Studeren met Ritalin

Uit recent onderzoek blijkt dat deze concentratieverhogende middelen behoorlijk verslavend kunnen werken. Specifieke cijfers over Delftse studenten zijn niet bekend.

Jasper (21), student Technische Natuurkunde, gebruikte op de middelbare school al Ritalin om nachten door te leren. Hij schat dat hij ongeveer dertig dagen met Ritalin heeft gestudeerd, voor het laatst in zijn eerste jaar aan de TU. “Ik gebruikte het omdat ik me niet kon concentreren op lange stukken tekst, maar met natuurkundesommetjes maken heb ik nooit concentratieproblemen gehad. Ik ben gestopt omdat ik het niet meer nodig heb en geen onnodige medicijnen in mijn bloed wil.”

Medicijnen als Ritalin en Concerta zijn bedoeld om ADHD-symptomen tegen te gaan, maar hebben bij niet-ADHD’ers een stimulerende werking. Volgens Daan van der Gouwe, drugsvoorlichter van het Trimbos-instituut, is de werking van Ritalin bij niet-ADHD-patiënten te vergelijken met speed. “Het is een upper: het verbetert je concentratie. Daarom wordt het ook gebruikt.” ADHD-medicijnen kunnen tot zekere hoogte verslavend zijn. “Bij Ritalin is vooral geestelijke verslaving bekend: mensen denken dat ze zonder niet kunnen presteren.” Of verslaving optreedt, hangt af van de gebruiker en van omstandigheden. “Als je het regelmatig gebruikt, bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks, is de kans op verslaving of afhankelijkheid groter. Maar er zijn geen gevallen bekend van mensen die enkel door gebruik van Ritalin in de verslavingszorg terecht kwamen.”

Onderzoeksinstituut IVO, dat onderzoek heeft gedaan naar de mogelijk negatieve effecten van het adhd-medicijn bij mensen die het als feest- of prestatiemiddel slikken, komt tot een andere conclusie. Vijftien procent van de groep onderzochte party- en prestatieslikkers meldde kenmerken van verslaving. Verslaving kwam het meest voor bij de groep met een adhd-indicatie en bij de groep die naast Ritalin op doktersvoorschrift ook nog oneigenlijk gebruikt. Degenen die Ritalin snuiven lopen eveneens een grotere kans op afhankelijkheid.

De pillen zijn verkrijgbaar via Marktplaats. Rik (22) kreeg ze voor twee euro per stuk. “Ik was nieuwsgierig of het zou helpen bij mijn studie. Een vriend was enthousiast over Ritalin, maar ik heb er zelf niet zo veel van gemerkt.”
Linda (22) krijgt de medicijnen legaal; via een bevriende huisarts. Hoewel er officieel geen diagnose is gesteld, denkt ze dat ze ADHD heeft. “Het lijkt of mijn brein altijd in de knoop zit en Concerta het uit de war haalt.” Ze slikt het vooral tijdens de tentamenperiode of op drukke studiedagen. “Ik wil eigenlijk geen chemische troep in mijn lichaam, maar mijn studie vordert en wordt steeds moeilijker. Ik moet me nu af en toe kunnen concentreren, anders red ik het niet.”

Behalve om te studeren, worden de medicijnen ook gebruikt als partydrugs tijdens een feestje. Jurre(22): “Ik was dronken en kreeg het aangeboden van een vriend. Ik merkte echt dat ik scherper kon denken, maar ga het nooit meer doen. Drugs en alcohol gaan niet samen. Het was gewoon best wel dom.”
De TU is bekend met het gebruik van de middelen bij studenten. Nellie van de Griend, manager bij onderwijs & studentenzaken: “Het klopt, de middelen worden in Delft gebruikt, maar specifieke cijfers zijn onbekend.”

De namen in dit stuk zijn om privacyredenen gefingeerd en zijn bij de redactie bekend.

De huisartsenpost op de campus is vorig jaar geopend omdat het overgrote deel van de studenten geen huisarts heeft in Delft. Hoeveel studenten zien u en uw collega’s dagelijks?
“We houden één uur per dag een inloopspreekuur. Op een heel drukke dag zien we meer dan tien studenten. Dat is veel voor een uur. Meestal zit ik er tot half één. Als het echt te druk wordt, bekijkt de assistente of de patiënt dringend hulp nodig heeft of tot morgen kan wachten. We kunnen hem of haar ook doorsturen naar het Medisch Centrum Delft, waar we sinds april 2009 een curatief spreekuur hebben voor studenten.”

Hoeveel studenten hebben de praktijk aan de Leeghwaterstraat inmiddels bezocht?
“Er staan nu ruim achthonderd studenten ingeschreven. Dat zijn dus allemaal mensen die geen huisarts hadden in Delft. Vijfhonderd patiënten kwamen uit het buitenland, de rest heeft de huisarts meestal nog thuis bij de ouders.”

Met welke klachten komen zij?
“Dat verschilt enorm, we zien een doorsnee van dingen die we op een gewoon spreekuur ook zien. Natuurlijk is er wel altijd iets dat meer leeft, zoals vorig jaar ongerustheid over de Mexicaanse griep. Studenten komen dan met klachten bij ons, waarmee ze onder andere omstandigheden niet waren gekomen. Nu zien we geregeld de bof.”

Uit meerdere onderzoeken blijkt dat buitenlandse studenten zich vaak eenzaam voelen. Ziet u dat in uw praktijk terug?
“Nee, zij komen met dezelfde klachten als Nederlandse studenten. We zijn wel bedacht op importziektes, want buitenlandse studenten kunnen bijvoorbeeld een virus meenemen dat we in Nederland normaal gesproken niet zien. Ik vind het goed invoelbaar dat mensen die ver weg van huis ziek worden extra geschrokken zijn. Wij zijn als Nederlanders best hard. We zeggen: ‘het gaat vanzelf wel over en kom anders over een week maar terug’. Bij een buitenlandse student nemen we meer tijd en leggen we meer uit.”

Kunnen alle studenten zonder huisarts bij u aankloppen, of heeft u liever dat ze zich inschrijven bij een gewone Delftse praktijk?
“Het is wel handig als studenten zich bij een huisarts registreren, maar ze mogen ook bij ons komen. Een pluspunt van onze praktijk is dat we de weg op de TU goed kennen. We weten naar wie een student toe kan als hij tijdelijk niet kan studeren. Als we het te druk krijgen, moeten we uitbreiden. Dat gebeurt waarschijnlijk binnenkort al. Bijvoorbeeld door dat ene uur op te rekken, of door naast het inloopspreekuur een afspraakvoorziening te beginnen.”

Denkt u dat de huisartsenpost goed bekend is op de campus?
“Ik denk het wel. In september en oktober kwamen verschillende studenten en medewerkers binnen met een buitenlandse student aan de hand, onder de schrammen en builen. Gevallen met de net gekochte fiets.” 

Huisartsenpost, ma. t/m vr. inloopspreekuur zonder afspraak van 11.00 tot 12.00 uur. Adres: Leeghwaterstraat 152
www.sgzstudent.nl