Wat betekent de coronacrisis voor verkeers systemen?

Op verzoek van Delta sloegen Delftse verkeerskundigen dr. Sascha Hoogendoorn, prof. Serge Hoogendoorn en prof. Hans van Lint (allen van de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen) aan het brainstormen over de consequenties van de coronamaatregelen voor hun vakgebied. Leidt de crisis tot blijvende veranderingen in de transport- en vervoerssystemen van onze maatschappij?

Sascha Hoogendoorn ziet thuisbezorgdiensten een grote vlucht maken. “Mensen laten nu veel meer thuisbezorgen. In Nederland liepen we op dit vlak achter op veel landen. Denk aan de VS, Groot-Brittannië en landen in Azië. Als mensen nu het gemak ervaren en over een mentale drempel heen zijn, kun je hier een blijvend effect van verwachten. De langetermijngevolgen kunnen groot zijn. Buurtsupers verdwijnen al uit het straatbeeld. Volgen de iets grotere supermarkten ook dat pad? Of krijgen we juist een rebound naar kleinschalig en lokaal? De consequenties voor stedelijke verkeersafwikkeling zijn evident.”

‘Thuiswerken zou ingeburgerd kunnen raken’

Haar collega, Serge Hoogendoorn, is benieuwd wat het massale thuiswerken zal brengen. “We weten dat sommige vormen van nudging (een subtiele aansporing om gedrag te wijzigen, red.) zorgen tot blijvende gedragsveranderingen. Mogelijk zullen we dat na deze crisis ook zien bij thuiswerken. Het zou kunnen dat dit ingeburgerd raakt en ook na de crisis veel zal plaatsvinden in combinatie met video conferencing.”

Hans van Lint geeft leiding aan het DiTT-lab (Data analytics & traffic simulation lab) en probeert de gevolgen van zo’n gedragswijziging te meten en in modellen te vatten. “Stel dat 5 à 10 procent van de mensen ook na de coronacrisis doorgaat met thuiswerken – dat lijkt me geen gekke hypothese – wat betekent dit voor de verkeerstromen? Dit kunnen we simuleren. Alleen hebben we daar nog wel gegevens voor nodig uit enquêtes.”

De onderzoekers buigen zich ook het hoofd over de gevolgen voor het openbaar vervoer. Mensen mijden nu het OV en pakken sneller de auto, de fiets of gaan langere stukken lopen. “De vraag naar openbaar vervoer is minder geworden en het aanbod is ook teruggeschroefd”, zegt Serge Hoogendoorn. “Ook nieuwere vormen van mobiliteit, zoals Uber, hebben zwaar te leiden. De vraag is in hoeverre deze effecten zullen leiden tot vertraging in de invoering van nieuwe vormen van mobiliteit. Denk aan Mobility as a Service (MaaS). Het idee achter MaaS is dat het plannen, boeken en betalen van al het mogelijke vervoer gebeurt via apps. Bijvoorbeeld de deelfiets, -auto, -scooter, trein, tram, of (water)taxi. Misschien later ook de eigen auto of fiets. En vooral ook combinaties van al deze soorten vervoer, zodat reizen op maat en volgens de wensen van de reiziger mogelijk wordt en het mobiliteitssysteem verbetert.”