‘Ik leef in twee werelden’

Je bent Marokkaan en praktiserend moslim. Betekent dat niet drinken, halal eten, meedoen aan de ramadan en vijf keer per dag bidden?



“Dat doe ik allemaal, ja. Ik zie het als een manier van leven.”



Je bent ook lid van studentenvereniging Virgiel. We weten allemaal dat bij studentenverenigingen veel gedronken wordt. Gaat dat wel samen?



“Soms is dat wel lastig. Sommige mensen zien alcohol als een middel om lol te hebben. Of misschien zelfs als een doel: je klem zuipen om vervolgens niks meer te weten van de vorige avond of om juist de meest gènante dingen te kunnen doen. Ik daarentegen kan me prima vermaken met colaatjes. Daar kun je trouwens ook van stuiteren, hoor.”



Ik kan me voorstellen dat je ouders het niet zagen zitten dat je lid werd.



“Mijn ouders waren erop tegen. Zij denken: ‘bij een vereniging wordt heel hard gezopen. Daar hoor jij niet bij’. Maar ik wilde weten hoe het was bij een studentenvereniging, dus ben ik toch lid geworden. Nu zeggen mijn ouders er niks meer van en wie zwijgt, stemt toe. Al zijn ze er nog steeds niet blij mee.”



Dat kan ik me voorstellen. Je komt natuurlijk voor veel verleidingen te staan.



“Klopt, maar geen haar op mijn hoofd die eraan denkt te gaan drinken. Ik ben lekker clean. Ik woon in een groot studentenhuis, het grootste huis van Virgiel. Mijn huisgenoten liggen na een avondje stappen brak op de bank. Ik kan daar hartelijk om lachen.”



Maar samen brak op de bank liggen, schept ook een band.



“Dat is waar. Die band heb ik minder. Ik ben bij Virgiel met open armen ontvangen en iedereen respecteert mijn levenswijze. Maar als mijn huisgenoten zo op de bank liggen en praten over wat ze de avond ervoor allemaal hebben gedaan, hoor ik daar niet echt bij. En dan kan ik nog zo goed doen alsof ik kneiterbrak ben.”



Vind je dat erg?



“Ik heb het geaccepteerd. Het hoort erbij. Ik weet ook niet beter.”



En doe jij op zo’n avond nooit dingen waar je later spijt van hebt?



“Als je gezopen hebt, werkt dat drempelverlagend. Dat heb ik dus niet zo snel. En als ik iets heb gedaan, kan ik niet het excuus gebruiken dat ik ietwat aangeschoten was.”



Erger je je aan het beeld dat in Nederland bestaat van Marokkaanse jongens, namelijk dat ze niet mee willen doen in de samenleving, dat ze voor rotzooi zorgen?



“Op tv zie je nu overal rapper Ali B. goede dingen doen. Daardoor zien mensen: ‘hé, er zijn ook leuke Marokkanen’. Maar die waren er natuurlijk al. Mijn broertje studeert geneeskunde in Leiden, nominaal. Mijn zusje gaat volgend jaar naar de Vrije Universiteit. Al mijn neven en nichten studeren. Het valt allemaal reuze mee.”



Maar er is toch wel degelijk iets aan de hand.



“Ik wil ook niet zeggen dat het niet waar is. Ik kan niet ontkennen dat er problemen zijn. Alleen ligt het eraan of je de Telegraaf leest, of de Volkskrant.”



Voel je de neiging je te mengen in discussies over Marokkaanse jongeren, om ze bij te springen?



“Ik had altijd wel de neiging dingen goed te praten, als reactie op alle heisa in de media. Nu heb ik dat afgeleerd.”



Ook als mensen Marokkanen discrimineren?



“Ik bijt niet zo snel, ben heel erg beheerst. In mijn leven ben ik sowieso niet zo veel discriminatie tegengekomen. Ik heb op de Europese school gezeten, een heel beschermde omgeving. Daarna kwam ik op de TU terecht, met ook allemaal intelligente mensen. Maar als ik ooit was gediscrimineerd, laat ik zeggen op de lagere school, dan weet ik zeker dat ik anders was geworden, harder.”



Hoe weet je dat zo zeker?



