Onderwijs

Nestor van de Tweede Kamer

Ir. Bas van der Vlies droomde als kleine jongen van de zeevaart, maar kwam uiteindelijk terecht in de Tweede Kamer. Daar is hij de nestor van de Nederlandse politiek. Al zesentwintig jaar zit hij voor de Staatskundig Gereformeerde Partij (SGP) in de Tweede Kamer.

Dit jaar bereikt Bas van der Vlies de pensioengerechtigde leeftijd, maar van stoppen met werken wil hij nog lang niet weten. “Ik heb door mee te doen aan de verkiezingen bijgetekend voor vier jaar”, zegt hij. “Ik vind het werk nog veel te interessant om ermee op te houden, omdat ik als Kamerlid de toekomst van het land mag beïnvloeden.” Dat Van der Vlies nog lang geen afscheid wil nemen, onderstreept hij in woord én daad. Tijdens het nemen van de foto, kan hij zijn ogen niet van de deur naar de Tweede Kamer afhouden. Hij wil niets missen van wie er met wie binnen in gesprek is. Zijn gedrag verraadt zijn mateloze fascinatie voor het politieke spel in Den Haag. Van der Vlies is een politicus in hart en nieren.

Christelijke en politieke idealen zijn Van der Vlies met de paplepel ingegoten. Hij stamt uit een echte SGP-familie. Toen hij in 1981 werd gevraagd om voor de SGP het pluche in te nemen in de Tweede Kamer, twijfelde hij geen moment. “Ik wilde meedenken over hoe de Nederlandse samenleving eruit zou moeten zien. Ik vind het bijvoorbeeld heel erg dat de winkels op zondag open zijn. In de Tweede Kamer kun je proberen daar wat aan te doen.”

Toch realiseert Van der Vlies zich dat hij ondanks zijn grote idealen, maar een bescheiden rol speelt met een kleine partij met twee zetels. “Tegelijkertijd kunnen bij een aantal plannen de stemmen van de SGP doorslaggevend zijn. Hoe klein je ook bent, je hebt toch invloed en er wordt naar je geluisterd.”

Leidinggeven zat van der Vlies altijd al in het bloed. Na zijn studie civiele techniek ging hij voor de klas staan. “Lesgeven lag me wel. Net als mijn vader, die ook onderwijzer was, heb ik een natuurlijk overwicht. Ik had nooit ordeproblemen. Ik zou het bepaald geen straf vinden om weer les te moeten geven.”

Dat zal er niet meer inzitten, want Van der Vlies blijft nog tenminste vier jaar in de Kamer. Als christen pleit hij er vurig voor om het homohuwelijk, euthanasie en abortus af te schaffen. Maar als TU-alumnus draagt hij de echte ingenieursonderwerpen nog altijd een zeer warm hart toe. “De SGP heeft met een motie bijvoorbeeld een stokje gestoken voor de ontpoldering van Zeeland. De problemen rond de Betuwelijn zag ik ook aankomen. Ik ben er voor opgeleid om kritisch naar cijfers te kijken. Politici hadden beter naar de ingenieurs in de Kamer moeten luisteren, dan hadden ze een debacle voorkomen.” Van der Vlies maakt zich nu sterk voor een duinenrij in de zee om de Nederlandse kust beter te beschermen.
Smet

Ondanks alle interessante politieke onderwerpen, kwam er vorig jaar een grote smet op de politieke carrière van Van der Vlies. De SGP maakte zich schuldig aan discriminatie, oordeelde de rechtbank, omdat vrouwen niet actief lid mogen worden. Een subsidie kon de partij daarom wel vergeten en de SGP kreeg het stempel antivrouw opgedrukt. “Dat is een karikatuur en het is lastig om daar van af te komen”, zegt hij verbeten. “Maar het ergste vond ik dat we van discriminatie werden beticht.”

De standpunten van de SGP over vrouwen behoeven enige nuancering, vindt Van der Vlies. Er zit een verschil tussen de theorie en de praktijk. De SGP is alleen voor haar eigen partij streng in de leer. Vrouwen mogen niet op de kieslijst staan. Maar dat standpunt willen ze niet aan alle vrouwen in de samenleving opdringen. “In de Bijbel staat een duidelijke rolverdeling tussen mannen en vrouwen. De man krijgt regeringstaken toegeschreven, de vrouw mag de zorgtaken op zich nemen. De vrouw heeft dus een andere roeping dan regeren. Andere partijen denken daar anders over, daar heb ik helemaal geen problemen mee. Als je het niet met ons eens bent, kun je op een andere partij stemmen.”

