Wetenschap

Prijs voor glazen brug om aan te hangen

Pret, schoonheid, onderwijs, mechanica en vakmanschap. In de bekroonde glasstructuur Ziptruss komen veel dingen samen. Delta sprak met Ate Snijder, een van de ontwerpers.

De Ziptruss kan er uitzien als een bundel TL-buizen, maar is verre van fragiel. (Foto: Bouwkunde/TU Delft)

Ate Snijder en zijn leermeester prof.ir. Rob Nijsse (faculteiten Bouwkunde en Civiele Techniek en Geowetenschappen) hebben al eerder verbluffende staaltjes uitgehaald met constructief glas – glas dat krachten draagt. Ze bouwden een brug, een torentje en een schommel van glas.
Maar voor de afgelopen vakbeurs Glasstec 2022 (22-25 oktober 2022 in Düsseldorf) wilden ze zichzelf overtreffen en iets maken dat de vakbroeders uit Dortmund, Darmstadt en Dresden het nakijken zou geven. Vanwege corona viel er een editie van de tweejaarlijkse beurs uit en dat gaf hen de tijd om er wat bijzonders van te maken.

De Ziptruss kan krachten zichtbaar maken. Magie of techniek? (Video: Oculus Film)

Het moest iets groots worden, iets interactiefs dat ook nog eens verband houdt met het onderwijs op de TU Delft. Zo ontstond een idee voor een 14 meter lange glazen vakwerkconstructie (Engels: truss) met daaronder een kabelbaan (Engels: zip line). Dat werd de Ziptruss.

Je kunt er met je volle gewicht aan hangen en van de ene kant naar de andere zwiepen. Terwijl je dat doet, veranderen boven je hoofd de glazen buizen van kleur. Al naar gelang van de belasting: rood voor trek, blauw voor druk. “We hebben onzichtbare krachten zichtbaar gemaakt”, zegt Snijder.

Naast deze educatieve modus kent de Ziptruss ook een spectrum aan lichtshows waarvoor werktuigbouwkundestudent Koen Bakker helemaal los ging op de programmeerbare Arduino. Na terugkeer in Nederland ontving de Ziptruss de Glas Innovatie Award 2023 van Koninklijk Bouwend Nederland Vakgroep Glas.

Rob Nijsse (links) en Ate Snijder met de Glas Innovatie Award. (Foto: Koninklijk Bouwend Nederland)

De magie zit in de 1,6 meter lange buizen, onthult Snijder. Die hebben een diameter van 120 millimeter en een dikte van 9 millimeter. Aan de binnenkant zit een transparante coating die het glas na een breuk bij elkaar houdt. Van de oorspronkelijke drukbelasting blijft dan ongeveer de helft over.

Binnen de buis is een perspex buis aangebracht om het geheel diffuus te maken. En daar binnenin zit een buis met computergestuurde led lichtjes. Door het midden van de buis loopt een staalkabel die de trekkrachten opvangt. De uiteinden zijn gevat in een aluminium einddeel van constructiebedrijf Octatube en led-specialist Proliad, dat uitloopt op een draadeinde.

Ziptruss staat momenteel in de opslag bij Bouwkunde. Het is de bedoeling dat de opstelling volledig functioneel voor het nieuwe onderkomen van het Science Centre komt te staan. Elke voorbijganger kan er dan mee spelen.

  • Meer over Ziptruss en andere constructieve glasprojecten op glassswing.com. Je vindt er ook alle personen en bedrijven die eraan meegewerkt hebben.
Wetenschapsredacteur Jos Wassink

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

j.w.wassink@tudelft.nl

Comments are closed.