Niet bezuinigen, maar investeren

De gedachten over collegegeld en studiefinanciering zouden de staat zevenhonderd miljoen euro per jaar opleveren.

In het verleden werden de adviezen van deze ambtenaren zeer serieus genomen.

In de afgelopen verkiezingsstrijd heeft met name D66 zich hard gemaakt voor, let wel, méér investeringen in hoger onderwijs, en bijna alle partijen waren tegen nieuwe bezuinigingen. De PvdA heeft forse investeringen toegezegd van 1,4 miljard euro, en beoogd coalitiepartner CDA heeft zevenhonderd miljoen euro toegezegd. Dit betrof trouwens het deels terugdraaien van eerdere bezuinigingen: een sigaar uit eigen doos. Als reactie op de nu uitgelekte brief stelt de PvdA op haar website dat zij de voorstellen verwerpt omdat die de toegankelijkheid van het hoger onderwijs in gevaar brengen.

Juist in een land dat het op economisch gebied moet hebben van de hoger opgeleiden, de zogenaamde kenniseconomie, wordt met dit voorstel een financiële drempel geplaatst voor de toegangsdeur van het hoger onderwijs. Hierdoor zal de instroom van de universiteiten en hogescholen afnemen.

Het is een feit dat studenten huiverig staan tegenover het aangaan van een (grote) lening bij de IBG. Doordat de uitgaven toenemen door de verdubbeling van het collegegeld en doordat de inkomsten tot nul gereduceerd worden, kan het niet anders dan dat degenen die gaan studeren forse bedragen extra moeten uitgeven.

Misschien kunnen sommige ouders dit opbrengen, maar het overgrote deel kan dit niet. Zeker als er meerdere kinderen per gezin willen studeren. Niet de leercapaciteit van scholieren is dan het criterium om toegelaten te worden tot de universiteit, maar de vermogensituatie van de ouders.

Voor een nominaal studerende student (dus niet de gemiddelde Delftse student, want die doet er zeseneenhalf jaar over) van een technische opleiding betekent dit 7250 euro meer collegegeld. Daarnaast krijgen de uitwonende studenten nog eens 211 x 12 x 5 = 12.660 euro aan collegegeld niet meer als gift. In totaal gaat dit per student dus twintigduizend euro extra kosten. Studenten zullen deze enorme schuld meetorsen bovenop de schuld die ze nu vaak al tijdens hun studie opbouwen.

Bijbaantjes

Hierdoor zullen meer mensen ervoor kiezen om bijvoorbeeld een makkelijker studie te gaan volgen, hbo te gaan doen of direct te gaan werken na het voortgezet onderwijs. Daarnaast zullen studenten gedwongen worden om nog meer tijd in bijbaantjes te stoppen. Dit zal tot minder academische vorming leiden. Tijd om te bezinnen of eens extra goed in stof te duiken is er niet; er moet immers gewerkt worden zodra de collegezalen verlaten worden.

Ook zullen universiteiten door de dalende instroom steeds vaker in financiële problemen komen. Opleidingen worden te klein om te handhaven en kostbare kennis gaat verloren. Een voorbeeld van een gesneuvelde opleiding is de enige universitaire opleiding geodesie, hier in Delft.

Dit alles zal ertoe leiden dat de kenniseconomie in Nederland verschraalt, wat op de langere termijn zeer negatieve gevolgen zal hebben. Nu al komt Nederland internationale afspraken niet na. Er zijn Europese afspraken om te streven naar een percentage van drie procent van het bruto nationaal product ter ontwikkeling van kennis. Hiervoor is in Nederland vijf miljard extra nodig. We bevinden ons op het gebied van investeringen in hoger onderwijs aan de staart van het Europese peloton, klaar om gelost te worden. Kennelijk waardeert de Nederlandse overheid haar hoger opgeleiden niet.

Het wordt hoog tijd voor de overheid om aan te tonen dat zij gelooft in de kenniseconomie en de Nederlandse academische wereld door niet te bezuinigen maar juist te investeren in hoger onderwijs.

De auteur is secretaris van het bestuur van de vereniging AAG, waarvan een aantal leden in de studentenraad zitting heeft.

Een verdubbeling van het collegegeld tot 2900 euro en de studiefinanciering niet langer als een gift, maar als lening.

