Mist

Vanwaar die chaos, was de radar soms kapot?

,,Als dat zo zou zijn, dan zou er geen enkele kist landen”, vertelt dr.ir. Erik Theunissen van de leerstoel elektronische systemen voor plaatsbepaling en navigatie desgevraagd. ,,Bij slecht zicht nemen de eisen om te mogen landen toe. Het gebied om de landingsbaan heen, de protected area, moet bij dichte mist vliegtuigvrij zijn. Bij het landen maken vliegtuigen gebruik van het Instrument Landing System (ILS). Voorgaande gelande vliegtuigen, die net naar de terminal taxiën, reflecteren de signalen van deze elektronische landingsgeleiding, hetgeen storingen geeft. Bij goed zicht is een kleine verstoring niet erg voor een landend vliegtuig, de piloot ziet immers de landingsbaan. Bij slecht weer niet. Een kleine afwijking kan dan catastrofaal zijn. Daarnaast rijden de gelande vliegtuigen veel langzamer uit de protected area dan bij goed weer, zodat de landingscapaciteit bij een zelfde veiligheid erg afneemt.”

Touwtje

Het ILS verbindt een landend vliegtuig als het ware met een touwtje onder een hoek van drie graden aan de landingsbaan. ,,Het ILS geeft het gewenste vliegtraject weer. De piloot ziet op zijn instrumenten de afwijking ten opzicht van dat traject, zodat hij veilig landen kan. Kleine afwijkingen en verstoringen kan hij, bij goed zicht, zelf corrigeren.”

Op basis van de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid worden naderingssystemen ingedeeld in drie categorieën. Waarbij de hoogste categorie de meest geavanceerde is.

,,Op Schiphol zijn een aantal landingsbanen met de hoogste categorie ILS-systeem uitgerust, maar niet allemaal.”

Tegenwoordig proberen wetenschappers vervanging te zoeken voor het dure en grote grondsysteem. ,,Als in de toekomst de plaatsbepaling door satellieten, zoals GPS, kan worden vervangen, dan zou de grondinfrastructuur op de luchthaven eenvoudiger kunnen. Echter, GPS is veel storingsgevoeliger is dan het huidige ILS, vandaar dat het er nog niet is. Het ziet er overigens niet naar uit dat de komende tien jaar zo’n systeem haalbaar is.”

Theunissens groep werkt aan een optimalisatie van betrouwbaarheid bij slecht zicht. ,,We onderzoeken samen met de universiteit van Ohio of en hoe een combinatie van plaatsbepaling door GPS, samen met een ander systeem, aan de betrouwbaarheidseisen kan voldoen. Samen met Boeing, Nasa en andere industrieën werken we daarnaast aan de verbetering van de datapresentatie aan de piloot. Hierdoor wordt het ooit mogelijk om ook met slecht zicht veilig in een grillig berggebied te landen.”(IL)

Hardnekkige mist zorgde afgelopen maandag voor veel overlast op schiphol.

Twee van de drie landingsbanen waren in gebruik en het aantal binnenkomende vliegtuigen halveerde van zestig tot dertig vliegtuigen per uur. Vanwaar die chaos, was de radar soms kapot?

,,Als dat zo zou zijn, dan zou er geen enkele kist landen”, vertelt dr.ir. Erik Theunissen van de leerstoel elektronische systemen voor plaatsbepaling en navigatie desgevraagd. ,,Bij slecht zicht nemen de eisen om te mogen landen toe. Het gebied om de landingsbaan heen, de protected area, moet bij dichte mist vliegtuigvrij zijn. Bij het landen maken vliegtuigen gebruik van het Instrument Landing System (ILS). Voorgaande gelande vliegtuigen, die net naar de terminal taxiën, reflecteren de signalen van deze elektronische landingsgeleiding, hetgeen storingen geeft. Bij goed zicht is een kleine verstoring niet erg voor een landend vliegtuig, de piloot ziet immers de landingsbaan. Bij slecht weer niet. Een kleine afwijking kan dan catastrofaal zijn. Daarnaast rijden de gelande vliegtuigen veel langzamer uit de protected area dan bij goed weer, zodat de landingscapaciteit bij een zelfde veiligheid erg afneemt.”

Touwtje

Het ILS verbindt een landend vliegtuig als het ware met een touwtje onder een hoek van drie graden aan de landingsbaan. ,,Het ILS geeft het gewenste vliegtraject weer. De piloot ziet op zijn instrumenten de afwijking ten opzicht van dat traject, zodat hij veilig landen kan. Kleine afwijkingen en verstoringen kan hij, bij goed zicht, zelf corrigeren.”

Op basis van de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid worden naderingssystemen ingedeeld in drie categorieën. Waarbij de hoogste categorie de meest geavanceerde is.

,,Op Schiphol zijn een aantal landingsbanen met de hoogste categorie ILS-systeem uitgerust, maar niet allemaal.”

Tegenwoordig proberen wetenschappers vervanging te zoeken voor het dure en grote grondsysteem. ,,Als in de toekomst de plaatsbepaling door satellieten, zoals GPS, kan worden vervangen, dan zou de grondinfrastructuur op de luchthaven eenvoudiger kunnen. Echter, GPS is veel storingsgevoeliger is dan het huidige ILS, vandaar dat het er nog niet is. Het ziet er overigens niet naar uit dat de komende tien jaar zo’n systeem haalbaar is.”

Theunissens groep werkt aan een optimalisatie van betrouwbaarheid bij slecht zicht. ,,We onderzoeken samen met de universiteit van Ohio of en hoe een combinatie van plaatsbepaling door GPS, samen met een ander systeem, aan de betrouwbaarheidseisen kan voldoen. Samen met Boeing, Nasa en andere industrieën werken we daarnaast aan de verbetering van de datapresentatie aan de piloot. Hierdoor wordt het ooit mogelijk om ook met slecht zicht veilig in een grillig berggebied te landen.”(IL)