Misschien was ik wel ontvankelijker voor hun eigen ideeën

Het universiteitsfonds dat de prijs voor beste docent van de TU Delft jaarlijks uitreikt, prijst Risselada onder meer om zijn %internationaal aanzien en deskundigheid’ en %open en inspirerende geest%.

,,Wat volgens mij een goede docent is?%% Max Risselada glimlacht. ,,Een docent moet weten waar hij het over heeft, een breed inzicht in zijn vak hebben en tegelijkertijd studenten de ruimte bieden een eigen weg te kiezen.%%

Uit alles blijkt een diepgaande betrokkenheid met zijn vak en studenten. Hij straalt als hij het over architectuur heeft: ,,Architectuur is iets anders dan het bouwen van een brug. Uiteenlopende opvattingen over het ontwerpen zijn in ons vak veel meer dan in andere ontwerpdisciplines expliciet aanwezig,%% zegt hij in zijn kamer. ,,De geschiedenis van architectuur en het ontwerp is heel belangrijk. Inzicht in waarom iemand op een bepaald moment een bepaalde beslissing neemt, heeft alles met geschiedenis te maken.%% Hij noemt het een bewustwordingsproces van de continuïteit van de verandering. ,,Daarom heeft ons vak ook heel veel met menswetenschappen te maken,%% zegt hij.

,,Ik blij dat een docent van Bouwkunde de prijs heeft gewonnen, want we zijn nog altijd een beetje een buitenbeentje binnen de technische universiteit. Maar we geven niet alleen onderwijs. Ook op onze faculteit wordt onderzoek verricht dat voor ons vakgebied zelf van betekenis is.%%

Mecanoo

Zijn studenten laat hij het liefst hun eigen weg vinden. Een goed architectonisch ontwerp maken is niet het enige aspect van het vak, weet de hoogleraar. ,,Als architect heb je te maken met veel verschillende partijen als aannemers, financiers, de politiek en maatschappelijke eisen. Ik probeer mijn studenten inzicht te bieden in alle aspecten van het vak, maar ik hoop dat ze zich niet helemaal laten meeslepen door de maatschappelijke verlangens van het moment, maar een eigen weg in slaan.%%

Zelf houdt hij zich graag bezig met wat hij een ‘geëngageerde’ richting binnen de architectuur noemt: woningbouw en woonomgeving. Na zijn studie bouwkunde aan de TH Delft in 1965 voltooid te hebben, gaf hij enige tijd les aan de hogeschool. Na een leerzaam verblijf in Los Angeles, keerde hij terug naar de om zich voorgoed te wijden aan onderzoek en onderwijs. Vanaf de jaren zeventig als docent en sinds 1997 als hoogleraar architectonisch ontwerpen: woningbouw en woonomgeving.

,,Toen ik in 1968 in dienst trad bij de TH heerste er een vernieuwingsgeest. De structuur van het curriculum was open,%% herinnert hij zich. ,,Dat gaf docenten de mogelijkheid zich te profileren. Gekoppeld aan een groep bewuste studenten leverde dat een vruchtbare samenwerking op.%% Het is daarom volgens hem geen toeval dat uit die generatie bekende architecten voortkwamen. Onder meer de architecten van Mecanoo (Francine Houben, Frits Palmboom), Dick van Gameren en Bjarne Mastenbroek erkennen de hoogleraar als hun leermeester.

,,Ik ben niet hun enige leermeester geweest,%% zegt hij bescheiden. ,,Er waren in die tijd wel meer nissen waar naar vernieuwing werd gestreefd. Misschien was ik wel ontvankelijker voor hun eigen ideeën.%%

Risselada speelt in ieder geval een unieke rol als het gaat om het verweven van onderzoek met onderwijs. ,,Ik heb vaak getracht studenten te betrekken bij het onderzoek,%% zegt hij. In de afgelopen jaren werkten studenten mee aan het voorbreiden van diverse tentoonstellingen binnen en buiten de faculteit. De expositie %Raumplan versus Plan Libre% over de architecten Le Corbusier en Loos is daar de bekendste van.

