De kernreactor in Borssele sluit in 2004. In de pas verschenen nota ‘Energie Onderzoek Strategie’ wordt kernenergie niet eens genoemd. Drie hoogleraren en een Tweede-Kamerlid discussieerden afgelopen vrijdag in de aula over de toekomst van kernenergie.
Delen
br />
,,Het onderwerp kernenergie is verpolitiekt”, constateert mr. J. van Walsum. Het Tweede-Kamerlid voor D’66 is één van de vier forumleden in een discussie over de toekomst van kernenergie. ,,Er is geen nuance meer, de discussie is taboe verklaard.”
In 1994 besloot de Tweede Kamer met 76 tegen 74 stemmen dat de kerncentrale Borssele in 2004 moet sluiten. ,,Een politiek compromis”, vindt panellid prof.dr. N.J. Lopez Cardozo. ,,Eén van de veiligste kerncentrales ter wereld moet sluiten en het ontstane energietekort wordt opgelost met kernenergie uit Frankrijk.”
Begin jaren zeventig was nog bijna niemand in Nederland tegen kernenergie. In de nota Langman werd gesproken over 35 centrales van duizend megawatt. Na een meltdown in Engeland groeide echter de kritiek. Onder Lubbers’ bewind verrezen desondanks drie centrales, waarna de helft van de bevolking haar kritiek liet varen. Tot Tsjernobyl. Sindsdien is de antipathie al jaren stabiel: negen op de tien Nederlanders is tegen kernenergie.
Explosiegevaar
Allereerst dient onderscheid te worden gemaakt tussen kernsplijting en kernfusie. Kernfusie wordt algemeen beschouwd als een zegen, maar is verre toekomst. ,,Voordat we de eerste proefreactor kunnen bouwen zijn we minstens dertig jaar verder”, voorspelt plasmafysicus Lopez Cardozo. Kernsplijting is de vorm van kernenergie die tegenstand oproept. Vooral vanwege explosiegevaar van centrales en het risico van proliferatie: de opwerking van afval voor productie van kernwapens.
Het slechte imago van kernafval vinden deskundigen vaak onterecht. ,,Beter één beheersbaar afvalpakket in de hand dan tien CO2-pakketten in de lucht”, constateerde dr. H.D.K. Codée, directeur van het Centraal Orgaan voor Radioactief Afval, eerder die dag.
De toekomst? ,,Niet meer uitbreiden tenzij de techniek voorschrijdt”, vindt Van Walsum. Lopez Cardozo is geen fan van kernsplijting, maar beschouwt die techniek als onvermijdelijk. ,,Tenminste, zolang kernfusie en fotovoltaïsche energiewinning nog niet voldoende opleveren de komende twintig à dertig jaar.”
Pannellid prof.dr.ir. Peter Kroes, hoogleraar filosofie, is voor een voorzichtig leertraject met proefprojecten. Kroes verbaast zich over een gebrek aan morele vraagtekens. ,,Waarom zouden we het risico nemen?, zei Greenpeace vanmiddag. Maar wie is we: Nederland, Europa, de wereld?” Ook de factor tijd wordt volgens Kroes onvoldoende vastgesteld. ,,Voor wanneer beslissen we: voor nu, voor over veertig jaar, voor nog later?”
Liberalisering
De directe toekomst is een stuk voorspelbaarder: liberalisering van de energiemarkt. De markt voor groene stroom is inmiddels al volledig vrijgegeven. ,,Een onoverzichtelijke en turbulente situatie”, vindt panellid prof.dr.ir. Margot Weijnen, hoogleraar proces- en energietechniek. ,,Die onzekerheid maakt de investeringsdrempel hoger, waardoor interesse in kleinschalige voorzieningen toeneemt.” Voor kernenergie ziet zij alleen een rol weggelegd als de investeringskosten omlaag kunnen.
Een ander effect van liberalisatie is dat stroom een winstobject is geworden. Vroeger zorgde de overheid voor een betrouwbare stroomvoorziening tegen kostprijs. Stroom was niet goedkoop of duur, niet goed of slecht, stroom kwam uit het stopcontact. Nu wordt stroom als product verkocht door het een emotionele lading te geven. ,,We doen het ook voor ’t milieu…”, zegt de boerin in de Nuonreclame. Op de achtergrond draait een windmolen.
Maar hoe groen is groene stroom? ,,Vaak ‘grijze stroom’ met een groene verpakking”, volgens Lopez Cardozo. Hij licht dat toe met een voorbeeld: ,,In Zwitserland wordt ‘groene stroom’ opgewekt in stuwmeren die worden volpompt met behulp van kernenergie.” Het is geen uitzondering. Grijze stroom groen verkopen is big business. ,,Het tekort dat in België ontstaat door winstgevende export van windenergie wordt aangevuld met goedkope kernenergie uit Frankrijk”, aldus de hoogleraar.
Onder deskundigen heeft kernenergie een minder slecht imago. Al zal dat niets helpen voor de publieke opinie: eerder die dag bleek uit een enquête van prof.dr. Wim Turkenburg, hoogleraar natuurwetenschap en samenleving,dat driekwart van de ondervraagden de deskundigen die zich over kernenergie uitspreken niet op hun woord gelooft.
