Wetenschap

Virtuele chirurgie

Delta bericht regelmatig over innovatieve ideeën met grote beloftes voor de toekomst. Maar wat is er een paar jaar later met het idee gebeurd? Hoe staat het bijvoorbeeld met de Simendo, een simulator-endoscoop waarmee de chirurg in virtual reality kan oefenen?

Delta, 6 oktober 2005:
Het Delftse bedrijf Delltatech heeft patent gekregen op een driedimensionale joystick. De ‘Simendo’ is een oefenjoystick voor chirurgen die aan het trainen zijn voor kijkoperaties.

De Nederlandse patentaanvraag was relatief simpel, maar de Amerikaanse patentaanvraag loopt nog steeds. “Er bestaan grote Amerikaanse bedrijven die vergelijkbare patenten hebben, en dat lijkt de aanvraag niet te vergemakkelijken”, vertelt dr.ir. Mark Wentink. “Binnenkort komt de doorbraak.”
Als student luchtvaart- en ruimtevaarttechniek raakte Wentink gefascineerd door vliegsimulators. Toen hij later bij de afdeling medische technologie en mechanica van Werktuigbouwkunde promotieonderzoek deed naar de oog-handcoördinatie van chirurgen bij kijkoperaties, ontstond uit een proefopstelling een heel ander type simulator: de oerversie van de Simendo.
De geestelijke vader voelde niet de drang om meteen een bedrijf op te richten. Studenten luchtvaart- en ruimtevaarttechniek Dervis Demirtas en Joeri Post deden dat wel. Met zulke positieve resultaten, dat Wentink zich in 2005 bij Delltatech aansloot.
Tweeënhalf jaar later blijken ook in landen als Italië, de Verenigde Staten en Indonesië ziekenhuizen de simulator te gebruiken om assistent-chirurgen te trainen in sleutelgatoperaties. En er zijn nieuwe wegen ingeslagen. Wentink: “Met de originele Simendo kunnen aankomende chirurgen zich bekwamen in buikoperaties. Op medische congressen werden we regelmatig aangesproken door traumachirurgen en orthopeden die vroegen of we voor hen geen varianten konden ontwikkelen.” Uiteindelijk leidde dat tot een kleinere simulator voor knieoperaties, waarbij de gebruiker de ‘joystick’ horizontaal moet bewegen. Binnenkort brengt Delltatech ook een Simendo voor gynaecologen op de markt. “Omdat de software bij de verschillende varianten overeenkomsten vertoont, kunnen we de ontwikkelingskosten in de hand houden.”
Je zou de Simendo ook als een serious game kunnen omschrijven. Vorig jaar bonden verschillende Nederlandse ziekenhuizen zelfs een keer online de strijd met elkaar aan in een Simendo-competitie: wie kan het handigst met de simulator overweg? Plannen om voor de consumentenmarkt een virtual-realityvariant van Dokter Bibber te ontwikkelen, zijn er niet. Wentink: “Daarvoor zijn de endoscoop en de software toch net te prijzig.”
Delltatech werkt nauw samen met de groep Mens-Machinesystemen van prof.dr. Jenny Dankelman. Afgelopen maandag bezocht Wentink de Delftse promotie van artsonderzoeker Emiel Verdaasdonk, die onderzocht hoe dicht de Simendo de werkelijkheid van een lastige inkijkoperatie benadert. Op de site van Delltatech wordt verwezen naar de positieve uitkomsten.
“Minder complicaties bij patiënten door een betere voorbereiding van de chirurg, dat is wat je met zo’n simulator nastreeft”, zegt Wentink. “Het risico verkleinen dat een beginnende chirurg een fout maakt. In ziekenhuizen in binnen- en buitenland doet men nu onderzoek naar dat verband.”
Vliegsimulators blijven Wentink boeien. Hij werkt in deeltijd als TNO-onderzoeker, en de afgelopen jaren was hij betrokken bij de ontwikkeling van een simulator die piloten moet leren in zeer zware omstandigheden te vliegen: de Desdemona, wat staat voor desoriëntatie-demonstrator.

