Vraagtekens bij gehypte plant

Een bedreiging voor de voedselproductie zou hij niet vormen, want de kleine boom gedijt in droge gebieden in de tropen waar geen maïs of biet wortel schiet. Wereldwijd staat nu bijna een miljoen hectare jatropha curcas, vooral in Azië. Het Wereld Natuurfonds (WNF) verwacht dat dit areaal tegen 2015 is gegroeid tot dertien miljoen.
Maar is jatropha wel zo onschuldig? Zijn imago heeft in ieder geval een flinke deuk opgelopen door de publicatie van onderzoekers van de universiteit van Twente over de ecologische voetafdruk van bio-energiegewassen.
Begin deze maand schreven zij in het wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the National Academy of Science (PNAS) dat je maar liefst 20 duizend liter water nodig hebt om een liter biodiesel uit jatropha te produceren. Dit komt neer op 574 duizend liter per gigajoule. Ter vergelijking, een litertje ethanol uit suikerbieten zou nog geen veertienhonderd liter vocht vergen (59 duizend liter water per gigajoule). Door het hoge waterverbruik van energiegewassen kan de watervoorziening van voedselgewassen in gevaar komen, waarschuwen de auteurs.
De Delftse hydroloog ir. Roel Blesgraaf mag sinds deze week ook jatropha-expert noemen. Hij studeerde af op een onderzoek naar de waterhuishouding van de plant. Volgens hem is het waterverbruik een factor tien lager dan de onderzoekers uit Twente beweren. “Dat is wat ik bij een proefopstelling in Zuid-Afrika berekende”, vertelt hij. Daarmee zou volgens hem het waterverbruik vergelijkbaar zijn met tal van andere energiegewassen.
Volgens Blesgraaf gebruikten de onderzoekers data afkomstig van een plantage met bomen van een paar jaar oud. “Dat levert een vertekend beeld op, want de bomen zijn pas na vijf jaar volwassen. Als ze nog zo jong zijn produceren ze minder efficiënt noten.”
Samen met dr.ir. Raymond Jongschaap, leider van een onderzoek naar jatropha aan de Wageningen Universiteit en hydroloog dr. Thom Boogaard (CiTG) is Blesgraaf door PNAS uitgenodigd om een artikel te schrijven in reactie op de publicatie van de Twentse collega’s.
Hoofdauteur van het PNAS-artikel, dr. Winnie Gerbens-Leenes, zegt dat ze noodgedwongen gebruik heeft gemaakt van gegevens over jonge bomen. “De andere gegevens hebben we van de Wereld Voedsel Organisatie (FAO). Deze organisatie checkt alle data over waterverbruik die ze binnenkrijgt. Maar voor jatropha kan ze dat nog niet doen omdat er nog maar zo weinig gegevens beschikbaar zijn.”
Jatropha heeft behalve olierijke zaden een paar eigenschappen die de plant zeer geliefd maakt. Hij kan een paar jaar van extreme droogte overleven. Daardoor kan hij groeien op plekken die niet geschikt zijn voor de landbouw. En doordat zijn wortels diep de grond in steken voorkomt hij erosie.
Maar daartegenover staan dus tal van onzekerheden. Wil hij werkelijk veel noten produceren, hoeveel water heeft hij dan nodig? En wat is het effect van de plant op het grondwaterniveau? Misschien dat het waterniveau wel daalt. Dat kan slecht zijn voor naburige gebieden waar het water normaal gesproken naar toe zou stromen.
Het enige land dat jatropha serieus onderzoekt is Zuid-Afrika, aldus Blesgraaf. “In dat land is de verbouwing nog verboden totdat er meer bekend is. Ze zijn daar goed bezig. Elders is jatropha zo gehypt.”
Blesgraaf ontwikkelde een waterhuishoudkundig model van de plant gebaseerd op onder meer metingen aan de sapstromen door de stam van de boom bij een onderzoeksopstelling in Zuid-Afrika. Hij wilde zijn model kalibreren zodat het ook bruikbaar is voor andere gebieden. “Maar op geen enkele andere plek in de wereld zijn proefopstellingen die ik hiervoor kan gebruiken.”
De faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen wilde vorig jaar samen met energiebedrijf Eneco een onderzoek starten naar jatropha rondom het Tanzaniaanse dorpje Makanya. Delftse wetenschappers doen daar al jaren hydrologisch onderzoek. Maar Eneco heeft zich teruggetrokken uit het project. “Vanwege de economische crisis hebben we het project even geparkeerd”, zegt een woordvoerder.
Rest de hamvraag. Is het nu verstandig om jatropha te planten of niet? “Dat is helemaal afhankelijk van de omgeving en de cultivatiemethode”, zegt Blesgraaf. “Grote monoculturen zou ik niet snel aanraden. Maar als boeren de plant als omheining gebruiken om andere planten te beschermen, kan het wel weer heel gunstig uitpakken. De bladeren zijn giftig. Daardoor houd je grazers die azen op de voedselgewassen buiten de deur.”  

WIS, an organization set up to promote international student interests, has been up and running now for a couple years, but for any group or organization that involves the often ‘here today, gone tomorrow’ international student community, continuity is a problem, as WIS is discovering.
International students are coming to TU Delft in ever-greater numbers, but they’re mainly MSc students who are gone again after just two years. WIS is therefore constantly in need of new members to replace the departed and keep moving the TU’s exciting internationalization project forward.
“No matter how long an international student is here in Delft, through WIS they can all help make an immediate and lasting impact on the international student community,” says Rose Manouchehri, a WIS member and organizer. “WIS puts no restrictions on involvement and we welcome all international students to come along and meet us and see what we are all about.”
What WIS is all about is organizing social and extracurricular activities for international students and helping to identify and solve some of the long and short term problems and challenges facing international students. As the members proclaim, WIS is ‘the start of an international students for international students movement’ that has opened a new door for international students to form their own vibrant community’. 

To keep that door from closing, WIS is now looking for new members to get involved and help with the organizing and problem-solving, while having fun and meeting new people along the way. WIS meets once per week for approximately one hour, at which time the members discuss the various issues and opportunities on the agenda. Within TU Delft, several organizations support WIS, including Dutch student council political party ORAS and the VSSD student union. WIS’s international student members however formulate WIS’s goals and the group is always open to new ideas to develop and pursue.
WIS is currently focused on the following: Organizing social, sport and cultural activities, including sport days, activities involving cultural and sport student associations, and social events, like BBQs, parties and excursions. WIS is also collaborating with the TU’s International Office in organizing a new and improved international student introduction week that will hopefully make it easier for international and Dutch students to meet each other.
Currently ORAS is working on creating an international student union or center on campus, where international students can socialize and hang out, and WIS is also actively collaborating in this plan. Other WIS activities include helping to solve the housing problems that often trouble international students; helping to improve the information provided to students abroad, which is not always accurate; and further expanding the university-wide discussion on internationalization by bringing new opinions and ideas to TU Delft table.
“We as international students want to get to know the Dutch culture, meet friends and colleagues from all over the world, and participate in fun extracurricular activities,” Manouchehri says. “That’s why WIS was set up, so that international students can meet each other and actively participate in organizing fun and useful activities for international students, as well as finally helping to solve some of the common problems we all face as international students.”

WIS wants you! If you would like to get involved in the internationalization process, joining WIS could be your first step. If you’re interested in joining WIS or would like to attend a meeting, please send an introductory email to: wis@vssd.nl. Or email Rose Manouchehri at R.Manouchehri@tudelft.nl.