Oranje bacteriën zijn grappig

Ze zijn de kinderjury van de nationale milieuprijs ‘Ei van Columbus’. De afdeling biotechnologie is genomineerd met het project duurzame huishoudelijke afvalwaterzuivering.

Om half elf arriveren ze met de paardentram vanaf het station. ,,We leggen ze natuurlijk in de watten”, zegt ‘gastvrouwe’ Patricia Ossewweijer. Professor Mark van Loosdrecht draalt in toga door de gang. ,,Heeft iemand mijn baret gezien? % Dan maar zonder.”

De prof -‘ik loop er niet altijd zo bij, alleen bij belangrijk bezoek’- bijt de spits af met een college. ,,Waar gaat dit water heen?”, vraagt hij de kraan opendraaiend. Drie voorzichtige vingers. ,,Het riool, ja. Goed zo. En waar komt het vandaan?” Dat blijkt lastiger.

Daarna volgen in twintig minuten de Delftse ‘Ei van Columbus’- vindingen. Een ruimtebesparende verticale afvalwaterzuivering: ,,Je zet die platte bak eigenlijk gewoon op zijn kant”. Een bacterie die ammoniak omzet in stikstof: ,,Er zijn miljoenen bacteriën, dus daar moet je goed voor zoeken.” En de isolatie van fosfaat uit urine: ,,Wisten jullie dat plas zeventig procent van de meststoffen bevat?”

,,Een pittig verhaal”, oordeelt de juf. Kyle is positiever: ,,Goed te begrijpen. Hij gebruikt goede woorden. Gisteren waren we in Nijmegen en dat was veel moeilijker te volgen. En hij had mooie dia’s.”

Dan gaan de witte jassen aan om urine te kristalliseren. ,,Wil er iemand plassen?”, vraagt medewerker Jac Wilsenach. ,,Ja, Edwin”, giechelt Monique. Boze blikken van Edwin. Jac haalt chemische ‘urine’ tevoorschijn. Een beetje magnesiumoxide erbij. En iedereen tuurt aandachtig naar de Erlenmeyer waarin zich fosfaatkristallen vormen.

Bij een reactor voor stromingsonderzoek mag Brian de luchttoevoer bedienen. ,,De bellen komen weer naar beneden!” ,,Wat is dat?”, vraagt Edwin wijzend op een rood buisje dat in de kolom steekt. ,,Een PH-elektrode ..?” Promovenda Merle de Kreuk legt uit. Citroen is zuur, zeep is basisch. De bacteriën voelen zich ergens daartussenin het prettigst. Edwin knikt begrijpend.

Op naar de microscoop, bacteriën bekijken. Giechelende Monique met glitters in het haar vindt de oranje met groene grappig. De hele ochtend staat ze achteraan, klasgenoten plagend in de nek te blazen. Maar bij navraag vindt ze het bezoek gaaf, het onderzoek hartstikke goed. ,,Je hoort steeds dat de energie over vijftig jaar op is. Dit zijn prima ideeën.”

Kyle’s eindoordeel is ook ronduit positief: ,,Het bezoek is heel goed voorbereid.” Waar gaat hij nou straks op letten bij de eindbeoordeling van de projecten? Daar denkt hij geen seconde over na: ,,Een beter milieu. Want over honderd jaar moeten mensen ook goed kunnen leven. Én dieren, én planten, want de natuur is gewoon hartstikke mooi.”

Bij de vijf meter hoge glazen bellenreactor: ,,Gaaf, die wil ik wel op mijn kamer.” Bij de microscoop: ,,Zijn die bacteriën dood? Wat zielig.” Met dichtgeknepen neus bij de urineproef: ,,Dit stínkt!”

Groep 8 van basisschool ‘De Kinderhof’ uit Amersfoort bezoekt dinsdagochtend het Kluyverlaboratorium. Ze zijn de kinderjury van de nationale milieuprijs ‘Ei van Columbus’. De afdeling biotechnologie is genomineerd met het project duurzame huishoudelijke afvalwaterzuivering.

Om half elf arriveren ze met de paardentram vanaf het station. ,,We leggen ze natuurlijk in de watten”, zegt ‘gastvrouwe’ Patricia Ossewweijer. Professor Mark van Loosdrecht draalt in toga door de gang. ,,Heeft iemand mijn baret gezien? % Dan maar zonder.”

De prof -‘ik loop er niet altijd zo bij, alleen bij belangrijk bezoek’- bijt de spits af met een college. ,,Waar gaat dit water heen?”, vraagt hij de kraan opendraaiend. Drie voorzichtige vingers. ,,Het riool, ja. Goed zo. En waar komt het vandaan?” Dat blijkt lastiger.

Daarna volgen in twintig minuten de Delftse ‘Ei van Columbus’- vindingen. Een ruimtebesparende verticale afvalwaterzuivering: ,,Je zet die platte bak eigenlijk gewoon op zijn kant”. Een bacterie die ammoniak omzet in stikstof: ,,Er zijn miljoenen bacteriën, dus daar moet je goed voor zoeken.” En de isolatie van fosfaat uit urine: ,,Wisten jullie dat plas zeventig procent van de meststoffen bevat?”

,,Een pittig verhaal”, oordeelt de juf. Kyle is positiever: ,,Goed te begrijpen. Hij gebruikt goede woorden. Gisteren waren we in Nijmegen en dat was veel moeilijker te volgen. En hij had mooie dia’s.”

Dan gaan de witte jassen aan om urine te kristalliseren. ,,Wil er iemand plassen?”, vraagt medewerker Jac Wilsenach. ,,Ja, Edwin”, giechelt Monique. Boze blikken van Edwin. Jac haalt chemische ‘urine’ tevoorschijn. Een beetje magnesiumoxide erbij. En iedereen tuurt aandachtig naar de Erlenmeyer waarin zich fosfaatkristallen vormen.

Bij een reactor voor stromingsonderzoek mag Brian de luchttoevoer bedienen. ,,De bellen komen weer naar beneden!” ,,Wat is dat?”, vraagt Edwin wijzend op een rood buisje dat in de kolom steekt. ,,Een PH-elektrode ..?” Promovenda Merle de Kreuk legt uit. Citroen is zuur, zeep is basisch. De bacteriën voelen zich ergens daartussenin het prettigst. Edwin knikt begrijpend.

Op naar de microscoop, bacteriën bekijken. Giechelende Monique met glitters in het haar vindt de oranje met groene grappig. De hele ochtend staat ze achteraan, klasgenoten plagend in de nek te blazen. Maar bij navraag vindt ze het bezoek gaaf, het onderzoek hartstikke goed. ,,Je hoort steeds dat de energie over vijftig jaar op is. Dit zijn prima ideeën.”

Kyle’s eindoordeel is ook ronduit positief: ,,Het bezoek is heel goed voorbereid.” Waar gaat hij nou straks op letten bij de eindbeoordeling van de projecten? Daar denkt hij geen seconde over na: ,,Een beter milieu. Want over honderd jaar moeten mensen ook goed kunnen leven. Én dieren, én planten, want de natuur is gewoon hartstikke mooi.”