Kort nieuws

“Bij veel collega’s bestond de behoefte om nog even bij elkaar te komen en een periode af te sluiten”, aldus dr.ir. Bendiks Jan Boersma. Na de opening door rector Fokkema gingen verschillende sprekers in op hun persoonlijke band met Nieuwstadt en de bijdrage van zijn werk aan de wetenschap. Onder hen de promotor van Nieuwstadt, prof.dr.ir. Henk Tennekes. Het symposium werd afgesloten door prof.dr.ir. Gijs Ooms, wetenschappelijk directeur van het J.M. Burgerscentrum, de nationale onderzoeksschool voor stromingsleer die Nieuwstadt mede oprichtte. Nieuwstadt zette als hoogleraar stromingsleer het Nederlandse stromingsonderzoek op de internationale kaart.
Verhuizing

Het gebouw van technische materiaalwetenschappen aan de Rotterdamseweg is sinds vorige week bijna leeg. Medewerkers die niet aan de laboratoria zijn verbonden, zijn allemaal verhuisd naar het onderkomen van werktuigbouwkunde aan de Mekelweg. In mei verhuizen ook de laboratoria. In juni geven de materiaalwetenschappers en hun ondersteund personeel nog eenmaal een feest in het gebouw, dat een maand later tegen de vlakte moet om plaats te maken voor nieuwbouw van de Haagse Hogeschool. Volgens afdelingsvoorzitter prof.dr.ir. Ad Verkooijen gaan de verhuizing en de sloop ‘met weemoed gepaard’. Bovendien moeten veel mensen flink inschikken. “We hadden redelijk veel ruimte, nu zitten we op het randje van de normen van de TU. We hebben erg veel spullen weggedaan.”
Meteorieten

Niet direct wat je verwacht aan een TU: eind deze maand organiseert de afdeling materiaalwetenschappen (3mE) een symposium over meteorieten. Directe aanleiding is het Delftse onderzoek naar de Gibeon-ijzermeteoriet van metaalkundige Jilt Sietsma en zijn inmiddels afgestudeerde student Wouter Rittel. De meteoriet vormt een uniek experiment van de natuur, omdat het brok ijzer miljarden jaren lang kon afkoelen voordat hij insloeg op aarde. Meest opvallende gast op het symposium is de vooraanstaande Canadese metaalexpert John Jonas.
3TU’s (1)

Het woord ‘fusie’ blijft de TU’s van Delft, Twente en Eindhoven achtervolgen. Ook de nieuwe voorzitter van werkgeversorganisatie VNO/NCW, Bernard Wientjes, vindt het veel verstandiger als de drie TU’s fuseren. Wientjes zei dat vorige week hardop op een 3TU-werkconferentie in Enschede. “Een federatie gaat niet ver genoeg. Dat leidt vooral tot eindeloze praatgroepen en dat schiet niet op. Maak tempo, ga echt samenwerken, verdeel de taken en kom tot een fusie. Daarmee haal je – in samenwerking met het bedrijfsleven – de wereldtop”, aldus de werkgeversvoorman. Wientjes sluit zich daarmee aan bij een groeiende rij prominente voorstanders van fusie: oud-VNO/NCW-voorzitter Jacques Schraven, staatssecretaris Joop Wijn van financiën, oud-collegevoorzitter Ben Veltman van Twente en voormalig Kivi-president Boudewijn van Nederveen. Bij monde van onder meer rector Fokkema lieten de TU’s nog maar weer eens weten niets voor fusie te voelen. “Er zijn weinig voorbeelden van geslaagde fusies. Sterker nog: een fusie zou tot een afbraak leiden van mooi onderzoek.”
3TU’s (2)

De TU’s van Twente, Eindhoven en Delft hebben een commissie ingesteld die bekijkt in hoeverre de drie universiteiten aan gezamenlijke bedrijfsvoering kunnen doen. Te denken valt aan zaken als inkoop en ict. Dat maakte de Twentse collegevoorzitter Flierman vorige week bekend op een conferentie over de 3TU-federatie in Twente. Andere hoofdthema’s van de federatievorming zijn de vorming van zwaartepunten, gezamenlijk (master)onderwijs, kennisoverdracht en onderzoek.
Echo Awards

De TU Delft heeft dit jaar maar één kandidaat voorgedragen voor de Echo Awards voor veelbelovende allochtone talenten. Vorig jaar waren het er nog vier, maar volgens studentendecaan Piet Jonkheer is het moeilijk om ‘studenten uit de doelgroep op het spoor te komen’. Daarom wil hij volgend jaar ‘proberen om afstudeerhoogleraren en .secties nog wat directer te benaderen’. De kandidaat die de TU heeft voorgedragen, is de uit Iran afkomstige vierdejaars studente industrieel ontwerpen Sara Emami. In de voordracht schrijft Jonkheer over haar kandidatuur: “Hoewel zij qua voortgang niet tot de absolute top behoort, komt zij naar mijn mening toch voor deze voordracht in aanmerking juist omdat zij in haar tweede jaar door het diepe dal van de studiekeuzetwijfel is gegaan, maar daar zoveel rijper uit te voren is gekomen.” De Echo Awards worden uitgereikt op 26 april in Den Haag.
Debat

