Slimme strategie webpaginas moet internet ontlasten

Hij doet denken aan een toneelspeler die, heen en weer rennend, twee rollen vertolkt. Met de Distributed Asci Supercomputer (DAS) ‘speelt’ Ihor Kuz zowel aanvrager als ontvanger van webdocumenten. ,,DAS bestaat uit razendsnelle computerclusters van vier universiteiten in Delft, Leiden en Amsterdam”, aldus de onderzoeker. ,,Omdat het netwerk dat die clusters verbindt weer trager is, krijg je een benadering van een wide area network . Feitelijk boots ik het world wide web na, al worden de aanvragen wel echt verstuurd en gehonoreerd.”

Kuz (28) studeerde in 1996 als informaticus af aan de Vrije Universiteit. Als onderzoeker pendelt hij de laatste jaren heen en weer tussen Amsterdam en Delft. ,,Aan beide universiteiten doe ik hetzelfde werk. In Delft staan ze wat verder van het project af, maar dat levert juist de beste feedback op. Mijn Delftse begeleider, Henk Sips, komt met vragen over zaken die we in Amsterdam ten onrechte als vanzelfsprekend beschouwen.”

Het onderzoek van Kuz heeft te maken met GlobeDoc, een ambitieus project om een wide area network op te zetten dat de immer groeiende stroom internetverkeer aankan. Deze software-architectuur is geen alternatief voor het web, benadrukt Kuz, maar een aanvulling.

Knelpunt

Een wide area network bestrijkt een groot gebied. En op het world wide web geldt: wat je van ver haalt, kan lang op zich laten wachten. Zeker als de server aan de andere kant van de oceaan bijna bezwijkt onder verzoekjes om dezelfde webpagina.

Adsl en kabel bieden geen oplossing, weet Kuz. ,,Je ziet het knelpunt verschuiven. De gebruiker kan nu topzware pagina’s snel inladen. Een pagina aanvragen via het globale internetverkeer blijft tijdrovend.”

Voor dat probleem lijkt een oplossing te bestaan: je plukt het webdocument van een lokale server. Sneller, goedkoper, en de centrale server raakt niet overbelast. Of je slaat een pagina automatisch op in het cache-geheugen van je pc.

Op het web kan een lokale kopie snel verouderen. De methodes om de lokale versie ‘vers’ te houden zijn ontoereikend. Zo kun je een ‘dynamische’ pagina (zoals een webformulier) niet bewaren. Nog belangrijker: de inflexibele oplossingen betekenen vaak weer een zware aanslag op server en netwerk.

Kuz: ,,Op zijn best kun je nu kiezen voor één strategie om je kopie up to date te houden. Maar het internet is te gevarieerd voor zo’n aanpak. Mijn homepage is het afgelopen half jaar nauwelijks veranderd: zonde om de kopie elk uur te vervangen. Een website met beurskoersen moet je juist elke minuut verversen.”

Flexibiliteit is vereist. Kuz: ,,Als opeens een pagina in Japan bijzonder aanslaat, moeten daar meteen veel en actuele kopietjes op lokale servers geplaatst kunnen worden.” Differentiatie is het sleutelwoord, ook binnen een site. Neem het bedrijfsleven: pagina’s waar producten te koopworden aangeboden, worden veel vaker opgevraagd dan pagina’s met allerlei interne informatie.

Object

GlobeDoc, nu nog in de onderzoeksfase, moet voor meer flexibiliteit zorgen en zo het internet ontlasten. Onderdelen van websites, zoals html-pagina’s, animatie, en geluids- en videofragmenten komen bij GlobeDoc in objecten terecht. In zo’n object is onder meer vastgelegd hoe het document moet worden gekopieerd, waarheen, en hoe het consistent dient te worden gehouden. Een object wordt verdeeld over verschillende computers. Kuz: ,,Als iemand een GlobeDoc-pagina aanvraagt, hangt het van de vastgelegde strategie af of er slechts een deel van het object wordt ingeladen, of dat de gebruiker contact moet maken met een lokale of een centrale server.”

Voordelen: steeds actuele pagina’s op het scherm, zonder onnodige belasting van server en netwerk. En: veel minder kans dat de pagina onbereikbaar blijkt omdat de centrale server down is. Kuz: ,,Uiteindelijk moeten de objecten de strategie zelf kunnen bepalen, afhankelijk van de omstandigheden. Zover is het nog niet, al zijn we wel aan het experimenteren.”

Op papier lijkt het prachtig, zeker als je hoort dat het programma dat web resources omzet in objecten onzichtbaar blijft voor de gebruiker. Maar er zijn obstakels. Zo zijn de onderzoekers nog op zoek naar de beste manier om de browser te laten communiceren met Globe-objecten. ,,Een plug-in zou ideaal zijn, maar stel dat in een internetcafé die plug-in niet op de pc’s staat geïnstalleerd. Je moet bovendien zorgen dat de objecten die je binnen haalt veilig zijn. Je bent tenslotte bezig code te downloaden.”

Toch is de commerciële belangstelling al aanwezig. Zo deed KPN Research mee aan een project om een corporate server te bouwen.

Kuz: ,,Zodra GlobeDoc ook dynamische documenten aankan, zou je zeker een product kunnen aanbieden. Maar wij doen dit onderzoek omdat we het onderzoek interessant vinden. Zaken als marketing trekken me minder.”