Afgelopen maandag kwamen zes topambtenaren met een advies aan de formateurs over te nemen maatregelen wegens de verslechterde economie. De gedachten over collegegeld en studiefinanciering zouden de staat zevenhonderd miljoen euro per jaar opleveren.

In het verleden werden de adviezen van deze ambtenaren zeer serieus genomen.

In de afgelopen verkiezingsstrijd heeft met name D66 zich hard gemaakt voor, let wel, méér investeringen in hoger onderwijs, en bijna alle partijen waren tegen nieuwe bezuinigingen. De PvdA heeft forse investeringen toegezegd van 1,4 miljard euro, en beoogd coalitiepartner CDA heeft zevenhonderd miljoen euro toegezegd. Dit betrof trouwens het deels terugdraaien van eerdere bezuinigingen: een sigaar uit eigen doos. Als reactie op de nu uitgelekte brief stelt de PvdA op haar website dat zij de voorstellen verwerpt omdat die de toegankelijkheid van het hoger onderwijs in gevaar brengen.

Juist in een land dat het op economisch gebied moet hebben van de hoger opgeleiden, de zogenaamde kenniseconomie, wordt met dit voorstel een financiële drempel geplaatst voor de toegangsdeur van het hoger onderwijs. Hierdoor zal de instroom van de universiteiten en hogescholen afnemen.

Het is een feit dat studenten huiverig staan tegenover het aangaan van een (grote) lening bij de IBG. Doordat de uitgaven toenemen door de verdubbeling van het collegegeld en doordat de inkomsten tot nul gereduceerd worden, kan het niet anders dan dat degenen die gaan studeren forse bedragen extra moeten uitgeven.

Misschien kunnen sommige ouders dit opbrengen, maar het overgrote deel kan dit niet. Zeker als er meerdere kinderen per gezin willen studeren. Niet de leercapaciteit van scholieren is dan het criterium om toegelaten te worden tot de universiteit, maar de vermogensituatie van de ouders.

Voor een nominaal studerende student (dus niet de gemiddelde Delftse student, want die doet er zeseneenhalf jaar over) van een technische opleiding betekent dit 7250 euro meer collegegeld. Daarnaast krijgen de uitwonende studenten nog eens 211 x 12 x 5 = 12.660 euro aan collegegeld niet meer als gift. In totaal gaat dit per student dus twintigduizend euro extra kosten. Studenten zullen deze enorme schuld meetorsen bovenop de schuld die ze nu vaak al tijdens hun studie opbouwen.

Bijbaantjes

Hierdoor zullen meer mensen ervoor kiezen om bijvoorbeeld een makkelijker studie te gaan volgen, hbo te gaan doen of direct te gaan werken na het voortgezet onderwijs. Daarnaast zullen studenten gedwongen worden om nog meer tijd in bijbaantjes te stoppen. Dit zal tot minder academische vorming leiden. Tijd om te bezinnen of eens extra goed in stof te duiken is er niet; er moet immers gewerkt worden zodra de collegezalen verlaten worden.

Ook zullen universiteiten door de dalende instroom steeds vaker in financiële problemen komen. Opleidingen worden te klein om te handhaven en kostbare kennis gaat verloren. Een voorbeeld van een gesneuvelde opleiding is de enige universitaire opleiding geodesie, hier in Delft.

Dit alles zal ertoe leiden dat de kenniseconomie in Nederland verschraalt, wat op de langere termijn zeer negatieve gevolgen zal hebben. Nu al komt Nederland internationale afspraken niet na. Er zijn Europese afspraken om te streven naar een percentage van drie procent van het bruto nationaal product ter ontwikkeling van kennis. Hiervoor is in Nederland vijf miljard extra nodig. We bevinden ons op het gebied van investeringen in hoger onderwijs aan de staart van het Europese peloton, klaar om gelost te worden. Kennelijk waardeert de Nederlandse overheid haar hoger opgeleiden niet.

Het wordt hoog tijd voor de overheid om aan te tonen dat zij gelooft in de kenniseconomie en de Nederlandse academische wereld door niet te bezuinigen maar juist te investeren in hoger onderwijs.

De auteur is secretaris van het bestuur van de vereniging AAG, waarvan een aantal leden in de studentenraad zitting heeft.