De kernreactor in Borssele sluit in 2004. In de pas verschenen nota ‘Energie Onderzoek Strategie’ wordt kernenergie niet eens genoemd. Drie hoogleraren en een Tweede-Kamerlid discussieerden afgelopen vrijdag in de aula over de toekomst van kernenergie.
,,Het onderwerp kernenergie is verpolitiekt”, constateert mr. J. van Walsum. Het Tweede-Kamerlid voor D’66 is één van de vier forumleden in een discussie over de toekomst van kernenergie. ,,Er is geen nuance meer, de discussie is taboe verklaard.”
In 1994 besloot de Tweede Kamer met 76 tegen 74 stemmen dat de kerncentrale Borssele in 2004 moet sluiten. ,,Een politiek compromis”, vindt panellid prof.dr. N.J. Lopez Cardozo. ,,Eén van de veiligste kerncentrales ter wereld moet sluiten en het ontstane energietekort wordt opgelost met kernenergie uit Frankrijk.”
Begin jaren zeventig was nog bijna niemand in Nederland tegen kernenergie. In de nota Langman werd gesproken over 35 centrales van duizend megawatt. Na een meltdown in Engeland groeide echter de kritiek. Onder Lubbers’ bewind verrezen desondanks drie centrales, waarna de helft van de bevolking haar kritiek liet varen. Tot Tsjernobyl. Sindsdien is de antipathie al jaren stabiel: negen op de tien Nederlanders is tegen kernenergie.
Explosiegevaar
Allereerst dient onderscheid te worden gemaakt tussen kernsplijting en kernfusie. Kernfusie wordt algemeen beschouwd als een zegen, maar is verre toekomst. ,,Voordat we de eerste proefreactor kunnen bouwen zijn we minstens dertig jaar verder”, voorspelt plasmafysicus Lopez Cardozo. Kernsplijting is de vorm van kernenergie die tegenstand oproept. Vooral vanwege explosiegevaar van centrales en het risico van proliferatie: de opwerking van afval voor productie van kernwapens.
Het slechte imago van kernafval vinden deskundigen vaak onterecht. ,,Beter één beheersbaar afvalpakket in de hand dan tien CO2-pakketten in de lucht”, constateerde dr. H.D.K. Codée, directeur van het Centraal Orgaan voor Radioactief Afval, eerder die dag.
De toekomst? ,,Niet meer uitbreiden tenzij de techniek voorschrijdt”, vindt Van Walsum. Lopez Cardozo is geen fan van kernsplijting, maar beschouwt die techniek als onvermijdelijk. ,,Tenminste, zolang kernfusie en fotovoltaïsche energiewinning nog niet voldoende opleveren de komende twintig à dertig jaar.”
Pannellid prof.dr.ir. Peter Kroes, hoogleraar filosofie, is voor een voorzichtig leertraject met proefprojecten. Kroes verbaast zich over een gebrek aan morele vraagtekens. ,,Waarom zouden we het risico nemen?, zei Greenpeace vanmiddag. Maar wie is we: Nederland, Europa, de wereld?” Ook de factor tijd wordt volgens Kroes onvoldoende vastgesteld. ,,Voor wanneer beslissen we: voor nu, voor over veertig jaar, voor nog later?”
Liberalisering
De directe toekomst is een stuk voorspelbaarder: liberalisering van de energiemarkt. De markt voor groene stroom is inmiddels al volledig vrijgegeven. ,,Een onoverzichtelijke en turbulente situatie”, vindt panellid prof.dr.ir. Margot Weijnen, hoogleraar proces- en energietechniek. ,,Die onzekerheid maakt de investeringsdrempel hoger, waardoor interesse in kleinschalige voorzieningen toeneemt.” Voor kernenergie ziet zij alleen een rol weggelegd als de investeringskosten omlaag kunnen.
Een ander effect van liberalisatie is dat stroom een winstobject is geworden. Vroeger zorgde de overheid voor een betrouwbare stroomvoorziening tegen kostprijs. Stroom was niet goedkoop of duur, niet goed of slecht, stroom kwam uit het stopcontact. Nu wordt stroom als product verkocht door het een emotionele lading te geven. ,,We doen het ook voor ’t milieu…”, zegt de boerin in de Nuonreclame. Op de achtergrond draait een windmolen.
Maar hoe groen is groene stroom? ,,Vaak ‘grijze stroom’ met een groene verpakking”, volgens Lopez Cardozo. Hij licht dat toe met een voorbeeld: ,,In Zwitserland wordt ‘groene stroom’ opgewekt in stuwmeren die worden volpompt met behulp van kernenergie.” Het is geen uitzondering. Grijze stroom groen verkopen is big business. ,,Het tekort dat in België ontstaat door winstgevende export van windenergie wordt aangevuld met goedkope kernenergie uit Frankrijk”, aldus de hoogleraar.
Onder deskundigen heeft kernenergie een minder slecht imago. Al zal dat niets helpen voor de publieke opinie: eerder die dag bleek uit een enquête van prof.dr. Wim Turkenburg, hoogleraar natuurwetenschap en samenleving,dat driekwart van de ondervraagden de deskundigen die zich over kernenergie uitspreken niet op hun woord gelooft.
Comments are closed.