Wetenschap

Piramidehype

Schiphol liet onlangs weten dat het geluidsbarrières aan wil leggen langs de landingsbanen in de vorm van piramides. Ook Rotterdam Airport ziet wel iets in deze revolutionaire geluidswallen, zo meldde het Algemeen Dagblad op 21 oktober.

“Willen ze die piramides ook bij Zestienhoven plaatsen? Dat is raar”, reageert geluidsonderzoeker dr.ir. Rinus Boone van Technische Natuurwetenschappen. Volgens hem zijn de piramides “een hype”. “Het tegenhouden van laagfrequente trillingen door middel van onregelmatige vormen zijn gedachtespinsels afkomstig van TNO, die nooit zijn uitgewerkt. Niemand is expert op het gebied van dit soort piramides.”

Collega-onderzoeker dr.ir. Eric Verschuur vindt de piramides daarentegen “grappig en weer eens wat anders”. De laagfrequente trillingen, van rond de vijftig hertz, die vliegtuigmotoren veroorzaken als ze nog aan de grond zitten, planten zich vlak over de grond voort en ‘kruipen’ volgens hem overal overheen. “Je zou bij wijze van spreken geluidswallen zo hoog als flatgebouwen moeten maken om ze tegen te houden. Zulke muren zouden gevaarlijke turbulenties veroorzaken voor vliegtuigen. Maar piramides hoeven maar tien â twintig meter hoog te zijn. Het idee is dat de geluidsgolven tussen de vlakken weerkaatsen en daardoor aan energie verliezen. Ook worden ze deels geabsorbeerd door het materiaal van de piramides.”

Dit voorjaar, vlak nadat Verschuur voor het eerst van het piramideplan hoorde, is hij met eerstejaars natuurkundestudenten gaan experimenteren. “We hebben een kleine piramide van piepschuim gemaakt . vijftig maal zo klein als de echte moeten worden – en gekeken hoe die golven verstrooiden”, vertelt de onderzoeker. “Om een vergelijkbare situatie te creëren hebben we de geluidsfrequentie met een factor vijftig verhoogd. Helaas lukte de proef niet goed, waarschijnlijk doordat het geluid ook tegen andere objecten in de ruimte weerkaatste. Volgend jaar probeer ik het opnieuw met studenten.”

Prof.dr.ir. Guus Berkhout van Techniek Bestuur en Management en tevens verbonden aan de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, noemt de piramides “een prima idee”. Berkhout: “Elke geavanceerde akoestische onderzoeksgroep kan met een simulatiemodel onderzoeken hoe de piramides moeten worden geplaatst en hoe de verstrooiing van het geluid afhangt van wind, temperatuur en interferentie met andere geluiden.”

Berkhout, die in de jaren negentig Kabinet Kok II adviseerde over de uitbreidingsplannen van Schiphol, is ervan overtuigd dat de piramides met de huidige wetenschappelijke kennis zijn te ontwikkelen. “Maar”, voegt hij er enigszins geïrriteerd aan toe, “laat de vliegvelden dan wel een meetnetwerk aanleggen, zodat ze achteraf kunnen meten hoe het met de geluidsoverlast gesteld is. Bij Schiphol praten ze al zeven jaar over het verminderen van de geluidshinder, maar intussen meten ze niets.” (TvD)

“Willen ze die piramides ook bij Zestienhoven plaatsen? Dat is raar”, reageert geluidsonderzoeker dr.ir. Rinus Boone van Technische Natuurwetenschappen. Volgens hem zijn de piramides “een hype”. “Het tegenhouden van laagfrequente trillingen door middel van onregelmatige vormen zijn gedachtespinsels afkomstig van TNO, die nooit zijn uitgewerkt. Niemand is expert op het gebied van dit soort piramides.”

Collega-onderzoeker dr.ir. Eric Verschuur vindt de piramides daarentegen “grappig en weer eens wat anders”. De laagfrequente trillingen, van rond de vijftig hertz, die vliegtuigmotoren veroorzaken als ze nog aan de grond zitten, planten zich vlak over de grond voort en ‘kruipen’ volgens hem overal overheen. “Je zou bij wijze van spreken geluidswallen zo hoog als flatgebouwen moeten maken om ze tegen te houden. Zulke muren zouden gevaarlijke turbulenties veroorzaken voor vliegtuigen. Maar piramides hoeven maar tien â twintig meter hoog te zijn. Het idee is dat de geluidsgolven tussen de vlakken weerkaatsen en daardoor aan energie verliezen. Ook worden ze deels geabsorbeerd door het materiaal van de piramides.”

Dit voorjaar, vlak nadat Verschuur voor het eerst van het piramideplan hoorde, is hij met eerstejaars natuurkundestudenten gaan experimenteren. “We hebben een kleine piramide van piepschuim gemaakt . vijftig maal zo klein als de echte moeten worden – en gekeken hoe die golven verstrooiden”, vertelt de onderzoeker. “Om een vergelijkbare situatie te creëren hebben we de geluidsfrequentie met een factor vijftig verhoogd. Helaas lukte de proef niet goed, waarschijnlijk doordat het geluid ook tegen andere objecten in de ruimte weerkaatste. Volgend jaar probeer ik het opnieuw met studenten.”

Prof.dr.ir. Guus Berkhout van Techniek Bestuur en Management en tevens verbonden aan de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, noemt de piramides “een prima idee”. Berkhout: “Elke geavanceerde akoestische onderzoeksgroep kan met een simulatiemodel onderzoeken hoe de piramides moeten worden geplaatst en hoe de verstrooiing van het geluid afhangt van wind, temperatuur en interferentie met andere geluiden.”

Berkhout, die in de jaren negentig Kabinet Kok II adviseerde over de uitbreidingsplannen van Schiphol, is ervan overtuigd dat de piramides met de huidige wetenschappelijke kennis zijn te ontwikkelen. “Maar”, voegt hij er enigszins geïrriteerd aan toe, “laat de vliegvelden dan wel een meetnetwerk aanleggen, zodat ze achteraf kunnen meten hoe het met de geluidsoverlast gesteld is. Bij Schiphol praten ze al zeven jaar over het verminderen van de geluidshinder, maar intussen meten ze niets.” (TvD)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.