Oorlog

,,Tentoonstellingen zijn een manier om ons werk te presenteren,%% vindt de winnaar van de Leermeesterprijs. ,,Een tentoonstelling heeft een ruimtelijke ordening. Ik vind het daarom een meer passende manier van presenteren van architectuuronderzoek dan het schrijven van een boek, waarin alles lineair verloopt. Ons werk heeft ook alles met beelden en tekeningen te maken, dat is de manier waarop architecten communiceren.%%

Zijn enthousiasme voor architectuurtentoonstellingen deed hij op tijdens zijn verblijf in Los Angeles, waar hij kennis maakte met Charles & Ray Eams, die onder meer bekendheid verwierven met het ontwerpen van stoelen gemaakt van plastic en ander in de oorlog ontstaan materiaal. ,,Zij probeerden ook via tentoonstellingen ideeën over het dagelijks leven over te brengen. Dat sprak mij toen heel erg aan,%% aldus Risselada.

,,Tentoonstellingen opzetten is een beetje bouwen, maar dan in het klein. Op die manier maken de studenten ook kennis met de praktijk. En de faculteit heeft een fantastische werkplaats, ik wijs mijn studenten eigenlijk alleen op de mogelijkheden die er zijn.%%

Intensieve samenwerking met studenten is de laatste jaren enigszins beperkt. Sinds begin jaren negentig het projectgestuurde onderwijs in gang is gezet, is er minder ruimte voor discussie en experimenteren, leert zijn ervaring. ,,Met 1800 architectuurstudenten is dat ook sowieso moeilijker.%% Het werk van de hoogleraar en zijn aio%s is daarom nu wat %eenzamer% vindt hij.

Wat hem betreft kan de nieuwe curriculumindeling en de introductie van een bachelor-masterstructuur daarin verandering brengen. Hij zal zich in ieder geval blijven inzetten voor een meer geïntegreerde aanpak van onderwijs en onderzoek. ,,Ik wil het werk dat ik ben begonnen afmaken. Ik hoop dat het op een gegeven moment gangbaar is dat onderwijs en onderzoek met elkaar verweven zijn.%%

Prof.ir. Max Risselada, hoogleraar architectonisch ontwerpen aan de faculteit Bouwkunde heeft maandag in de senaatszaal de Leermeesterprijs in ontvangst genomen. Het universiteitsfonds dat de prijs voor beste docent van de TU Delft jaarlijks uitreikt, prijst Risselada onder meer om zijn %internationaal aanzien en deskundigheid’ en %open en inspirerende geest%.

,,Wat volgens mij een goede docent is?%% Max Risselada glimlacht. ,,Een docent moet weten waar hij het over heeft, een breed inzicht in zijn vak hebben en tegelijkertijd studenten de ruimte bieden een eigen weg te kiezen.%%

Uit alles blijkt een diepgaande betrokkenheid met zijn vak en studenten. Hij straalt als hij het over architectuur heeft: ,,Architectuur is iets anders dan het bouwen van een brug. Uiteenlopende opvattingen over het ontwerpen zijn in ons vak veel meer dan in andere ontwerpdisciplines expliciet aanwezig,%% zegt hij in zijn kamer. ,,De geschiedenis van architectuur en het ontwerp is heel belangrijk. Inzicht in waarom iemand op een bepaald moment een bepaalde beslissing neemt, heeft alles met geschiedenis te maken.%% Hij noemt het een bewustwordingsproces van de continuïteit van de verandering. ,,Daarom heeft ons vak ook heel veel met menswetenschappen te maken,%% zegt hij.

,,Ik blij dat een docent van Bouwkunde de prijs heeft gewonnen, want we zijn nog altijd een beetje een buitenbeentje binnen de technische universiteit. Maar we geven niet alleen onderwijs. Ook op onze faculteit wordt onderzoek verricht dat voor ons vakgebied zelf van betekenis is.%%

Mecanoo

Zijn studenten laat hij het liefst hun eigen weg vinden. Een goed architectonisch ontwerp maken is niet het enige aspect van het vak, weet de hoogleraar. ,,Als architect heb je te maken met veel verschillende partijen als aannemers, financiers, de politiek en maatschappelijke eisen. Ik probeer mijn studenten inzicht te bieden in alle aspecten van het vak, maar ik hoop dat ze zich niet helemaal laten meeslepen door de maatschappelijke verlangens van het moment, maar een eigen weg in slaan.%%