Studium Generale houdt op 16 mei een debatwedstrijd voor studenten en promovendi. In groepjes van twee kunnen zij de strijd aangaan. Om alvast in vorm te komen, zijn er van 18 april tot 27 april bij studenten- en studieverenigingen als Leeghwater en het Delftsch Studenten Corps in totaal twaalf debattrainingen. Daarna volgt een open training voor gevorderden. De winnaar mag de TU vertegenwoordigen op een internationaal debattoernooi in Oxford.

www.delftdebatteert.nl
Nieuwe bachelor

Vanaf september 2006 bieden de TU Delft en de Rijksuniversiteit Leiden gezamenlijk een nieuwe bacheloropleiding aan, molecular science & technology (MST). In het opleidingsprogramma worden de huidige opleidingen scheikunde, sustainable molecular science & technology en scheikundige technologie & bioprocestechnologie samengebracht. De MST-student wordt opgeleid om de ‘uitdagingen van de toekomst’ aan te gaan, van het ontwikkelen van nieuwe antibiotica tot het gebruik van alternatieve energiebronnen. Een deel van het onderwijs, gericht op ‘leren onderzoeken’, wordt gegeven volgens het meester-gezel-principe.
R&D omhoog

Nederlandse bedrijven gaven de laatste jaren minder geld uit aan onderzoek en ontwikkeling. Maar met het aantrekken van de conjunctuur lijkt een keerpunt bereikt. Dat stelt het Technisch Weekblad op basis van zijn jaarlijkse enquête over research en development in Nederland. Grote uitschieters naar boven zijn chemieconcern Akzo Nobel en halfgeleidersproducent ASML, die in 2005 respectievelijk 132 en 102 miljoen euro meer uitgaven. De investeringen van Corus, Numico, Siemens VDO en Gasunie groeiden ook, maar minder hard. Daar staat tegenover dat Philips ‘slechts’ 1001 miljoen euro aan R&D uitgaf: 23 miljoen minder dan in 2004 en 112 miljoen minder dan in 2001. Ook Shell en DSM brachten hun R&D-uitgaven met 34 en 14 miljoen euro omlaag naar 239 en 163 miljoen.
Soepel

Het kabinet gaat de toelatingsregels voor buitenlandse stagiairs en wetenschappelijk onderzoekers verruimen. Een eerdere aanpassing bood onvoldoende soelaas, erkende minister Brinkhorst in de Tweede Kamer. Buitenlandse promovendi, postdoctoralen en universitaire docenten onder de dertig hoeven sinds 2004 nog maar langs één loket van de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Dat gaat nu ook gelden voor buitenlandse studenten die in Nederland stage willen lopen. Wel moeten ze een verklaring tonen die is ondertekend door hun universiteit en hun werkgever. De regel gaat in oktober in.
Gamma’s gezocht

Technologische topinstituten zijn niet genoeg om de economie te redden. Behalve technologie zijn ook creativiteit en kennis van de markt vereist. Bèta’s hebben de hulp van gamma’s nodig. Dat schrijven Joop Sistermans, voorzitter van de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) en lid van het Innovatieplatform, en de Delftse hoogleraar Innovatiemanagement Guus Berkhout in het Financieele Dagblad. “De vraag is of een technologisch topinstituut wel de meest effectieve oplossing is als het eigenlijke doel innovatie is.” Topinstituten zijn fantastisch, licht Sistermans desgevraagd toe, maar de kennis moet ook de markt op. “Goede kennis is bijna overal ter wereld te vinden. De economie die het gaat winnen zal er vooral creatiever mee omgaan dan de concurrenten. Voor die creativiteit hebben we gammawetenschappers nodig.”
Stufi mee

Staatssecretaris Rutte overweegt studiefinanciering mee te geven aan studenten die voor een opleiding in de Verenigde Staten of Japan kiezen. Als alles volgens plan verloopt, kunnen Nederlandse studenten hun studiefinanciering vanaf 2007 ‘meenemen’ naar andere landen in de Europese Unie. Regeringspartij D66 wil een stap verder gaan en vroeg de staatssecretaris in februari waarom de export van de studiebeurs beperkt moet blijven tot de EU.

