Wetenschap

Verkeersbordenruis

Door het grote aantal verkeersborden in Nederland worden verkeersdeelnemers te veel afgeleid, vinden verkeersdeskundigen. In het Friese Ooststellingwerf worden de borden daarom vrijwel allemaal verwijderd.

Bijna alle verkeersborden weghalen. Het klinkt wel erg radicaal. Zijn die dingen echt zo storend? “Nederland kan het met veel minder verkeersborden af”, vindt professor Paul Mijksenaar van de afdeling vormgeving van visuele informatie van Industrieel Ontwerpen. “Teveel borden zorgen voor visuele ruis. Mensen gaan daardoor minder goed opletten en zien belangrijke borden eerder over het hoofd.”

Mijksenaar heeft onder andere gewerkt aan de bewegwijzering rondom Schiphol. “We probeerden daar zo min mogelijk verbodsborden te plaatsen, maar alleen borden waarop staat wat je wél moet doen.”

Volgens prof.dr. Karel Brookhuis van Techniek, Bestuur en Management valt het wel mee met de ruis. “Statische borden . borden die niet bewegen en geen licht geven . dragen vaak bekende boodschappen waardoor de concentratie van de autorijder op de weg maar korte tijd wordt verstoord.”

Brookhuis deed onderzoek naar de reactie van automobilisten op verkeersborden. Hij registreerde door middel van een rijsimulator hoeveel afstand de weggebruikers van elkaar houden en hoe ze over de breedte van de rijbaan zwalken nadat ze verschillende verkeersborden passeren. “Binnen een seconde kunnen automobilisten simpele borden, zoals een voorrangsbord, zien en begrijpen. Hun aandacht is meteen daarna weer op de weg gericht”, zegt Brookhuis. “Zelfs als er binnen die seconde iets op de weg gebeurt, kan de bestuurder nog op tijd reageren. Tenzij het een bumperklever is natuurlijk, maar die letten toch niet zo op de borden.”
Huftergedrag

Toch ziet de verkeersdeskundige wel wat in het experiment van de Friezen. Hij zegt het met veel interesse te volgen. “Het is de achtste gemeente in het noorden van het land die deze maatregel heeft ingevoerd”, zegt hij. Twintig jaar geleden introduceerde verkeersdeskundige Hans Monderman de maatregel voor het eerst in het Friese dorp Oudehaske. Shared Space heet het project dat sindsdien langzaam terrein wint. Het idee is dat als mensen voorzichtiger rijden als de verkeerssituatie minder duidelijk is.

“Laat ik een voorbeeld geven”, zegt Brookhuis. “Als je als automobilist over een weg rijdt waar staat dat je 80 mag en dat er geen fietsers mogen rijden, dan verwacht je geen fietsers en ga je minder oplettend rijden. Als je nergens borden plaatst, moeten weggebruikers overal rekening mee houden. Mensen rijden dan automatisch minder hard.”

Keerzijde is volgens Brookhuis de onzekerheid die dit creëert bij de weggebruikers. “Het zou kunnen dat mensen geïrriteerd raken of drukke kruispunten vermijden omdat ze niet goed weten hoe ze met de situatie moeten omgaan. Juridisch ligt het ook gevoelig. Als er ongelukken gebeuren is niet altijd duidelijk wie voor de kosten moet opdraaien. Daarnaast kunnen hufterige weggebruikers veel kwaad doen op zulke plaatsen, omdat er informele gedragscodes heersen.” Mijksenaar brengt hier tegenin dat deze mensen nu waarschijnlijk ook al massaal door rood licht rijden. “En dit terwijl de onschuldige weggebruiker zich veilig waant.” (TvD)

Bijna alle verkeersborden weghalen. Het klinkt wel erg radicaal. Zijn die dingen echt zo storend? “Nederland kan het met veel minder verkeersborden af”, vindt professor Paul Mijksenaar van de afdeling vormgeving van visuele informatie van Industrieel Ontwerpen. “Teveel borden zorgen voor visuele ruis. Mensen gaan daardoor minder goed opletten en zien belangrijke borden eerder over het hoofd.”

Mijksenaar heeft onder andere gewerkt aan de bewegwijzering rondom Schiphol. “We probeerden daar zo min mogelijk verbodsborden te plaatsen, maar alleen borden waarop staat wat je wél moet doen.”

Volgens prof.dr. Karel Brookhuis van Techniek, Bestuur en Management valt het wel mee met de ruis. “Statische borden . borden die niet bewegen en geen licht geven . dragen vaak bekende boodschappen waardoor de concentratie van de autorijder op de weg maar korte tijd wordt verstoord.”

Brookhuis deed onderzoek naar de reactie van automobilisten op verkeersborden. Hij registreerde door middel van een rijsimulator hoeveel afstand de weggebruikers van elkaar houden en hoe ze over de breedte van de rijbaan zwalken nadat ze verschillende verkeersborden passeren. “Binnen een seconde kunnen automobilisten simpele borden, zoals een voorrangsbord, zien en begrijpen. Hun aandacht is meteen daarna weer op de weg gericht”, zegt Brookhuis. “Zelfs als er binnen die seconde iets op de weg gebeurt, kan de bestuurder nog op tijd reageren. Tenzij het een bumperklever is natuurlijk, maar die letten toch niet zo op de borden.”
Huftergedrag

Toch ziet de verkeersdeskundige wel wat in het experiment van de Friezen. Hij zegt het met veel interesse te volgen. “Het is de achtste gemeente in het noorden van het land die deze maatregel heeft ingevoerd”, zegt hij. Twintig jaar geleden introduceerde verkeersdeskundige Hans Monderman de maatregel voor het eerst in het Friese dorp Oudehaske. Shared Space heet het project dat sindsdien langzaam terrein wint. Het idee is dat als mensen voorzichtiger rijden als de verkeerssituatie minder duidelijk is.

“Laat ik een voorbeeld geven”, zegt Brookhuis. “Als je als automobilist over een weg rijdt waar staat dat je 80 mag en dat er geen fietsers mogen rijden, dan verwacht je geen fietsers en ga je minder oplettend rijden. Als je nergens borden plaatst, moeten weggebruikers overal rekening mee houden. Mensen rijden dan automatisch minder hard.”

Keerzijde is volgens Brookhuis de onzekerheid die dit creëert bij de weggebruikers. “Het zou kunnen dat mensen geïrriteerd raken of drukke kruispunten vermijden omdat ze niet goed weten hoe ze met de situatie moeten omgaan. Juridisch ligt het ook gevoelig. Als er ongelukken gebeuren is niet altijd duidelijk wie voor de kosten moet opdraaien. Daarnaast kunnen hufterige weggebruikers veel kwaad doen op zulke plaatsen, omdat er informele gedragscodes heersen.” Mijksenaar brengt hier tegenin dat deze mensen nu waarschijnlijk ook al massaal door rood licht rijden. “En dit terwijl de onschuldige weggebruiker zich veilig waant.” (TvD)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.