Hij doet denken aan een toneelspeler die, heen en weer rennend, twee rollen vertolkt. Met de Distributed Asci Supercomputer (DAS) ‘speelt’ Ihor Kuz zowel aanvrager als ontvanger van webdocumenten. ,,DAS bestaat uit razendsnelle computerclusters van vier universiteiten in Delft, Leiden en Amsterdam”, aldus de onderzoeker. ,,Omdat het netwerk dat die clusters verbindt weer trager is, krijg je een benadering van een wide area network . Feitelijk boots ik het world wide web na, al worden de aanvragen wel echt verstuurd en gehonoreerd.”

Kuz (28) studeerde in 1996 als informaticus af aan de Vrije Universiteit. Als onderzoeker pendelt hij de laatste jaren heen en weer tussen Amsterdam en Delft. ,,Aan beide universiteiten doe ik hetzelfde werk. In Delft staan ze wat verder van het project af, maar dat levert juist de beste feedback op. Mijn Delftse begeleider, Henk Sips, komt met vragen over zaken die we in Amsterdam ten onrechte als vanzelfsprekend beschouwen.”

Het onderzoek van Kuz heeft te maken met GlobeDoc, een ambitieus project om een wide area network op te zetten dat de immer groeiende stroom internetverkeer aankan. Deze software-architectuur is geen alternatief voor het web, benadrukt Kuz, maar een aanvulling.

Knelpunt

Een wide area network bestrijkt een groot gebied. En op het world wide web geldt: wat je van ver haalt, kan lang op zich laten wachten. Zeker als de server aan de andere kant van de oceaan bijna bezwijkt onder verzoekjes om dezelfde webpagina.

Adsl en kabel bieden geen oplossing, weet Kuz. ,,Je ziet het knelpunt verschuiven. De gebruiker kan nu topzware pagina’s snel inladen. Een pagina aanvragen via het globale internetverkeer blijft tijdrovend.”

Voor dat probleem lijkt een oplossing te bestaan: je plukt het webdocument van een lokale server. Sneller, goedkoper, en de centrale server raakt niet overbelast. Of je slaat een pagina automatisch op in het cache-geheugen van je pc.

Op het web kan een lokale kopie snel verouderen. De methodes om de lokale versie ‘vers’ te houden zijn ontoereikend. Zo kun je een ‘dynamische’ pagina (zoals een webformulier) niet bewaren. Nog belangrijker: de inflexibele oplossingen betekenen vaak weer een zware aanslag op server en netwerk.

Kuz: ,,Op zijn best kun je nu kiezen voor één strategie om je kopie up to date te houden. Maar het internet is te gevarieerd voor zo’n aanpak. Mijn homepage is het afgelopen half jaar nauwelijks veranderd: zonde om de kopie elk uur te vervangen. Een website met beurskoersen moet je juist elke minuut verversen.”

Flexibiliteit is vereist. Kuz: ,,Als opeens een pagina in Japan bijzonder aanslaat, moeten daar meteen veel en actuele kopietjes op lokale servers geplaatst kunnen worden.” Differentiatie is het sleutelwoord, ook binnen een site. Neem het bedrijfsleven: pagina’s waar producten te koopworden aangeboden, worden veel vaker opgevraagd dan pagina’s met allerlei interne informatie.

Object

GlobeDoc, nu nog in de onderzoeksfase, moet voor meer flexibiliteit zorgen en zo het internet ontlasten. Onderdelen van websites, zoals html-pagina’s, animatie, en geluids- en videofragmenten komen bij GlobeDoc in objecten terecht. In zo’n object is onder meer vastgelegd hoe het document moet worden gekopieerd, waarheen, en hoe het consistent dient te worden gehouden. Een object wordt verdeeld over verschillende computers. Kuz: ,,Als iemand een GlobeDoc-pagina aanvraagt, hangt het van de vastgelegde strategie af of er slechts een deel van het object wordt ingeladen, of dat de gebruiker contact moet maken met een lokale of een centrale server.”

Voordelen: steeds actuele pagina’s op het scherm, zonder onnodige belasting van server en netwerk. En: veel minder kans dat de pagina onbereikbaar blijkt omdat de centrale server down is. Kuz: ,,Uiteindelijk moeten de objecten de strategie zelf kunnen bepalen, afhankelijk van de omstandigheden. Zover is het nog niet, al zijn we wel aan het experimenteren.”

Op papier lijkt het prachtig, zeker als je hoort dat het programma dat web resources omzet in objecten onzichtbaar blijft voor de gebruiker. Maar er zijn obstakels. Zo zijn de onderzoekers nog op zoek naar de beste manier om de browser te laten communiceren met Globe-objecten. ,,Een plug-in zou ideaal zijn, maar stel dat in een internetcafé die plug-in niet op de pc’s staat geïnstalleerd. Je moet bovendien zorgen dat de objecten die je binnen haalt veilig zijn. Je bent tenslotte bezig code te downloaden.”

Toch is de commerciële belangstelling al aanwezig. Zo deed KPN Research mee aan een project om een corporate server te bouwen.

Kuz: ,,Zodra GlobeDoc ook dynamische documenten aankan, zou je zeker een product kunnen aanbieden. Maar wij doen dit onderzoek omdat we het onderzoek interessant vinden. Zaken als marketing trekken me minder.”