“Ik zie om me heen, aan jongens die het in hun jeugd wel moeilijk hebben gehad, dat ze daardoor beïnvloed zijn. Maar aan discriminatie doe je niks. Je moet gewoon je kans benutten, laten zien dat je het wel kunt. Dat is het enige dat helpt.”



Hoe hebben jouw ouders jou opgevoed, Nederlands of Marokkaans?



“Ik ben Marokkaans opgevoed, maar aan de Nederlandse normen en waarden ontkom je dan heus niet. Je komt ze tegen op school, op de sportclub. Thuis spreken we half om half Nederlands en Marokkaans.”



Voel je geen kloof tussen die twee culturen?



“Ik leef in twee werelden en dat is best wel eens moeilijk te combineren. Daarom moet je ook concessies doen. Hier in Delft heb ik lol, studeer ik, maak ik vrienden voor het leven. Maar mijn familie gaat boven alles. Ik heb een grote familie, zoals veel mensen uit Mediterrane landen, en wij hebben een heel hechte band. Het is niet zo dat ik elk weekend naar ze toe ga, maar ik bel doordeweeks wel vaak met ze. Dat zie ik veel huisgenoten nooit doen.”



Heb je nooit gedacht: deze vereniging is toch niks voor mij?



“Ik ben in mijn eerste jaar lid geworden van Virgiel om dingen te ontdekken. Ik heb ook de ontgroening gedaan. Als dat zou botsen met mijn principes, zou ik meteen gestopt zijn. Zoals je merkt zit ik er nog steeds. Ik denk wel dat ik de enige moslim ben bij Virgiel en Virgiel heeft ongeveer 1700 leden.”



Is het niet raar dat er niet veel meer moslims lid zijn?



“Ik ben een vreemde eend in de bijt. Draai het maar eens om. Ik denk niet dat je een Nederlander in het buitenland snel lid ziet worden van een islamitische studentenvereniging. Maar ik sta open voor andere dingen en dat bevalt me wel.”



En vijf keer bidden op een dag of vasten zijn geen probleem als student?



“Nee hoor. Als ik er vanwege het vasten niet ben, weten mensen waarom ik er niet ben. Een paar van mijn huisgenoten hebben ook wel eens één of meerdere dagen meegedaan met vasten, uit solidariteit. Dan hadden ze de avond ervoor flink gezopen, zonder zich te realiseren dat de ramadan ook betekent dat je geen water mag drinken. Maar ze hielden het wel vol.”



En je huisgenoten eten nu ook halal?



“Halal betekent geen varkensvlees en het andere vlees is op een bepaalde manier geslacht. Daar houden mijn huisgenoten rekening mee. We hebben gelukkig dichtbij ons huis twee islamitische slagerijen. En als ze toch boodschappen doen in de supermarkt nemen ze voor mij van die smerige sojaburgers mee. Dat kan ik allemaal heel erg waarderen. Leven met hen is voor mij leerzaam, maar leven met mij is ook een les voor hen. Als ze later een islamitische buurman krijgen, zullen ze zich die rare huisgenoot van vroeger weer herinneren.”



Je woont nu in een huis met alleen maar mannen. Hadden je ouders het ook goed gevonden als je in een gemengd huis was gaan wonen?



“Dat weet ik niet. Ik wilde zelf in een jongenshuis, om de vriendschap. Ik denk niet dat mijn zusje op kamers zou mogen, maar ik denk ook dat ze dat zelf niet zal willen. Het is wel lekker gemakkelijk thuis. Ik wilde ook niet per se het huis uit, maar ik had door de afstand geen keuze.”



WIE IS CHOKRI MOUSAOUI?



Chokri Mousaoui (21), ‘Sjook’ voor zijn vrienden, is derdejaars student technische bestuurskunde en sinds het begin van zijn studie actief lid van Virgiel. Hij is geboren en getogen in Gouda, zijn ouders komen uit Al-Hoceima, een badplaats in het noorden van Marokko. Mousaoui benadrukt dat hij met zijn studie ‘niet nominaal loopt, doordat andere zaken ook belangrijk zijn’, zoals familie, wintersport of activiteiten van Virgiel. Mousaoui wil na zijn afstuderen werken bij een groot bedrijf. “Liefst een multinational. Nederland is maar zo klein, en zo koud. Ik wil meer van de wereld zien.”



(Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)

Je bent Marokkaan en praktiserend moslim. Betekent dat niet drinken, halal eten, meedoen aan de ramadan en vijf keer per dag bidden?



“Dat doe ik allemaal, ja. Ik zie het als een manier van leven.”



Je bent ook lid van studentenvereniging Virgiel. We weten allemaal dat bij studentenverenigingen veel gedronken wordt. Gaat dat wel samen?



“Soms is dat wel lastig. Sommige mensen zien alcohol als een middel om lol te hebben. Of misschien zelfs als een doel: je klem zuipen om vervolgens niks meer te weten van de vorige avond of om juist de meest gènante dingen te kunnen doen. Ik daarentegen kan me prima vermaken met colaatjes. Daar kun je trouwens ook van stuiteren, hoor.”



Ik kan me voorstellen dat je ouders het niet zagen zitten dat je lid werd.



“Mijn ouders waren erop tegen. Zij denken: ‘bij een vereniging wordt heel hard gezopen. Daar hoor jij niet bij’. Maar ik wilde weten hoe het was bij een studentenvereniging, dus ben ik toch lid geworden. Nu zeggen mijn ouders er niks meer van en wie zwijgt, stemt toe. Al zijn ze er nog steeds niet blij mee.”



Dat kan ik me voorstellen. Je komt natuurlijk voor veel verleidingen te staan.



“Klopt, maar geen haar op mijn hoofd die eraan denkt te gaan drinken. Ik ben lekker clean. Ik woon in een groot studentenhuis, het grootste huis van Virgiel. Mijn huisgenoten liggen na een avondje stappen brak op de bank. Ik kan daar hartelijk om lachen.”



Maar samen brak op de bank liggen, schept ook een band.



“Dat is waar. Die band heb ik minder. Ik ben bij Virgiel met open armen ontvangen en iedereen respecteert mijn levenswijze. Maar als mijn huisgenoten zo op de bank liggen en praten over wat ze de avond ervoor allemaal hebben gedaan, hoor ik daar niet echt bij. En dan kan ik nog zo goed doen alsof ik kneiterbrak ben.”



Vind je dat erg?



“Ik heb het geaccepteerd. Het hoort erbij. Ik weet ook niet beter.”



En doe jij op zo’n avond nooit dingen waar je later spijt van hebt?



“Als je gezopen hebt, werkt dat drempelverlagend. Dat heb ik dus niet zo snel. En als ik iets heb gedaan, kan ik niet het excuus gebruiken dat ik ietwat aangeschoten was.”



Erger je je aan het beeld dat in Nederland bestaat van Marokkaanse jongens, namelijk dat ze niet mee willen doen in de samenleving, dat ze voor rotzooi zorgen?



“Op tv zie je nu overal rapper Ali B. goede dingen doen. Daardoor zien mensen: ‘hé, er zijn ook leuke Marokkanen’. Maar die waren er natuurlijk al. Mijn broertje studeert geneeskunde in Leiden, nominaal. Mijn zusje gaat volgend jaar naar de Vrije Universiteit. Al mijn neven en nichten studeren. Het valt allemaal reuze mee.”



Maar er is toch wel degelijk iets aan de hand.



“Ik wil ook niet zeggen dat het niet waar is. Ik kan niet ontkennen dat er problemen zijn. Alleen ligt het eraan of je de Telegraaf leest, of de Volkskrant.”



Voel je de neiging je te mengen in discussies over Marokkaanse jongeren, om ze bij te springen?



“Ik had altijd wel de neiging dingen goed te praten, als reactie op alle heisa in de media. Nu heb ik dat afgeleerd.”



Ook als mensen Marokkanen discrimineren?



“Ik bijt niet zo snel, ben heel erg beheerst. In mijn leven ben ik sowieso niet zo veel discriminatie tegengekomen. Ik heb op de Europese school gezeten, een heel beschermde omgeving. Daarna kwam ik op de TU terecht, met ook allemaal intelligente mensen. Maar als ik ooit was gediscrimineerd, laat ik zeggen op de lagere school, dan weet ik zeker dat ik anders was geworden, harder.”



Hoe weet je dat zo zeker?



