lampen. Deze lampen desinfecteren momenteel ook ons drinkwater. Er kleeft wel een groot nadeel aan, want UV-lampen zijn schadelijk voor mensen. Je kunt de lampen dus niet in het bad hangen, maar wel in een afgesloten ruimte. Daarom kijk ik naar de hydraulische optie om water voortdurend uit het zwembad te halen en langs UV-lampen te leiden en dan weer terug in het zwembad te pompen. Zwemmers begeven zich vooral in de bovenste meter van het bad, dus daar zou het schone water vooral goed door moeten stromen.

Er ligt wel een probleem op de loer bij dit systeem. Door te stoppen met chloor komt er biofilmvorming op de wanden van het zwembad. Biofilm is een schuilplaats voor bacteriën, waaronder mogelijk legionella. Je kunt de vorming ervan helaas niet voorkomen, maar het wel beheersen. Hoe ik dat ga doen, moet ik nog onderzoeken.

Het is voor een zwembad zonder chloor ook van belang dat mensen zo schoon mogelijk zijn als ze een duik nemen. Ik wil zwemmers negentig procent schoner het zwembad in laten plonzen, dan kan het systeem namelijk tien keer meer zwemmers aan.

Onlangs heb ik een proef gedaan met dertig mensen in een geprepareerde douche in het Delftse sportfondsenbad. We konden het water opvangen van deze gesloten cabine en watermonsters nemen. Daaruit bleek dat douchen voor het zwemmen iemand maar liefst vijftig tot vijfenzestig procent schoner maakt. Zij kregen drie liter water over zich heen, misschien worden ze nog schoner bij meer water of een hardere straal.

Negentig procent schoner lijkt dus haalbaar. Veel wetenschappers reageren sceptisch op mijn onderzoek. Maar met deze cijfers alvast op zak, weet ik dat het mogelijk moet zijn om een systeem te ontwikkelen voor zwembaden zonder chloor.” (RV)

Maarten Keuten. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)