Scientist Rebellion: ‘Zonder confrontatie gaat er weinig veranderen’

Gaat het kabinet echt een nieuwe vergunning afgeven voor gaswinning in de Waddenzee? Actiegroepen en onderzoekers trekken al maanden aan de bel. Ook de klimaatactivisten van Scientist Rebellion maken zich zorgen. Op 28 september gaan ze demonstreren bij de ministeries van Economische Zaken en Natuur. Ze noemen het aanboren van nieuwe fossiele brandstoffen “een misdaad tegen de menselijkheid” en waarschuwen voor de ecologische schade.

Een van hen is Guus Dix, universitair docent aan de Universiteit Twente. Hij is ook betrokken bij de actiegroep Extinction Rebellion. “Dat gas gaat ons ook niet warm houden deze winter”, zegt Dix, “aangezien het pas jaren later kan worden opgepompt.”

Waarom moeten volgens jullie juist wetenschappers zich bij de klimaatbeweging aansluiten?
“Alle kennis die we hebben over klimaatverandering en de ecologie is te danken aan wetenschappers. Wij weten dat grote delen van de planeet niet langer leefbaar zullen zijn als we doorgaan zoals nu. Wetenschappers hebben zo’n dertig, veertig jaar geprobeerd voor het voetlicht te brengen dat het steeds slechter gaat met het klimaat, maar er verandert zo goed als niets. De CO2-uitstoot blijft maar stijgen.”

Zijn wetenschappers niet activistisch genoeg?
“Vroeger dachten wetenschappers: wij bieden goede informatie en andere partijen kunnen er dan iets mee doen. Dat is de traditionele rolverdeling. Maar dat model is eigenlijk failliet. Het is inmiddels wetenschappelijk bewezen dat alleen maar kennis leveren weinig tot niets doet met de problemen. Steeds meer wetenschappers komen op het punt dat ze denken: we hebben een burgerlijke plicht om te zorgen dat er verandering komt.”

‘We moeten bereid zijn wetten te overtreden’

Moeten ze vaker meelopen in een klimaatmars?
“Zo’n klimaatmars is heel belangrijk, maar er moet meer gebeuren. Bij de grootste mars gingen er in Nederland veertigduizend mensen de straat op. Rutte zei: bedankt, ik heb uw boodschap gehoord. En verder deed hij niets. We moeten laten zien dat we bereid zijn tot burgerlijke ongehoorzaamheid.”

Dus met tractoren naar Den Haag?
“Tractoren hebben we niet, maar zonder vorm van confrontatie gaat er weinig veranderen, vrees ik. We moeten bereid zijn wetten te overtreden en de gevolgen daarvan te ondergaan.”

Helpen zulke acties dan wel?
“Pensioenfonds ABP trekt zich terug uit de fossiele brandstoffen en dat is mede te danken aan activisten die elke paar weken het hoofdkantoor binnengingen en niet meer wilden vertrekken tot hun eisen werden ingewilligd. Ze moesten keer op keer worden afgevoerd door de politie.”

Heeft u zelf aan zulke acties meegedaan?
“Ja, twee weken geleden blokkeerden we bijvoorbeeld een spoor in Amsterdam om een kolentrein tegen te houden. Dat is burgerlijke ongehoorzaamheid: zorgen dat die trein er niet langs kan, totdat ordebewakers je wegvoeren. Het verstoort de routine.”

Op 28 september houden jullie een ‘gewone’ demonstratie. Hoeveel deelnemers verwacht u?
“Het is altijd moeilijk te zeggen, maar ik hoop tussen de dertig en vijftig mensen.”

• De demonstratie is op woensdag 28 september om 16:00 voor de ministeries van EZK en LVN, Bezuidenhoutseweg 73 Den Haag. Behalve Scientist Rebellion komen ook Ocean Rebellion, het Utrecht aan Zeemanskoor en enkele sprekers.
• Lees ook deze brief: What is TU Delft’s responsibility in times of climate breakdown?

HOP, Bas Belleman