“Ik zie om me heen, aan jongens die het in hun jeugd wel moeilijk hebben gehad, dat ze daardoor beïnvloed zijn. Maar aan discriminatie doe je niks. Je moet gewoon je kans benutten, laten zien dat je het wel kunt. Dat is het enige dat helpt.”



Hoe hebben jouw ouders jou opgevoed, Nederlands of Marokkaans?



“Ik ben Marokkaans opgevoed, maar aan de Nederlandse normen en waarden ontkom je dan heus niet. Je komt ze tegen op school, op de sportclub. Thuis spreken we half om half Nederlands en Marokkaans.”



Voel je geen kloof tussen die twee culturen?



“Ik leef in twee werelden en dat is best wel eens moeilijk te combineren. Daarom moet je ook concessies doen. Hier in Delft heb ik lol, studeer ik, maak ik vrienden voor het leven. Maar mijn familie gaat boven alles. Ik heb een grote familie, zoals veel mensen uit Mediterrane landen, en wij hebben een heel hechte band. Het is niet zo dat ik elk weekend naar ze toe ga, maar ik bel doordeweeks wel vaak met ze. Dat zie ik veel huisgenoten nooit doen.”



Heb je nooit gedacht: deze vereniging is toch niks voor mij?



“Ik ben in mijn eerste jaar lid geworden van Virgiel om dingen te ontdekken. Ik heb ook de ontgroening gedaan. Als dat zou botsen met mijn principes, zou ik meteen gestopt zijn. Zoals je merkt zit ik er nog steeds. Ik denk wel dat ik de enige moslim ben bij Virgiel en Virgiel heeft ongeveer 1700 leden.”



Is het niet raar dat er niet veel meer moslims lid zijn?



“Ik ben een vreemde eend in de bijt. Draai het maar eens om. Ik denk niet dat je een Nederlander in het buitenland snel lid ziet worden van een islamitische studentenvereniging. Maar ik sta open voor andere dingen en dat bevalt me wel.”



En vijf keer bidden op een dag of vasten zijn geen probleem als student?



“Nee hoor. Als ik er vanwege het vasten niet ben, weten mensen waarom ik er niet ben. Een paar van mijn huisgenoten hebben ook wel eens één of meerdere dagen meegedaan met vasten, uit solidariteit. Dan hadden ze de avond ervoor flink gezopen, zonder zich te realiseren dat de ramadan ook betekent dat je geen water mag drinken. Maar ze hielden het wel vol.”



En je huisgenoten eten nu ook halal?



“Halal betekent geen varkensvlees en het andere vlees is op een bepaalde manier geslacht. Daar houden mijn huisgenoten rekening mee. We hebben gelukkig dichtbij ons huis twee islamitische slagerijen. En als ze toch boodschappen doen in de supermarkt nemen ze voor mij van die smerige sojaburgers mee. Dat kan ik allemaal heel erg waarderen. Leven met hen is voor mij leerzaam, maar leven met mij is ook een les voor hen. Als ze later een islamitische buurman krijgen, zullen ze zich die rare huisgenoot van vroeger weer herinneren.”



Je woont nu in een huis met alleen maar mannen. Hadden je ouders het ook goed gevonden als je in een gemengd huis was gaan wonen?



“Dat weet ik niet. Ik wilde zelf in een jongenshuis, om de vriendschap. Ik denk niet dat mijn zusje op kamers zou mogen, maar ik denk ook dat ze dat zelf niet zal willen. Het is wel lekker gemakkelijk thuis. Ik wilde ook niet per se het huis uit, maar ik had door de afstand geen keuze.”



WIE IS CHOKRI MOUSAOUI?



Chokri Mousaoui (21), ‘Sjook’ voor zijn vrienden, is derdejaars student technische bestuurskunde en sinds het begin van zijn studie actief lid van Virgiel. Hij is geboren en getogen in Gouda, zijn ouders komen uit Al-Hoceima, een badplaats in het noorden van Marokko. Mousaoui benadrukt dat hij met zijn studie ‘niet nominaal loopt, doordat andere zaken ook belangrijk zijn’, zoals familie, wintersport of activiteiten van Virgiel. Mousaoui wil na zijn afstuderen werken bij een groot bedrijf. “Liefst een multinational. Nederland is maar zo klein, en zo koud. Ik wil meer van de wereld zien.”



(Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)