Nieuwstadt

Ter nagedachtenis aan prof.dr.ir. Frans Nieuwstadt, die op 18 mei 2005 overleed, vond vorige week op 3mE het symposium ‘Connections in Turbulence’ plaats. “Bij veel collega’s bestond de behoefte om nog even bij elkaar te komen en een periode af te sluiten”, aldus dr.ir. Bendiks Jan Boersma. Na de opening door rector Fokkema gingen verschillende sprekers in op hun persoonlijke band met Nieuwstadt en de bijdrage van zijn werk aan de wetenschap. Onder hen de promotor van Nieuwstadt, prof.dr.ir. Henk Tennekes. Het symposium werd afgesloten door prof.dr.ir. Gijs Ooms, wetenschappelijk directeur van het J.M. Burgerscentrum, de nationale onderzoeksschool voor stromingsleer die Nieuwstadt mede oprichtte. Nieuwstadt zette als hoogleraar stromingsleer het Nederlandse stromingsonderzoek op de internationale kaart.
Verhuizing

Het gebouw van technische materiaalwetenschappen aan de Rotterdamseweg is sinds vorige week bijna leeg. Medewerkers die niet aan de laboratoria zijn verbonden, zijn allemaal verhuisd naar het onderkomen van werktuigbouwkunde aan de Mekelweg. In mei verhuizen ook de laboratoria. In juni geven de materiaalwetenschappers en hun ondersteund personeel nog eenmaal een feest in het gebouw, dat een maand later tegen de vlakte moet om plaats te maken voor nieuwbouw van de Haagse Hogeschool. Volgens afdelingsvoorzitter prof.dr.ir. Ad Verkooijen gaan de verhuizing en de sloop ‘met weemoed gepaard’. Bovendien moeten veel mensen flink inschikken. “We hadden redelijk veel ruimte, nu zitten we op het randje van de normen van de TU. We hebben erg veel spullen weggedaan.”
Meteorieten

Niet direct wat je verwacht aan een TU: eind deze maand organiseert de afdeling materiaalwetenschappen (3mE) een symposium over meteorieten. Directe aanleiding is het Delftse onderzoek naar de Gibeon-ijzermeteoriet van metaalkundige Jilt Sietsma en zijn inmiddels afgestudeerde student Wouter Rittel. De meteoriet vormt een uniek experiment van de natuur, omdat het brok ijzer miljarden jaren lang kon afkoelen voordat hij insloeg op aarde. Meest opvallende gast op het symposium is de vooraanstaande Canadese metaalexpert John Jonas.
3TU’s (1)

Het woord ‘fusie’ blijft de TU’s van Delft, Twente en Eindhoven achtervolgen. Ook de nieuwe voorzitter van werkgeversorganisatie VNO/NCW, Bernard Wientjes, vindt het veel verstandiger als de drie TU’s fuseren. Wientjes zei dat vorige week hardop op een 3TU-werkconferentie in Enschede. “Een federatie gaat niet ver genoeg. Dat leidt vooral tot eindeloze praatgroepen en dat schiet niet op. Maak tempo, ga echt samenwerken, verdeel de taken en kom tot een fusie. Daarmee haal je – in samenwerking met het bedrijfsleven – de wereldtop”, aldus de werkgeversvoorman. Wientjes sluit zich daarmee aan bij een groeiende rij prominente voorstanders van fusie: oud-VNO/NCW-voorzitter Jacques Schraven, staatssecretaris Joop Wijn van financiën, oud-collegevoorzitter Ben Veltman van Twente en voormalig Kivi-president Boudewijn van Nederveen. Bij monde van onder meer rector Fokkema lieten de TU’s nog maar weer eens weten niets voor fusie te voelen. “Er zijn weinig voorbeelden van geslaagde fusies. Sterker nog: een fusie zou tot een afbraak leiden van mooi onderzoek.”
3TU’s (2)

De TU’s van Twente, Eindhoven en Delft hebben een commissie ingesteld die bekijkt in hoeverre de drie universiteiten aan gezamenlijke bedrijfsvoering kunnen doen. Te denken valt aan zaken als inkoop en ict. Dat maakte de Twentse collegevoorzitter Flierman vorige week bekend op een conferentie over de 3TU-federatie in Twente. Andere hoofdthema’s van de federatievorming zijn de vorming van zwaartepunten, gezamenlijk (master)onderwijs, kennisoverdracht en onderzoek.
Echo Awards

