Wetenschap

Windmolenonderzoek draait ook onder Balkenende rustig verder

Het kabinet heeft het niet zo op windenergie, de windmolenbeweging roert zich. Geen paniek, vinden ze bij de sectie Windenergie van Civiele Techniek.

,,Windenergie leeft meer dan je denkt.”

Het heeft bijna iets van: de honden blaffen, maar de karavaan trekt verder. ,,Positief is dat de verantwoordelijk ambtenaren bij Economische Zaken zeggen: er is wat ons betreft niets veranderd. Het voornemen om voor het jaar 2020 vijftienhonderd megawatt aan windenergie op het vasteland en zesduizend megawatt in de Noordzee op te wekken staat nog steeds”, zegt hoogleraar windenergie prof.dr.ir. Gijs van Kuik (Civiele Techniek en Geowetenschappen). ,,Dat zal ook wel moeten, vanwege de Kyoto-verplichting.”

Het is weer eens zwaar weer voor de windmolen. Afgelopen zomer kreeg de windturbine ervan langs van de ingenieursvereniging Kivi, die na een debat tussen voorstanders en sceptici van windenergie vaststelde dat windenergie de komende decennia nog bij lange na niet rendabel is. Het nieuwe kabinet snijdt intussen in de subsidies: duurzame energie moet alsnog worden belast met een ‘ecotax’ van 3,5 eurocent per kilowattuur, tegelijk worden andere fiscale stimulansen geschrapt.

De zwaarste klap komt van de nieuwe subsidieregeling die de passende naam Mep draagt: ‘milieukwaliteit elektriciteitsproductie’. De Mep valt voor windmolens op land liefst dertig procent lager uit dan nu het geval is: 2,4 eurocent per opgewekt kilowattuur. Dat komt erop neer dat een windmolen op land straks geld kost in plaats van oplevert. Vanaf het moment dat dat bekend werd, hebben alle projectontwikkelaars de pen laten vallen, zei Siemens-directeur ir. Pieter Havenaar deze maand op de Technologiedag. ,,Windenergie is straks vaak nog duurder dan grijze energie. Het houdt dus niet over”, ziet ook Van Kuik in.

Ecotax

Op zee dreigen soortgelijke problemen. Windenergie komt daar straks op vijf eurocent netto subsidie per kilowattuur. ,,Dat lijkt redelijk”, vindt Van Kuik. Maar volgens het informatiecentrum voor groene energie GreenPrices is er een cent of zeven nodig % alleen al omdat consumenten straks ook voor offshore windenergie 3,5 eurocent ecotax zouden gaan betalen. De Kamer heeft het debat over de nieuwe subsidieregels overigens een aantal maanden opgeschort. Tot die tijd komt er een mildere overgangsregeling.

Intussen staat iedere organisatie die iets heeft met windenergie op de achterste benen. Vorige week hingen veertien milieuorganisaties op het Binnenhof onder leiding van GreenPrices een windmolen op, en stroombedrijven Essent en Nuon bijten in boze persberichten en brieven van zich af. In het vakblad Windnieuws stelt voorzitter Chris Zijdeveld van de Organisatie voor Duurzame Energie (ODE) deze week vast dat de Nederlandse windenergie wordt ‘gemarginaliseerd’ door de planologen.

Als klap op de vuurpijl wist het kabinet vorige week op het nippertje te voorkomen dat de Tweede Kamer een greep deed in het speciale aardgasbatenfonds voor de versterking van de kennisinfrastructuur – het zogeheten Ices-Kis-geld. Een kamermeerderheid wilde haast de helft van dat geld gebruiken voor wegenaanleg. Dat was pas écht een ramp geweest, zegt Van Kuik. De TU Delft staat immers samen met ECN aan het hoofd van een onderzoeksconsortium dat de weg moet bereiden voor de aanleg van het aangekondigde windmolenpark in zee. En het consortium heeft daartoe een aanvraag in voorbereiding voor 28 miljoen euro Ices-Kis-geld.

Bewustzijn

,,Politiek gezien is windenergie uit”, zegt Van Kuik. ,,Toch zijn er ook andere signalen. De groene-stroomprojecten van de energieleveranciers hebben een gigantische vraag opgewekt. Ook wij merken dat er veel belangstelling is voor ons onderzoek naar onder meer de toepassing van windenergie in de bebouwde omgeving. Het leeft meer dan we merken, het bewustzijn dat we op de verkeerde manier bezig zijn is er nog steeds. En wat betreft de kosten: we hebben het hier wél over verduurzaming. Dat moet je ook willen, en dan mag er ook best tijdelijk geld bij.” Anders dan de critici en het officiële Kivi-standpunt schat Van Kuik in dat windenergie zichzelf al rond 2010 kan bedruipen % al is het uitgangspunt daarbij wél dat er niet nog meer wordt gesleuteld aan de ecotax.

Van Kuiks collega ir. Ruud van Rooij vergelijkt de aangekondigde windmolenprojecten met ‘een trein die al op de rails staat’. ,,Het eindpunt is al bekend. Het is alleen nog afwachten hoe de trein precies gaat rijden.” Helemaal gerust is Van Kuik daar overigens niet op. ,,Je kunt zeggen: 2020 is nog ver weg, dat zien we tegen die tijd wel. Of je kunt zeggen: 2020, daaraan moeten we nu werken. Die route, daar maak ik me zorgen over. Dat men zegt: laat de markt het maar doen. Terwijl die markt het dus niet doet.”

Op het Delftse onderzoek zal het gesteggel niet direct invloed hebben, denken ze bij de leerstoel Windenergie. ,,Als wetenschapper heb je er toch minder last van dan als energiebedrijf”, zegt Van Rooij.