Om te onderstrepen dat Van der Vlies absoluut niet antivrouw is, benadrukt hij dat het een ‘bijzonder goede zaak’ is, dat steeds meer vrouwen in Delft een technische opleiding volgen. “Toen ik in Delft studeerde, zag je bijna geen meisjes. Ik heb er nooit in geloofd dat er speciale mannenopleidingen zijn. Vrouwen zijn net zo geschikt als mannen om in Delft te studeren.” Van der Vlies vindt ook niet dat alleen de vrouw verantwoordelijk is voor de opvoeding van de kinderen en dus in ieder geval thuis moet blijven na de bevalling. “De opvoeding van kinderen is de verantwoordelijkheid van de moeder én de vader. Als de man thuis blijft om op de kinderen te passen en de vrouw gaat werken, vinden wij dat ook prima. We vinden dat ouders niet allebei fulltime kunnen werken en zo de kinderen aan hun lot overlaten.”

Dat vrouwen nooit op de kieslijst van de SGP zullen staan zal waarschijnlijk niet voor altijd gelden, weet Van der Vlies ook. “De teksten van de Bijbel, die wij als uitgangspunt nemen, veranderen natuurlijk niet. Maar de interpretaties van de Bijbel veranderen wel door de jaren heen. Dat proces kan helaas niet worden ontkend.”
Zeeman

Hoewel de statige Van der Vlies met zijn uitgesproken meningen niet meer van het politieke toneel weg is te denken, leek het er lange tijd niet op dat hij de politiek in zou gaan. Hij droomde als kleine jongen van de zeevaart. “Ik was graag een stoere stuurman op een groot schip. Ik had daar heel romantische gedachten over. Bijvoorbeeld dat het schip dreigde te vergaan en ik het toch veilig de oceaan over moest krijgen.”

Maar zijn ouders vonden een bestaan als zeeman maar niets voor hun zoon. Veel te weinig regelmaat. Vaste grond onder de voeten was beter. “Mijn ouders zeiden dat ik beter een beroep kon zoeken dat met het water te maken had. Zo kwam de offshore om de hoek kijken en raakte ik geïnteresseerd in havengebieden en vaarwegen.” Door die interesse kwam Van der Vlies in 1961 in Delft terecht bij Civiele Techniek.

Van der Vlies studeerde in de roerige jaren zestig. In een tijd waarin de ontkerkelijking inzette. En waarin veel mensen ervan overtuigd raakten dat er een diepe kloof zat tussen wetenschap en geloof. Onderzoek naar DNA en de academische opvattingen over de oerknal, schoten veel gelovigen in het verkeerde keelgat. Maar Van der Vlies had weinig last van gewetensnood. “In Delft leerde ik kritisch denken, analyseren en vernieuwen. Maar in de wereld van het geloof valt nu juist niet alles te verklaren. En dat moet je ook niet willen. Ik vraag me ook af of God de Holocaust niet had kunnen voorkomen, maar door die vragen hoeft de kern van de godsdienst niet te wankelen.”

Geloof en wetenschap sluiten elkaar juist helemaal niet uit, meent Van der Vlies. “Denk aan Blaise Pascal en Simon Stevin, die dat waren zeer gelovige en uitstekende wetenschappers. Het uitsluiten van geloof in de wetenschap hoeft dus helemaal niet. Cees Dekker is een wetenschapper van wereldniveau. Zijn poging om de evolutie met de schepping te laten samensmelten, vind ik prijzenswaardig. Maar er wordt gesuggereerd dat hij de Nobelprijs nog niet heeft gekregen, omdat hij christen is. Als dat waar is, vind ik dat een grote schande.”

(Sam Rentmeester/FMAX)

Naam: Bas van der Vlies

Leeftijd: 64 Jaar

Woonplaats: Maartensdijk

Verliefd/verloofd/getrouwd: Getrouwd

Studie: Civiele techniek

Afgestudeerd: 1968

Afstudeerrichting: Betonconstructies

Loopbaan: Van der Vlies was leraar wiskunde aan het College Blaucapel Christelijke school voor vwo/havo in Utrecht van 1967 tot 1981. Van 1973 tot 1981 was hij daar plaatsvervangend rector. In 1974 werd hij lid van de Provinciale Staten van Utrecht. Op 10 juni 1981 werd Van der Vlies lid van de Tweede Kamer voor de SGP, vanaf 1986 is hij fractievoorzitter.

