Campus

Wonen in een sprookjesvilla

Van Laboratorium voor Algemene en Analytische Chemie tot kraakpand met hiphopstudio. Van opnameset voor de film Zwartboek tot modern studentencomplex met monumentale hal. Het nieuwe studentenonderkomen aan de Michiel de Ruyterweg is pas op 7 maart helemaal klaar, maar kent al een rijke historie.


Het heeft wel even geduurd voordat het nieuwe studentencomplex verrees. De eerste plannen van Duwo dateren uit 2000. Pas drie jaar later kocht de huisvester het gebied tussen Bouwkunde en het Mijnbouwplein en konden er concrete plannen komen. Die moesten passen in het bestemmingsplan TU Noord dat half april 2007 werd vastgesteld.

Voor dit bestemmingsplan liet de gemeente geen onderzoek doen naar milieueffecten, omdat zij vond dat een studentenwoning de helft minder vervuiling met zich meebrengt dan een reguliere woning. En dus telden de studentenwoningen maar half mee. De Raad van State wees die rekentruc echter af, waarna er alsnog een milieueffectrapportage moest komen.

Al die jaren was sprake van leegstand. Het pand werd daardoor tweemaal gekraakt. Onder meer door krakersgroep ‘Het lab’ die er met een soort kunstenaarscollectief introk en feesten organiseerde. Kriskras door het gebouw zaten een hiphopstudio, een opnamestudio voor internettelevisie en – in een oude collegezaal – een soort filmhuis.

Een van de krakers vertelde destijds dat hij toen hij er voor het eerst binnenkwam via een kelderraampje ‘helemaal overdonderd was’ door het sprookjesachtige pand. “Het licht viel bij het trappenhuis door de glas-in-loodramen naar binnen. Het was hier zo mooi, dat ik me afvroeg of kraken wel zou lukken.”

Opmerkelijk is de smalle gang achter de voorgevel met bijna driehonderd postvakjes. Verder heeft het gebouw een inpandige fietsenberging en vuilcontainer, en een wasserette met drie professionele wasmachines en twee wasdrogers. Nu vormen zich daar nog geen files hoewel tweederde van de bijna driehonderd studenten al half december het complex betrok. Mochten er meer wasmachines nodig zijn dan kunnen die erbij geplaatst worden, zegt Boerstra. Hoewel de laatste bewoners pas vanaf 7 maart komen, heeft de bewonerscommissie al van zich laten horen: vrijdag 24 februari is er een ‘integratieborrel’. Her en der lijkt dat al vanzelf te gebeuren: afgelopen zaterdag hielden de buitenlandse buren van Kris Benne al een borrel ter kennismaking.

“I don’t have the illusion that many of my friends and relatives will read my thesis,” Dr Miriam ter Brake says, laughs. “It’s too technical for that. But now at least when I hand it over to them they have a nice cover – one that catches the eye. What you see here is just a little corner of one of my father’s paintings. He’s very proud that I used his work, though at first he had to get used to the colours, which my sister slightly changed with Photoshop. I really like this little corner because the pencil strokes resemble the complicated patterns that occur on the seafloor in tidal embayments. For my PhD research I developed an idealised model that helps gain a better understanding of the development and evolution of channel and shoal patterns in short tidal embayments.” 

Miriam ter Brake, ‘Tidal embayments, modelling and understanding their morphodynamics’, 15 March 2011, PhD supervisor Professor Arnold Heemink.


‘Gebouw voor Scheikundige Propaedeuse’ valt er nog te lezen op de voormalige entree aan de achterzijde van het studentencomplex. De oude bebouwing aan het De Vries van Heijstplantsoen stamt uit 1923 en deed dienst als Laboratorium voor Algemene en Analytische Chemie voor wat toen nog de Technische Hogeschool heette.