Het kabinet heeft het niet zo op windenergie, de windmolenbeweging roert zich. Geen paniek, vinden ze bij de sectie Windenergie van Civiele Techniek. ,,Windenergie leeft meer dan je denkt.”

Het heeft bijna iets van: de honden blaffen, maar de karavaan trekt verder. ,,Positief is dat de verantwoordelijk ambtenaren bij Economische Zaken zeggen: er is wat ons betreft niets veranderd. Het voornemen om voor het jaar 2020 vijftienhonderd megawatt aan windenergie op het vasteland en zesduizend megawatt in de Noordzee op te wekken staat nog steeds”, zegt hoogleraar windenergie prof.dr.ir. Gijs van Kuik (Civiele Techniek en Geowetenschappen). ,,Dat zal ook wel moeten, vanwege de Kyoto-verplichting.”

Het is weer eens zwaar weer voor de windmolen. Afgelopen zomer kreeg de windturbine ervan langs van de ingenieursvereniging Kivi, die na een debat tussen voorstanders en sceptici van windenergie vaststelde dat windenergie de komende decennia nog bij lange na niet rendabel is. Het nieuwe kabinet snijdt intussen in de subsidies: duurzame energie moet alsnog worden belast met een ‘ecotax’ van 3,5 eurocent per kilowattuur, tegelijk worden andere fiscale stimulansen geschrapt.

De zwaarste klap komt van de nieuwe subsidieregeling die de passende naam Mep draagt: ‘milieukwaliteit elektriciteitsproductie’. De Mep valt voor windmolens op land liefst dertig procent lager uit dan nu het geval is: 2,4 eurocent per opgewekt kilowattuur. Dat komt erop neer dat een windmolen op land straks geld kost in plaats van oplevert. Vanaf het moment dat dat bekend werd, hebben alle projectontwikkelaars de pen laten vallen, zei Siemens-directeur ir. Pieter Havenaar deze maand op de Technologiedag. ,,Windenergie is straks vaak nog duurder dan grijze energie. Het houdt dus niet over”, ziet ook Van Kuik in.

Ecotax

Op zee dreigen soortgelijke problemen. Windenergie komt daar straks op vijf eurocent netto subsidie per kilowattuur. ,,Dat lijkt redelijk”, vindt Van Kuik. Maar volgens het informatiecentrum voor groene energie GreenPrices is er een cent of zeven nodig % alleen al omdat consumenten straks ook voor offshore windenergie 3,5 eurocent ecotax zouden gaan betalen. De Kamer heeft het debat over de nieuwe subsidieregels overigens een aantal maanden opgeschort. Tot die tijd komt er een mildere overgangsregeling.

Intussen staat iedere organisatie die iets heeft met windenergie op de achterste benen. Vorige week hingen veertien milieuorganisaties op het Binnenhof onder leiding van GreenPrices een windmolen op, en stroombedrijven Essent en Nuon bijten in boze persberichten en brieven van zich af. In het vakblad Windnieuws stelt voorzitter Chris Zijdeveld van de Organisatie voor Duurzame Energie (ODE) deze week vast dat de Nederlandse windenergie wordt ‘gemarginaliseerd’ door de planologen.

Als klap op de vuurpijl wist het kabinet vorige week op het nippertje te voorkomen dat de Tweede Kamer een greep deed in het speciale aardgasbatenfonds voor de versterking van de kennisinfrastructuur – het zogeheten Ices-Kis-geld. Een kamermeerderheid wilde haast de helft van dat geld gebruiken voor wegenaanleg. Dat was pas écht een ramp geweest, zegt Van Kuik. De TU Delft staat immers samen met ECN aan het hoofd van een onderzoeksconsortium dat de weg moet bereiden voor de aanleg van het aangekondigde windmolenpark in zee. En het consortium heeft daartoe een aanvraag in voorbereiding voor 28 miljoen euro Ices-Kis-geld.

Bewustzijn

,,Politiek gezien is windenergie uit”, zegt Van Kuik. ,,Toch zijn er ook andere signalen. De groene-stroomprojecten van de energieleveranciers hebben een gigantische vraag opgewekt. Ook wij merken dat er veel belangstelling is voor ons onderzoek naar onder meer de toepassing van windenergie in de bebouwde omgeving. Het leeft meer dan we merken, het bewustzijn dat we op de verkeerde manier bezig zijn is er nog steeds. En wat betreft de kosten: we hebben het hier wél over verduurzaming. Dat moet je ook willen, en dan mag er ook best tijdelijk geld bij.” Anders dan de critici en het officiële Kivi-standpunt schat Van Kuik in dat windenergie zichzelf al rond 2010 kan bedruipen % al is het uitgangspunt daarbij wél dat er niet nog meer wordt gesleuteld aan de ecotax.

Van Kuiks collega ir. Ruud van Rooij vergelijkt de aangekondigde windmolenprojecten met ‘een trein die al op de rails staat’. ,,Het eindpunt is al bekend. Het is alleen nog afwachten hoe de trein precies gaat rijden.” Helemaal gerust is Van Kuik daar overigens niet op. ,,Je kunt zeggen: 2020 is nog ver weg, dat zien we tegen die tijd wel. Of je kunt zeggen: 2020, daaraan moeten we nu werken. Die route, daar maak ik me zorgen over. Dat men zegt: laat de markt het maar doen. Terwijl die markt het dus niet doet.”

Op het Delftse onderzoek zal het gesteggel niet direct invloed hebben, denken ze bij de leerstoel Windenergie. ,,Als wetenschapper heb je er toch minder last van dan als energiebedrijf”, zegt Van Rooij.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.