Vici-beurzen voor twee Delftse onderzoekers

In totaal zijn deze toekenningsronde 34 Vici-beurzen uitgereikt. De eerste twaalf onderzoekers uit de domeinen toegepaste technische wetenschappen (TTW) en gezondheidsonderzoek en zorginnovatie (ZonMw) kregen in februari al een beurs toebedeeld. Het coronavirus gooide de planning van NWO overhoop, waardoor nu pas bekend is welke wetenschappers uit de domeinen ‘exacte en natuurwetenschappen’ (ENW) en de ‘sociale en geesteswetenschappen’ (SGW) een Vici-beurs krijgen.

Met de beurs kunnen de wetenschappers vijf jaar lang onderzoek doen. De onderwerpen lopen uiteen van “de eerste stappen van sterrenstelsels” tot “de verzorgingsstaat van morgen”. Tussen de gelukkigen zitten twee Delftenaren: prof.dr. Gary Steele (TNW) en prof.dr.ir. Mark Veraar (EWI).

TU Delft
Volgens Steele is het combineren van quantummechanica en zwaartekracht een fundamentele uitdaging in de natuurkunde, die vooralsnog niet in experimenten te vatten is. Met zijn beurs wil hij daarin verandering brengen door ‘een experimentele test te ontwikkelen van quantummechanica onder invloed van de algemene relativiteitstheorie’, aldus de toelichting van NWO. Specifieker wil Steele de randen van de quantummechanica verkennen. Eerder zette hij daar een stemvork voor in van 0,1 micrometer dik en met een amplitude zo klein als een proton (10^-15 meter). De vraag is of zo’n object de wetten van de quantumfysica volgt.

Veraar zal de komende jaren kijken naar de ‘wiskundige fundamenten voor vergelijkingen met ruis’. Voor het wiskundig modelleren van toepassingen als klimaat- en hersenmodellen worden differentiaalvergelijkingen met ruis gebruikt. Volgens Veraar zijn deze op dit moment ‘analytisch onbegrepen en daardoor niet efficiënt op te lossen’. Om dat te veranderen wil de onderzoeker nieuwe inzichten en methoden leveren ‘op het gebied van oplosbaarheid en lange termijngedrag van deze modellen’.

Honoreringspercentage
De Vici-beurs is gericht op gevorderde onderzoekers en wordt jaarlijks toegekend door NWO. Voor deze ronde kwamen in totaal 306 aanvragen binnen, waarvan er 34 zijn toegekend. De meeste aanvragen werden gedaan door mannen (65,7 procent) en dat is terug te zien in de toebedeling: 24 Vici-beurzen gingen naar mannelijke kandidaten en 10 beurzen naar vrouwelijke kandidaten. Dat betekent een honoreringspercentage van 11,9 procent voor mannen en van 9,5 procent voor vrouwen.

Bij het domein ZonMw zit geen van de 23 vrouwelijke kandidaten bij de zes winnaars. NWO verzekert dat dit “louter een weerspiegeling van toeval” is. Twee jaar geleden kregen er nog zes vrouwen en geen enkele man een beurs. De hoogste slaagkans hadden onderzoekers in het domein TTW, waar 15,8 procent van de aanvragen door de zeef kwam. Daar kregen twee van de acht vrouwelijke kandidaten een beurs (25 procent).

HOP (Josefine van Enk) / Delta (Saskia Bonger)