Onderzoekers dr. Jan Carel Diehl en dr. Johan Molenbroek (Industrieel Ontwerpen) hebben dinsdagavond 5 mei de Mekelprijs voor meest maatschappelijk verantwoorde innovatie 2015 gewonnen. Speciaal voor Bouwkunde-onderzoeker dr. Ben Bronsema riep de jury een tweede prijs in het leven.
Diehl en ’toiletprofessor’ Molenbroek kregen de prijs van 1500 euro en een bronzen beeld van de tijdens de Tweede Wereldoorlog omgekomen hoogleraar en verzetsstrijder Jan Mekel voor hun ‘gender sensitive community sanitation centres’ (Sanir). Samen met hun team ontwierpen ze een toilet voor sloppenwijken dat urine en uitwerpselen scheidt van spoelwater, een toiletgebouw voor driehonderd mannen of vrouwen en een technische installatie die de uitwerpselen droogt, vergast en omzet in elektriciteit.
Rector magnificus Karel Luyben maakte de prijswinnaars dinsdagavond 5 mei bekend na de eerste Van Hasseltlezing, ter ere van de in de oorlog omgekomen TU-student Frans van Hasselt. Volgens Luyben is Sanir een goed te verkopen project. Bovendien is het in zijn ogen een voorbeeld van human centred design en een participatory design approach. Vooral belangrijk vond de jury het dat het project het leven van vrouwen verbetert. Nu passen vrouwen hun dieet er op aan om ’s morgens tussen vier en vijf naar het toilet te gaan. Daarna voelen ze zich niet veilig meer. Sanir biedt hen veilige en betaalbare sanitaire voorzieningen.
Natuurlijke airconditioningNatuurlijke airconditioning
Natuurlijke airconditioning
De jury moest kiezen uit elf inzendingen, vertelde Luyben. Het was de bedoeling één winnaar te selecteren. Maar omdat de natuurlijke airconditioning van Ben Bronsema hen ook zo aansprak, riep de jury een tweede prijs van 750 euro in het leven. Het Earth, Wind and Fire-project van Bronsema gebruikt de zwaartekracht en natuurlijke stromen van licht en wind voor het ontwikkelen van een airconditioningsysteem. Het binnenklimaat wordt zo gezonder en het spaart energie.
Bronsema, die op zijn 78ste op dit onderwerp promoveerde, maakt zich tegelijk hard voor betere samenwerking tussen architecten en installateurs om zijn natuurlijke airconditioning mogelijk te maken. Het eerste grootschalige prototype wordt momenteel aangelegd in het Breeze-hotel in Amsterdam, dat volledig duurzaam wil zijn.
Hoogleraar filosofie Jeroen van den Hoven reikte de Mekelprijs jarenlang uit aan het beste essay van een student of medewerker over de ethische kanten van technologische ontwikkelingen en de verantwoordelijkheid die onderzoekers en ontwerpers hebben om daar rekening mee te houden. Dit jaar is de omslag gemaakt naar ‘projecten met interessante morele doelen’, aldus Van den Hoven. Dat past volgens hem beter bij de aard van de Delftse ingenieur.
Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?
delta@tudelft.nl
Comments are closed.