De TU Delft heeft dit jaar maar één kandidaat voorgedragen voor de Echo Awards voor veelbelovende allochtone talenten. Vorig jaar waren het er nog vier, maar volgens studentendecaan Piet Jonkheer is het moeilijk om ‘studenten uit de doelgroep op het spoor te komen’. Daarom wil hij volgend jaar ‘proberen om afstudeerhoogleraren en .secties nog wat directer te benaderen’. De kandidaat die de TU heeft voorgedragen, is de uit Iran afkomstige vierdejaars studente industrieel ontwerpen Sara Emami. In de voordracht schrijft Jonkheer over haar kandidatuur: “Hoewel zij qua voortgang niet tot de absolute top behoort, komt zij naar mijn mening toch voor deze voordracht in aanmerking juist omdat zij in haar tweede jaar door het diepe dal van de studiekeuzetwijfel is gegaan, maar daar zoveel rijper uit te voren is gekomen.” De Echo Awards worden uitgereikt op 26 april in Den Haag.
Debat

Studium Generale houdt op 16 mei een debatwedstrijd voor studenten en promovendi. In groepjes van twee kunnen zij de strijd aangaan. Om alvast in vorm te komen, zijn er van 18 april tot 27 april bij studenten- en studieverenigingen als Leeghwater en het Delftsch Studenten Corps in totaal twaalf debattrainingen. Daarna volgt een open training voor gevorderden. De winnaar mag de TU vertegenwoordigen op een internationaal debattoernooi in Oxford.

www.delftdebatteert.nl
Nieuwe bachelor

Vanaf september 2006 bieden de TU Delft en de Rijksuniversiteit Leiden gezamenlijk een nieuwe bacheloropleiding aan, molecular science & technology (MST). In het opleidingsprogramma worden de huidige opleidingen scheikunde, sustainable molecular science & technology en scheikundige technologie & bioprocestechnologie samengebracht. De MST-student wordt opgeleid om de ‘uitdagingen van de toekomst’ aan te gaan, van het ontwikkelen van nieuwe antibiotica tot het gebruik van alternatieve energiebronnen. Een deel van het onderwijs, gericht op ‘leren onderzoeken’, wordt gegeven volgens het meester-gezel-principe.
R&D omhoog

Nederlandse bedrijven gaven de laatste jaren minder geld uit aan onderzoek en ontwikkeling. Maar met het aantrekken van de conjunctuur lijkt een keerpunt bereikt. Dat stelt het Technisch Weekblad op basis van zijn jaarlijkse enquête over research en development in Nederland. Grote uitschieters naar boven zijn chemieconcern Akzo Nobel en halfgeleidersproducent ASML, die in 2005 respectievelijk 132 en 102 miljoen euro meer uitgaven. De investeringen van Corus, Numico, Siemens VDO en Gasunie groeiden ook, maar minder hard. Daar staat tegenover dat Philips ‘slechts’ 1001 miljoen euro aan R&D uitgaf: 23 miljoen minder dan in 2004 en 112 miljoen minder dan in 2001. Ook Shell en DSM brachten hun R&D-uitgaven met 34 en 14 miljoen euro omlaag naar 239 en 163 miljoen.
Soepel

Het kabinet gaat de toelatingsregels voor buitenlandse stagiairs en wetenschappelijk onderzoekers verruimen. Een eerdere aanpassing bood onvoldoende soelaas, erkende minister Brinkhorst in de Tweede Kamer. Buitenlandse promovendi, postdoctoralen en universitaire docenten onder de dertig hoeven sinds 2004 nog maar langs één loket van de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Dat gaat nu ook gelden voor buitenlandse studenten die in Nederland stage willen lopen. Wel moeten ze een verklaring tonen die is ondertekend door hun universiteit en hun werkgever. De regel gaat in oktober in.
Gamma’s gezocht

Technologische topinstituten zijn niet genoeg om de economie te redden. Behalve technologie zijn ook creativiteit en kennis van de markt vereist. Bèta’s hebben de hulp van gamma’s nodig. Dat schrijven Joop Sistermans, voorzitter van de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) en lid van het Innovatieplatform, en de Delftse hoogleraar Innovatiemanagement Guus Berkhout in het Financieele Dagblad. “De vraag is of een technologisch topinstituut wel de meest effectieve oplossing is als het eigenlijke doel innovatie is.” Topinstituten zijn fantastisch, licht Sistermans desgevraagd toe, maar de kennis moet ook de markt op. “Goede kennis is bijna overal ter wereld te vinden. De economie die het gaat winnen zal er vooral creatiever mee omgaan dan de concurrenten. Voor die creativiteit hebben we gammawetenschappers nodig.”
Stufi mee

Staatssecretaris Rutte overweegt studiefinanciering mee te geven aan studenten die voor een opleiding in de Verenigde Staten of Japan kiezen. Als alles volgens plan verloopt, kunnen Nederlandse studenten hun studiefinanciering vanaf 2007 ‘meenemen’ naar andere landen in de Europese Unie. Regeringspartij D66 wil een stap verder gaan en vroeg de staatssecretaris in februari waarom de export van de studiebeurs beperkt moet blijven tot de EU.