Nieuwe supercomputers voor Amsterdam en Delft

SurfSara – een onderdeel van de coöperatie Surf, die supercomputers en dataopslagdiensten levert — rondde op 1 februari 2021 de aanbesteding af. Deze nieuwe supercomputer zal tot acht of tien keer meer rekenkracht hebben dan zijn voorganger Cartesius, maar toch even groot blijven als de oude. Realisatie is mogelijk met bijdragen van het ministerie van Onderwijs, Cultuur, en Wetenschap (via NWO) voor achttien miljoen euro en van Surf (twee miljoen euro).

Parallel daaraan heeft de TU Delft ook plannen voor de aanschaf van een supercomputer. Frans Broos – IT-manager bij de faculteiten Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (EWI) en Techniek, Bestuur en Management (TBM) – is sinds de start in maart 2017 betrokken bij het zogeheten Delft High Performance Computing Centre (DHPC). Onder leiding van EWI-hoogleraar Kees Vuik bevindt het aanbestedingstraject zich in de laatste fase.

Surfsara levert supercomputerdiensten voor universiteiten en onderzoeksinstellingen in Nederland. Supercomputers kunnen complexe en holistische problemen verwerken die gewone computers niet kunnen uitvoeren, zoals het in kaart brengen van seismische gegevens of het modelleren van het klimaat van de aarde. De supercomputer van SurfSara kan grote onderzoeksprojecten van deze instellingen beheren.

Toch is het volgens Broos niet zonder gedoe voor de onderzoekers. “Om gebruik te maken van de SurfSara-dienst moeten wetenschappers eerst een paper schrijven, meestal aan NWO,” legt Broos uit. NWO beoordeelt vervolgens de paper. Dat kan twee of drie maanden duren. Broos: “Ook het migreren van grote datasets – tot tientallen of honderden terabytes – van het universitaire cluster naar de Surf-omgeving neemt veel tijd in beslag. Daar komt nog bij dat deze datasets intellectueel eigendom kunnen zijn of zeer privé.” Bij een lokale supercomputer voor onderzoekers van de TU Delft, zou dit proces een stuk sneller kunnen. 

In Europa worden high-performance computerfaciliteiten in drie zogeheten tiers ingedeeld: tier-0 voor Europese, tier-1 voor nationale, en tier-2 voor regionale schaal. SurfSara is ingedeeld in tier-1, en de prestaties van de nieuwe supercomputer zullen opschalen tot het niveau van tier-0-supercomputers. Volgens hetzelfde principe kan de supercomputer van de TU Delft – die tot niveau 2 behoort – waarschijnlijk opschalen tot niveau 1-capaciteit. “Deze nieuwe ontwikkeling en omgeving betekenen dat de manier waarop wij onderzoek doen drastisch zal veranderen,” zegt Broos enthousiast.

Broos verwacht niet dat onderzoekers van de TU Delft helemaal geen gebruik maar maken van SurfSara als het DHPC eenmaal draait. “Als je project zo groot wordt dat het meer capaciteit nodig heeft dan de supercomputer van de TU Delft kan ondersteunen, kun je altijd naar SurfSara. Maar een supercomputer op de universiteit hebben, biedt gewoon veel voordeel.”

• Meer informatie over het DHPC-project volgt zodra de aanbestedingsprocedure succesvol is afgerond.

Rayan Suryadikara / Science Desk Intern