Ook ‘de alchemist’ uitgebeeld in het glas-in-loodraam boven de oude entree herinnert nog aan de vroegere functie van het pand. Het oorspronkelijke glas-in-lood was zwaar beschadigd door vandalisme, maar glasatelier Oud Rijswijk in Zoetermeer kon dit raam aan de hand van foto’s en overblijfselen reconstrueren.


Rond ‘De Villa’ waren vroeger drie vleugels gebouwd met – volgens Duwo-projectleider Arjo Boerstra – ‘dode gevels’ aan de Michiel de Ruyterzijde. “Niet echt fraai”, zegt hij. Bij de sloop daarvan werden de ventilatieornamenten voor de luchtafvoer van zuurkasten gespaard en in de nieuwe entreehal ingemetseld. Gewoon voor de sier. Nu te zien met verlichting erin, maar tijdens de leegstand van het pand met broedende duiven. Die bleken tijdens de bouw erg trouw en zijn daarom gevangen en afgemaakt, meldt Boerstra. Ze poepten heel de boel onder.


Het oudste gedeelte van het pand wordt ook wel ‘De Villa’ genoemd. Het is een Rijksmonument vanwege het imposante trappenhuis met geglazuurd tegelwerk en glas-in-loodramen met daarop onder meer afbeeldingen van een microscoop en een weegschaal. Hoewel tijdens de sloop twee van deze ramen werden gestolen, konden deze opnieuw worden gemaakt aan de hand van bestaande ramen.


Ook filmregisseur Paul Verhoeven liet zijn oog op het scheikundegebouw vallen. Hij nam er een aantal scènes op voor zijn film ‘Zwartboek’. In een van de oude collegezalen bouwde de crew een groot cellencomplex. Op het binnenterrein nam Verhoeven een executiescène op. Zijn catering kookte af en toe voor de krakers.

Het grootste deel van het scheikundegebouw werd vervolgens gesloopt om ruimte te maken voor tramlijn 19. De gevel aan de Michiel de Ruyterzijde is daarom 12,5 meter naar achteren geplaatst. Waar studentencomplexen meestal een middengang hebben met aan twee kanten kamers, is dit pand smaller met één rij kamers en daarachter een galerij. Studenten in de zelfstandige eenkamerwoningen hebben daarom een andere kamerindeling: ze hebben hun douche-, keuken- en toiletblok niet aan de gang liggen, maar in het midden van hun kamer. Het daglicht valt daardoor aan beide kanten naar binnen. “Het is heel licht”, zegt eerstejaars studente werktuigbouwkunde Elsbeth Wijburg blij.


Het bevalt Elsbeth Wijburg ‘supergoed’. Ze kijkt uit op een boom aan het Mijnbouwplein en op het binnenterrein van het complex. “Ik zie ’s avonds het licht van De Villa mooi door het glas-in-loodraam schijnen.” Het binnenterrein is het dak van de parkeergarage en meteen een gemeenschappelijk terras met tribunetrap. “Uitnodigend om in de zomer gezamenlijk leuke dingen te doen”, zegt derdejaars civiele techniek Kris Benne.


Naast het terras komt een gemeenschappelijke tuin. Buiten werken stratenmakers hard aan kronkelpaadjes tussen het nog te planten groen.


Het merendeel van de 297 woningen in de zes woonlagen bestaat uit zelfstandige eenkamerwoningen zoals die van Wijburg. De kamers variëren van 22 tot 34 vierkante meter. Ook zijn er 82 onzelfstandige kamers van elf tot negentien vierkante meter, in groepen van twee tot acht bewoners. De onzelfstandige kamers en woningen in De Villa worden allemaal verhuurd aan buitenlandse studenten. De Chinese Wang Xialu, promovenda bij Bouwkunde aan de overkant, is een van hen. Zij woont sinds een week in De Villa in een groep van acht. “Hoewel, er woont nu alleen een Spanjaard, geloof ik. Anderen zijn er nog niet.” Ze kookt met veel plezier in de gezamenlijke keuken en is dik tevreden met haar splinternieuwe meubels.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.