Zelf houdt hij zich graag bezig met wat hij een ‘geëngageerde’ richting binnen de architectuur noemt: woningbouw en woonomgeving. Na zijn studie bouwkunde aan de TH Delft in 1965 voltooid te hebben, gaf hij enige tijd les aan de hogeschool. Na een leerzaam verblijf in Los Angeles, keerde hij terug naar de om zich voorgoed te wijden aan onderzoek en onderwijs. Vanaf de jaren zeventig als docent en sinds 1997 als hoogleraar architectonisch ontwerpen: woningbouw en woonomgeving.

,,Toen ik in 1968 in dienst trad bij de TH heerste er een vernieuwingsgeest. De structuur van het curriculum was open,%% herinnert hij zich. ,,Dat gaf docenten de mogelijkheid zich te profileren. Gekoppeld aan een groep bewuste studenten leverde dat een vruchtbare samenwerking op.%% Het is daarom volgens hem geen toeval dat uit die generatie bekende architecten voortkwamen. Onder meer de architecten van Mecanoo (Francine Houben, Frits Palmboom), Dick van Gameren en Bjarne Mastenbroek erkennen de hoogleraar als hun leermeester.

,,Ik ben niet hun enige leermeester geweest,%% zegt hij bescheiden. ,,Er waren in die tijd wel meer nissen waar naar vernieuwing werd gestreefd. Misschien was ik wel ontvankelijker voor hun eigen ideeën.%%

Risselada speelt in ieder geval een unieke rol als het gaat om het verweven van onderzoek met onderwijs. ,,Ik heb vaak getracht studenten te betrekken bij het onderzoek,%% zegt hij. In de afgelopen jaren werkten studenten mee aan het voorbreiden van diverse tentoonstellingen binnen en buiten de faculteit. De expositie %Raumplan versus Plan Libre% over de architecten Le Corbusier en Loos is daar de bekendste van.

Oorlog

,,Tentoonstellingen zijn een manier om ons werk te presenteren,%% vindt de winnaar van de Leermeesterprijs. ,,Een tentoonstelling heeft een ruimtelijke ordening. Ik vind het daarom een meer passende manier van presenteren van architectuuronderzoek dan het schrijven van een boek, waarin alles lineair verloopt. Ons werk heeft ook alles met beelden en tekeningen te maken, dat is de manier waarop architecten communiceren.%%

Zijn enthousiasme voor architectuurtentoonstellingen deed hij op tijdens zijn verblijf in Los Angeles, waar hij kennis maakte met Charles & Ray Eams, die onder meer bekendheid verwierven met het ontwerpen van stoelen gemaakt van plastic en ander in de oorlog ontstaan materiaal. ,,Zij probeerden ook via tentoonstellingen ideeën over het dagelijks leven over te brengen. Dat sprak mij toen heel erg aan,%% aldus Risselada.

,,Tentoonstellingen opzetten is een beetje bouwen, maar dan in het klein. Op die manier maken de studenten ook kennis met de praktijk. En de faculteit heeft een fantastische werkplaats, ik wijs mijn studenten eigenlijk alleen op de mogelijkheden die er zijn.%%

Intensieve samenwerking met studenten is de laatste jaren enigszins beperkt. Sinds begin jaren negentig het projectgestuurde onderwijs in gang is gezet, is er minder ruimte voor discussie en experimenteren, leert zijn ervaring. ,,Met 1800 architectuurstudenten is dat ook sowieso moeilijker.%% Het werk van de hoogleraar en zijn aio%s is daarom nu wat %eenzamer% vindt hij.

Wat hem betreft kan de nieuwe curriculumindeling en de introductie van een bachelor-masterstructuur daarin verandering brengen. Hij zal zich in ieder geval blijven inzetten voor een meer geïntegreerde aanpak van onderwijs en onderzoek. ,,Ik wil het werk dat ik ben begonnen afmaken. Ik hoop dat het op een gegeven moment gangbaar is dat onderwijs en onderzoek met elkaar verweven zijn.%%