Dit jaar bereikt Bas van der Vlies de pensioengerechtigde leeftijd, maar van stoppen met werken wil hij nog lang niet weten. “Ik heb door mee te doen aan de verkiezingen bijgetekend voor vier jaar”, zegt hij. “Ik vind het werk nog veel te interessant om ermee op te houden, omdat ik als Kamerlid de toekomst van het land mag beïnvloeden.” Dat Van der Vlies nog lang geen afscheid wil nemen, onderstreept hij in woord én daad. Tijdens het nemen van de foto, kan hij zijn ogen niet van de deur naar de Tweede Kamer afhouden. Hij wil niets missen van wie er met wie binnen in gesprek is. Zijn gedrag verraadt zijn mateloze fascinatie voor het politieke spel in Den Haag. Van der Vlies is een politicus in hart en nieren.

Christelijke en politieke idealen zijn Van der Vlies met de paplepel ingegoten. Hij stamt uit een echte SGP-familie. Toen hij in 1981 werd gevraagd om voor de SGP het pluche in te nemen in de Tweede Kamer, twijfelde hij geen moment. “Ik wilde meedenken over hoe de Nederlandse samenleving eruit zou moeten zien. Ik vind het bijvoorbeeld heel erg dat de winkels op zondag open zijn. In de Tweede Kamer kun je proberen daar wat aan te doen.”

Toch realiseert Van der Vlies zich dat hij ondanks zijn grote idealen, maar een bescheiden rol speelt met een kleine partij met twee zetels. “Tegelijkertijd kunnen bij een aantal plannen de stemmen van de SGP doorslaggevend zijn. Hoe klein je ook bent, je hebt toch invloed en er wordt naar je geluisterd.”

Leidinggeven zat van der Vlies altijd al in het bloed. Na zijn studie civiele techniek ging hij voor de klas staan. “Lesgeven lag me wel. Net als mijn vader, die ook onderwijzer was, heb ik een natuurlijk overwicht. Ik had nooit ordeproblemen. Ik zou het bepaald geen straf vinden om weer les te moeten geven.”

Dat zal er niet meer inzitten, want Van der Vlies blijft nog tenminste vier jaar in de Kamer. Als christen pleit hij er vurig voor om het homohuwelijk, euthanasie en abortus af te schaffen. Maar als TU-alumnus draagt hij de echte ingenieursonderwerpen nog altijd een zeer warm hart toe. “De SGP heeft met een motie bijvoorbeeld een stokje gestoken voor de ontpoldering van Zeeland. De problemen rond de Betuwelijn zag ik ook aankomen. Ik ben er voor opgeleid om kritisch naar cijfers te kijken. Politici hadden beter naar de ingenieurs in de Kamer moeten luisteren, dan hadden ze een debacle voorkomen.” Van der Vlies maakt zich nu sterk voor een duinenrij in de zee om de Nederlandse kust beter te beschermen.
Smet

Ondanks alle interessante politieke onderwerpen, kwam er vorig jaar een grote smet op de politieke carrière van Van der Vlies. De SGP maakte zich schuldig aan discriminatie, oordeelde de rechtbank, omdat vrouwen niet actief lid mogen worden. Een subsidie kon de partij daarom wel vergeten en de SGP kreeg het stempel antivrouw opgedrukt. “Dat is een karikatuur en het is lastig om daar van af te komen”, zegt hij verbeten. “Maar het ergste vond ik dat we van discriminatie werden beticht.”

De standpunten van de SGP over vrouwen behoeven enige nuancering, vindt Van der Vlies. Er zit een verschil tussen de theorie en de praktijk. De SGP is alleen voor haar eigen partij streng in de leer. Vrouwen mogen niet op de kieslijst staan. Maar dat standpunt willen ze niet aan alle vrouwen in de samenleving opdringen. “In de Bijbel staat een duidelijke rolverdeling tussen mannen en vrouwen. De man krijgt regeringstaken toegeschreven, de vrouw mag de zorgtaken op zich nemen. De vrouw heeft dus een andere roeping dan regeren. Andere partijen denken daar anders over, daar heb ik helemaal geen problemen mee. Als je het niet met ons eens bent, kun je op een andere partij stemmen.”

