Jongeren moeten beter en bijdetijds informaticaonderwijs krijgen, adviseerde een KNAW-commissie deze week. En universiteiten moeten helpen bij het opleiden van een nieuwe generatie informaticadocenten. Hoogleraar informatica Inald Lagendijk (EWI) schreef mee aan het advies.
Delen
Welke rol kan de TU spelen bij het opleiden van die nieuwe generatie informaticadocenten?
“Dat doen we al, op drie manieren. Ten eerste worden in de master science education and communication eerstegraads docenten informatica opgeleid. Zij zijn in staat middelbare scholieren te laten zien hoe breed informatica in de maatschappij wordt toegepast en hoe spannend de ontwikkelingen binnen de informatica zijn. Hierbij valt te denken aan digitale media, man-machine interaction, peer-to-peer of games. De docenten die van die opleiding komen, zijn uiterst belangrijke rolmodellen voor modern informaticaonderwijs. Het zou goed zijn om het KNAW-advies binnen deze opleiding te bespreken, met name omdat het zich sterk richt op het verbinden van de technische aspecten van informatica met maatschappelijke vraagstukken.”
Kunt u een voorbeeld geven?
“Een zoekmachine heeft een gebruiksaspect: dat leren de meeste leerlingen door op internet te zoeken. Op deze ‘knoppenkennis’ hoeft het informaticaonderwijs op middelbare scholen zich nauwelijks meer te richten. Belangrijker is de vraag hoe zoekresultaten tot stand komen – het informatica-aspect. En ook welke beperkingen er zitten aan zoekmachines en welke consequenties dat heeft voor zoekresultaten – het maatschappelijke aspect. Sommige informatie die wel online staat, kun je met een zoekmachine bijvoorbeeld niet vinden. En informatie die niet meer online is, blijkt soms toch vindbaar. Hoe kan dat? En wat doe je met zulke kennis?”
Hoe houdt de TU zich nog meer bezig met het opleiden van informaticadocenten?
“Studenten kunnen als onderdeel van hun bachelorprogramma een educatieve minor van een half jaar volgen. Die geeft samen met hun bacheloropleiding wiskunde, informatica, natuurkunde of scheikunde een tweedegraads lesbevoegdheid voor het betreffende middelbare schoolvak. Ook is de TU actief in het ‘Delft voor Docenten’-project. Dat richt zich op zittende docenten in het voortgezet onderwijs met als doel het informaticaonderwijs te moderniseren, en tot nieuwe ideeën en modules te inspireren.”
Veel studenten informatica denken er hoogstwaarschijnlijk niet eens over om leraar te worden. Het middelbaar onderwijs staat nu eenmaal niet erg hoog in aanzien.
“Het probleem van de status van leraren overstijgt dat van informaticadocenten alleen. Hier is geen pasklaar antwoord voor. Het is wel zo dat binnen het lerarenkorps informaticadocenten vaak docenten in andere vakken zijn. Zij hebben er een beetje ‘informatica-knoppenkennis’ bij geleerd. Wat ik al zei: dat soort kennis niet meer nodig. Vaak weten de leerlingen meer dan de docent.”
Hoe kan dat anders?
“Het antwoord daarop is om enerzijds een gedegen informaticaopleiding (of bijscholing) te eisen voor informaticadocenten in het voortgezet onderwijs. Anderzijds moeten we het vak de plek geven dat het verdient. En dat is: behorende tot de kerndoelen van de onderbouw van havo en vwo, met hetzelfde belang als kerndoelen in vakken als Nederlands, Engels en Wiskunde. Het vak dient breed en inleidend te zijn, met alle essentiële aspecten van digitale geletterdheid tot onderwerp.”
De KNAW is bij lange na niet de eerste die aan de bel trekt. Hoe zorgt de Akademie ervoor dat dit advies niet in de la verdwijnt op de ministeries van Onderwijs (OCW) en Economische Zaken (EZ), aan wie het is gericht?
“Dat is een terechte observatie. Grotendeels ging de discussie in de adviescommissie dan ook niet over het advies zelf, maar over hoe het ministerie van onderwijs in beweging te krijgen is. Daarom hebben we laten zien dat in landen waar Nederland zich qua economische en intellectuele ontwikkeling mee meet [zoals Duitsland en Zweden, red.] deze discussie ook gaande is en men begint te handelen. Nederland kan niet achterblijven. Ook hebben we als KNAW-commissie vele mensen geraadpleegd die ons advies onderschrijven. Deze mensen (van eurocommissaris Neelie Kroes tot Bernard Wientjes en Alexander Rinnooy Kan) zullen uitgenodigd worden om het advies regelmatig onder de aandacht van de politiek en van beleidsmakers bij OCW en EZ te brengen. Externe aandacht is nodig om het advies levend te houden en tot uitvoer te laten komen. Door de brede steun biedt dit advies daartoe meer kans dan adviezen uit het verleden.”
KNAW: ‘Maak informatica verplicht vak’
Comments are closed.