Vijftien hbo-bestuurders boven nieuwe salarisnorm

In het overzicht dat de HBO-raad vandaag publiceerde staat al aangekondigd dat Wintels zijn bezoldiging – salaris en pensioenbijdrage – zal terugbrengen naar het nieuwe maximum als hij zijn arbeidscontract per 1 juni 2012 vernieuwt.



De nieuwe wet normering topinkomens is weliswaar nog niet van kracht, maar het ministerie kan “ondoelmatige” bestedingen van onderwijsinstellingen al wel terugvorderen. Daar vallen ook te hoge salarissen en vergoedingen van nieuwe en opnieuw benoemde bestuurders onder.

Vorige week liet de SGP weten dat de maatregel een jaar zou moeten worden uitgesteld. Dinsdag diende de partij daartoe een amendement in. De kleine gereformeerde partij is belangrijk voor de coalitie, die in de Eerste Kamer geen meerderheid heeft.

Hoewel staatssecretaris Halbe Zijlstra eigenlijk wil wachten op het parlementaire debat donderdag over zijn wetsvoorstel, reageert hij toch alvast op de bezwaren van advocatenkantoor Stibbe tegen de langstudeermaatregelen. Hij zou de wet niet hebben ingediend als hij dacht dat die juridisch geen stand zou houden, legt hij uit.

De advocaten noemden zoveel mogelijk bezwaren tegen de wet en Zijlstra gaat ze puntsgewijs langs. Zo zou de wet het rechtszekerheidsbeginsel schenden. Dat is misschien waar, erkent Zijlstra, maar dat beginsel is niet ‘absoluut’: wetswijzigingen zouden maar ‘zeer moeizaam’ tot stand komen, als je de verwachtingen van burgers nooit zou mogen wijzigen. 

Een overgangsregeling is ook nergens voor nodig: studenten houden de mogelijkheid om hun opleiding af te maken, ‘ook al kost dat meer dan zij een aantal jaren geleden mogelijk hadden verwacht’. Ze kunnen extra lenen, stelt hij.

Het internationale verdrag waarin staat dat het hoger onderwijs op termijn kosteloos zou moeten worden, draait om de toegankelijkheid van het hoger onderwijs, aldus Zijlstra. “Niet het kosteloos maken van hoger onderwijs, maar het waarborgen van de toegankelijkheid voor een ieder die de bekwaamheid bezit om dat onderwijs te volgen, staat op de voorgrond.” Door de leenmogelijkheden blijft die toegankelijkheid in zijn ogen gewaarborgd.

De advocaten beweerden ook dat de regeling onrechtmatig zou zijn voor deeltijdstudenten, maar Zijlstra vindt van niet. De hbo’ers onder hen studeren immers even snel als voltijdstudenten. Voor de universitaire deeltijdstudenten geldt dat niet, erkent hij maar die hebben pech: “In het wo doen deeltijdstudenten er wel langer over, maar is deze groep dus relatief klein.”

Ook discrimineert het wetsvoorstel niet. Discriminatie gaat over eigenschappen van mensen “waarvan in het geheel geen afstand kan worden gedaan, of eigenschappen waarvan geen afstand kan worden gedaan zonder de eigen persoonlijkheid te beschadigen. Het zijn van langstudeerder is daarmee niet te vergelijken.”

Volgens de Tilburgse hoogleraar onderwijsrecht Paul Zoontjens weet Zijlstra vrijwel alle punten te weerleggen. Althans, alle juridische punten. “Ik moet nog zien dat deze wet ongeschonden door de Tweede en Eerste Kamer komt, maar als dat lukt, zal het moeilijk worden om de wet bij de rechter aan te vechten.”

De enige zwakke passage in Zijlstra’s betoog gaat over deeltijdstudenten, denkt de hoogleraar. “Deze studenten zouden straks naar de rechter kunnen stappen, omdat Zijlstra ongelijke gevallen – deeltijd- en voltijdstudenten – gelijk wil behandelen. Dat komt neer op ongelijke behandeling.”

In het debat over de wet spelen niet alleen juridische argumenten een rol, benadrukt Zoontjens. “Aan deze wet blijft toch de geur hangen dat studenten onbehoorlijk behandeld worden, vooral de bestaande studenten. Daar moet het parlement zich over uitspreken.”

Afgelopen dinsdag demonstreerden in Den Haag ongeveer vierhonderd studenten tegen het wetsvoorstel.