Spinozapremies voor UvA en RU

De bonden willen dat universiteitsmedewerkers ten minste hun koopkracht behouden. Zij eisen daarom een salarisverhoging van 1,25 procent. Ook willen de bonden de garantie dat werknemers bij de universiteit kunnen blijven werken en dat er niet allerlei reorganisaties volgen.

Maar universiteitenvereniging VSNU zegt geen geld te hebben voor een salarisverhoging en vindt die juist de werkgelegenheid in gevaar brengen. De werkgeversvereniging bepleit dan ook de nullijn in de hoop de werkgelegenheid op peil te houden.

Eind april werden de onderhandelingen ook al opgeschort, maar nu is de maat vol voor de vakbonden Abvakabo FNV, CNV Publieke Zaak, CMHF en AC-HOP. Per 1 juli zijn alle lokale overleggen met universiteiten opgeschort. Bovendien bestaan er bij diverse universiteiten al plannen voor acties bij de opening van het academisch jaar.

Bij de TU zal het gaan om ‘een softe actie’, meldt Floor Koornneef – voorzitter van de vakbonden in het lokaal overleg – desgevraagd. “Buiten de aula wijzen we bezoekers op dit conflict. Verder zal het gaan om een spandoek en iets ludieks. Op onze actieposter zie je al een stapel lege portemonnees.”

Koornneef vindt dat de VSNU niet thuis geeft, terwijl de vereniging in zijn ogen zelf naar de overheid zou moeten stappen. “Wij als bonden gaan graag mee. De bonden weten dat er van overheidswege wel geld is voor loonontwikkelingen.” Zij verwijzen daarbij naar salarisontwikkelingen bij andere sectoren zoals gemeenten, provincies en waterschappen.

Eind juni zei onderhandelaar Hugo Levie van de VSNU nog ter verdediging van de nullijn dat één procent loonsverhoging overeenkomt met vierhonderd á vijfhonderd banen, maar dat doet Koornneef af als ‘chantagepraktijken’. “De VSNU ziet geen kans de belangen van de universiteiten onder de aandacht te brengen van de overheid. In plaats van een vuist te maken naar de overheid, probeert hij de bonden in de hoek te zetten.”

Of het staken van het lokaal overleg met het college van bestuur van de TU niet contra-productief kan werken? Koornneef: “We zijn niet uit op moeilijkheden, maar we gaan ze ook niet uit de weg. Als er niks kan, moet maar duidelijk worden dat colleges van bestuur niks willen. Het ligt niet aan de bonden maar aan de colleges.”

Op maandag 16 augustus legt Marieke van den Berg, onderhandelaar namens de Abvakabo FNV, om 12.30 uur in collegezaal C van de aula uit wat er landelijk speelt.

De Spinoza-premies van onderzoeksfinancier NWO worden ook wel de Nederlandse Nobelprijzen genoemd. Ze gaan naar de meest gerenommeerde wetenschappers van Nederland.
Dit jaar worden ze uitgereikt aan theoretisch natuurkundige Erik Verlinde van de Universiteit van Amsterdam, communicatiewetenschapper Patti Valkenburg (eveneens UvA) en astrofysicus Heino Falcke van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Elfde vrouw
Sinds 1995, toen de prijs voor het eerst werd uitgereikt, won de Universiteit van Amsterdam tien premies. Utrecht kreeg er elf. Helemaal bovenaan staat de Universiteit Leiden, die vorig jaar drie van de vier premies in de wacht sleepte en aan kop gaat met vijftien ‘Spinozisten’.
Patti Valkenburg is de elfde vrouw die de Spinozapremie krijgt. Eerdere winnaars waren onder anderen voormalig minister Ronald Plasterk (bioloog), KNAW-voorzitter Robbert Dijkgraaf (natuurkundige) en Frits van Oostrom (neerlandicus).

Tippen
Kandidaten voor de premie worden voordragen door een rector magnificus van een universiteit of door één van de voorzitters van de afdelingen Letterkunde en Natuurkunde van de KNAW. Ook de adviesraden van de KNAW, de Netherlands Academy of Technology and Innovation, het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren en de NWO-gebiedsbesturen mogen iemand tippen.
De prijs is vernoemd naar de grote Nederlandse verlichtingsdenker Baruch de Spinoza (1632-1677). Het is de zeventiende keer dat de prijs wordt uitgereikt.