Jeroen Visser

In tien potjes zitten evenveel synthetische varianten van bekende huis-, tuin- en keukengeurtjes. Voor de potjes liggen de chemische namen en soms de moleculaire structuur. ,,De geuren variëren van aardbei en vanille tot kruidnagel en knoflook-met-uien. Die laatste zijn natuurlijk het leukst”, legt begeleider Max Zomerdijk uit.

Biotechnologie en de Botanische Tuin vormen het decor van de TU-bijdrage aan de Nationale Wetenschapsdag 2000 afgelopen zondag. Door het gekozen thema ‘huis, tuin en keuken’, liggen de onderwerpen dicht bij de belevingswereld van de bezoekers. Naast stands in de tuin, lezingen en een forumdiscussie staat een ‘pret’-laboratorium voor vijf- tot twaalfjarigen op het programma. De jonge wetenschappers buigen zich over hoestdrank, dansende rozijnen en andere kleine experimenten.

Tim (8) is een van de ‘pretprofessoren’. Geconcentreerd meet hij 200 ml water af voor zijn proefje. Nog even drie druppels knalblauwe kleurstof erbij, goed roeren en zijn potje haargel is klaar. Een stukje verderop laat Tobias (5) zes rozijnen dansen in een oplossing van zuiveringszout en azijn. Na afloop van zijn geslaagde opdracht ontvangt hij het certificaat en draagt hij de officiële titel ‘pretprofessor in Dexter’s lab’.

Bij Technische Materiaalwetenschappen staan een zevenpersoons fiets en een Lotus Elise als publiekstrekkers. Binnen gaat professor Elmendorp dieper in op de toepassing van nieuwe materialen in de auto-industrie. ,,In drie van de vier termen die de wrijvingsweerstand van een auto bepalen, komt de massa voor. Het is daarom zaak om een auto zo licht mogelijk te maken, natuurlijk zonder de sterkte of stijfheid aan te tasten.” Even later gaat het specifiek over de Elise. Door toepassing van een frame van gelijmde aluminium extrusieprofielen, remschijven van matrix metal composite en een carrosserie van vezelversterkte kunststof behoort de auto tot de lichtste sportwagens ter wereld.

Ook bij materiaalkunde kan het publiek lezingen volgen, demonstraties bijwonen en proefjes nemen. Alex (10), Bram (10), Gijs (9) en Josje (6) proberen zelf een lithium-ion batterij te knutselen. Het valt niet mee, maar onder de geduldige begeleiding lukt het om de verschillende strookjes in de goede volgorde op elkaar te leggen. Een vloeibaar elektrolyt doet de rest. Na het dichtsealen en opladen levert de transparante cel via de twee elektrodes een spanning van 1,2 volt.

Ondertussen reikt begeleider Max Zomerdijk bij Biotechnologie een prijs uit voor het goed raden van negen van de tien geurtjes. Franka en Jorrit van Velzen zijn echter niet de gelukkigen: de diallylsulfide in potje negen ruikt niet naar rotte eieren, maar naar knoflook-met-uien. Ook putlucht, maar dan anders.

,,Gadver! Wat een lucht!” De geur van stofje nummer negen roept een heftige reactie op bij Franka van Velzen. ,,Schrijf maar op, Jorrit: rotte eieren”, instrueert ze haar zoontje. In tien potjes zitten evenveel synthetische varianten van bekende huis-, tuin- en keukengeurtjes. Voor de potjes liggen de chemische namen en soms de moleculaire structuur. ,,De geuren variëren van aardbei en vanille tot kruidnagel en knoflook-met-uien. Die laatste zijn natuurlijk het leukst”, legt begeleider Max Zomerdijk uit.

Biotechnologie en de Botanische Tuin vormen het decor van de TU-bijdrage aan de Nationale Wetenschapsdag 2000 afgelopen zondag. Door het gekozen thema ‘huis, tuin en keuken’, liggen de onderwerpen dicht bij de belevingswereld van de bezoekers. Naast stands in de tuin, lezingen en een forumdiscussie staat een ‘pret’-laboratorium voor vijf- tot twaalfjarigen op het programma. De jonge wetenschappers buigen zich over hoestdrank, dansende rozijnen en andere kleine experimenten.

Tim (8) is een van de ‘pretprofessoren’. Geconcentreerd meet hij 200 ml water af voor zijn proefje. Nog even drie druppels knalblauwe kleurstof erbij, goed roeren en zijn potje haargel is klaar. Een stukje verderop laat Tobias (5) zes rozijnen dansen in een oplossing van zuiveringszout en azijn. Na afloop van zijn geslaagde opdracht ontvangt hij het certificaat en draagt hij de officiële titel ‘pretprofessor in Dexter’s lab’.

Bij Technische Materiaalwetenschappen staan een zevenpersoons fiets en een Lotus Elise als publiekstrekkers. Binnen gaat professor Elmendorp dieper in op de toepassing van nieuwe materialen in de auto-industrie. ,,In drie van de vier termen die de wrijvingsweerstand van een auto bepalen, komt de massa voor. Het is daarom zaak om een auto zo licht mogelijk te maken, natuurlijk zonder de sterkte of stijfheid aan te tasten.” Even later gaat het specifiek over de Elise. Door toepassing van een frame van gelijmde aluminium extrusieprofielen, remschijven van matrix metal composite en een carrosserie van vezelversterkte kunststof behoort de auto tot de lichtste sportwagens ter wereld.

Ook bij materiaalkunde kan het publiek lezingen volgen, demonstraties bijwonen en proefjes nemen. Alex (10), Bram (10), Gijs (9) en Josje (6) proberen zelf een lithium-ion batterij te knutselen. Het valt niet mee, maar onder de geduldige begeleiding lukt het om de verschillende strookjes in de goede volgorde op elkaar te leggen. Een vloeibaar elektrolyt doet de rest. Na het dichtsealen en opladen levert de transparante cel via de twee elektrodes een spanning van 1,2 volt.

Ondertussen reikt begeleider Max Zomerdijk bij Biotechnologie een prijs uit voor het goed raden van negen van de tien geurtjes. Franka en Jorrit van Velzen zijn echter niet de gelukkigen: de diallylsulfide in potje negen ruikt niet naar rotte eieren, maar naar knoflook-met-uien. Ook putlucht, maar dan anders.