Om te onderstrepen dat Van der Vlies absoluut niet antivrouw is, benadrukt hij dat het een ‘bijzonder goede zaak’ is, dat steeds meer vrouwen in Delft een technische opleiding volgen. “Toen ik in Delft studeerde, zag je bijna geen meisjes. Ik heb er nooit in geloofd dat er speciale mannenopleidingen zijn. Vrouwen zijn net zo geschikt als mannen om in Delft te studeren.” Van der Vlies vindt ook niet dat alleen de vrouw verantwoordelijk is voor de opvoeding van de kinderen en dus in ieder geval thuis moet blijven na de bevalling. “De opvoeding van kinderen is de verantwoordelijkheid van de moeder én de vader. Als de man thuis blijft om op de kinderen te passen en de vrouw gaat werken, vinden wij dat ook prima. We vinden dat ouders niet allebei fulltime kunnen werken en zo de kinderen aan hun lot overlaten.”

Dat vrouwen nooit op de kieslijst van de SGP zullen staan zal waarschijnlijk niet voor altijd gelden, weet Van der Vlies ook. “De teksten van de Bijbel, die wij als uitgangspunt nemen, veranderen natuurlijk niet. Maar de interpretaties van de Bijbel veranderen wel door de jaren heen. Dat proces kan helaas niet worden ontkend.”
Zeeman

Hoewel de statige Van der Vlies met zijn uitgesproken meningen niet meer van het politieke toneel weg is te denken, leek het er lange tijd niet op dat hij de politiek in zou gaan. Hij droomde als kleine jongen van de zeevaart. “Ik was graag een stoere stuurman op een groot schip. Ik had daar heel romantische gedachten over. Bijvoorbeeld dat het schip dreigde te vergaan en ik het toch veilig de oceaan over moest krijgen.”

Maar zijn ouders vonden een bestaan als zeeman maar niets voor hun zoon. Veel te weinig regelmaat. Vaste grond onder de voeten was beter. “Mijn ouders zeiden dat ik beter een beroep kon zoeken dat met het water te maken had. Zo kwam de offshore om de hoek kijken en raakte ik geïnteresseerd in havengebieden en vaarwegen.” Door die interesse kwam Van der Vlies in 1961 in Delft terecht bij Civiele Techniek.

Van der Vlies studeerde in de roerige jaren zestig. In een tijd waarin de ontkerkelijking inzette. En waarin veel mensen ervan overtuigd raakten dat er een diepe kloof zat tussen wetenschap en geloof. Onderzoek naar DNA en de academische opvattingen over de oerknal, schoten veel gelovigen in het verkeerde keelgat. Maar Van der Vlies had weinig last van gewetensnood. “In Delft leerde ik kritisch denken, analyseren en vernieuwen. Maar in de wereld van het geloof valt nu juist niet alles te verklaren. En dat moet je ook niet willen. Ik vraag me ook af of God de Holocaust niet had kunnen voorkomen, maar door die vragen hoeft de kern van de godsdienst niet te wankelen.”

Geloof en wetenschap sluiten elkaar juist helemaal niet uit, meent Van der Vlies. “Denk aan Blaise Pascal en Simon Stevin, die dat waren zeer gelovige en uitstekende wetenschappers. Het uitsluiten van geloof in de wetenschap hoeft dus helemaal niet. Cees Dekker is een wetenschapper van wereldniveau. Zijn poging om de evolutie met de schepping te laten samensmelten, vind ik prijzenswaardig. Maar er wordt gesuggereerd dat hij de Nobelprijs nog niet heeft gekregen, omdat hij christen is. Als dat waar is, vind ik dat een grote schande.”

(Sam Rentmeester/FMAX)

Naam: Bas van der Vlies

Leeftijd: 64 Jaar

Woonplaats: Maartensdijk

Verliefd/verloofd/getrouwd: Getrouwd

Studie: Civiele techniek

Afgestudeerd: 1968

Afstudeerrichting: Betonconstructies

Loopbaan: Van der Vlies was leraar wiskunde aan het College Blaucapel Christelijke school voor vwo/havo in Utrecht van 1967 tot 1981. Van 1973 tot 1981 was hij daar plaatsvervangend rector. In 1974 werd hij lid van de Provinciale Staten van Utrecht. Op 10 juni 1981 werd Van der Vlies lid van de Tweede Kamer voor de SGP, vanaf 1986 is hij fractievoorzitter.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.