Delta, 6 oktober 2005:
Het Delftse bedrijf Delltatech heeft patent gekregen op een driedimensionale joystick. De ‘Simendo’ is een oefenjoystick voor chirurgen die aan het trainen zijn voor kijkoperaties.

De Nederlandse patentaanvraag was relatief simpel, maar de Amerikaanse patentaanvraag loopt nog steeds. “Er bestaan grote Amerikaanse bedrijven die vergelijkbare patenten hebben, en dat lijkt de aanvraag niet te vergemakkelijken”, vertelt dr.ir. Mark Wentink. “Binnenkort komt de doorbraak.”
Als student luchtvaart- en ruimtevaarttechniek raakte Wentink gefascineerd door vliegsimulators. Toen hij later bij de afdeling medische technologie en mechanica van Werktuigbouwkunde promotieonderzoek deed naar de oog-handcoördinatie van chirurgen bij kijkoperaties, ontstond uit een proefopstelling een heel ander type simulator: de oerversie van de Simendo.
De geestelijke vader voelde niet de drang om meteen een bedrijf op te richten. Studenten luchtvaart- en ruimtevaarttechniek Dervis Demirtas en Joeri Post deden dat wel. Met zulke positieve resultaten, dat Wentink zich in 2005 bij Delltatech aansloot.
Tweeënhalf jaar later blijken ook in landen als Italië, de Verenigde Staten en Indonesië ziekenhuizen de simulator te gebruiken om assistent-chirurgen te trainen in sleutelgatoperaties. En er zijn nieuwe wegen ingeslagen. Wentink: “Met de originele Simendo kunnen aankomende chirurgen zich bekwamen in buikoperaties. Op medische congressen werden we regelmatig aangesproken door traumachirurgen en orthopeden die vroegen of we voor hen geen varianten konden ontwikkelen.” Uiteindelijk leidde dat tot een kleinere simulator voor knieoperaties, waarbij de gebruiker de ‘joystick’ horizontaal moet bewegen. Binnenkort brengt Delltatech ook een Simendo voor gynaecologen op de markt. “Omdat de software bij de verschillende varianten overeenkomsten vertoont, kunnen we de ontwikkelingskosten in de hand houden.”
Je zou de Simendo ook als een serious game kunnen omschrijven. Vorig jaar bonden verschillende Nederlandse ziekenhuizen zelfs een keer online de strijd met elkaar aan in een Simendo-competitie: wie kan het handigst met de simulator overweg? Plannen om voor de consumentenmarkt een virtual-realityvariant van Dokter Bibber te ontwikkelen, zijn er niet. Wentink: “Daarvoor zijn de endoscoop en de software toch net te prijzig.”
Delltatech werkt nauw samen met de groep Mens-Machinesystemen van prof.dr. Jenny Dankelman. Afgelopen maandag bezocht Wentink de Delftse promotie van artsonderzoeker Emiel Verdaasdonk, die onderzocht hoe dicht de Simendo de werkelijkheid van een lastige inkijkoperatie benadert. Op de site van Delltatech wordt verwezen naar de positieve uitkomsten.
“Minder complicaties bij patiënten door een betere voorbereiding van de chirurg, dat is wat je met zo’n simulator nastreeft”, zegt Wentink. “Het risico verkleinen dat een beginnende chirurg een fout maakt. In ziekenhuizen in binnen- en buitenland doet men nu onderzoek naar dat verband.”
Vliegsimulators blijven Wentink boeien. Hij werkt in deeltijd als TNO-onderzoeker, en de afgelopen jaren was hij betrokken bij de ontwikkeling van een simulator die piloten moet leren in zeer zware omstandigheden te vliegen: de Desdemona, wat staat voor desoriëntatie-demonstrator.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.