‘Ik ben eruit’

Volgens het Reformatorisch Dagblad neem je afstand van het ‘intelligent design’. Klopt dat?
“Het berichtje in het RD was een beetje ongelukkig, omdat het voor de troepen uit spreekt. Er komt op 2 december onder mijn redactie een nieuw boek uit, ‘Geleerd & Gelovig’, waarin 22 persoonlijke verhalen staan van gelovige wetenschappers. Zelf schrijf ik erin over mijn opvoeding en over hoe mijn denken over evolutie in de afgelopen twintig jaar veranderd is.”

En het RD heeft daar uit gepikt dat u afstand neemt van intelligent design (ID).
“Ja, mijn evaluatie van ID is kritischer geworden. Ik ben sceptischer geworden ten opzichte van de stelling dat je ontwerp van bepaalde natuurlijke structuren op een wetenschappelijke manier kunt aantonen. Op websites gaf dat al aanleiding tot koppen als ‘Dekker van zijn geloof gevallen’.

Sinds de publicatie van uw boek ‘Schitterend ongeluk of sporen van ontwerp’ in 2005 werd u gezien als voorman van intelligent design in Nederland.
“Daartegen heb ik altijd protest laten horen, maar dat is niet erg opgepikt. Men schrijft meer over mij en over wat men denkt wat ik denk dan dat men mij leest of hoort wat ik zeg.”

U schrijft in het nieuwe boek dat u teleurgesteld bent in intelligent design. Hoe?
“Ik was geïnteresseerd in de wetenschappelijke potentie van ID en in de ontwikkeling daarvan ben ik teleurgesteld.”

U vindt het niet hard genoeg?
“Ja. En daarom heb ik afstand genomen van ID. Een ander aspect is dat de hele discussie ontaard is in een soort schoolstrijd in Amerika en dat is een heel andere discussie dan die ik voor ogen had.”

Even voor de duidelijkheid: in de Verenigde Staten willen ID-aanhangers creationisme naast de evolutieleer in het onderwijs. Bent u daar een voorstander van?
“Nee, en dat zeg ik al jaren. Ik vind dat evolutie als fundamenteel fenomeen in de biologie onderwezen moet worden op scholen, dat is niks nieuws.”

Toch lees ik dat u vijftien jaar geleden veel moeite had met de evolutie.
“Ik ben opgegroeid in de jaren zeventig in een gepolariseerd landschap waarin de EO manifestaties organiseerde onder de titel ‘Adam of Aap’. Ik heb het creationisme nooit serieus kunnen nemen, maar het heeft me wel beïnvloed en me enigszins sceptisch gemaakt ten opzichte van evolutie. Toen ik een jaar of tien geleden vanuit de fysica meer de biologie in ben gedoken, heb ik me er meer in verdiept. Toen begon ik met een sceptische blik. Maar ik ben tot de conclusie gekomen dat evolutie gewoon heeft plaatsgevonden.”

Hebt u het gevoel dat u eruit bent?
“Ja, dat gevoel heb ik wel.”

En wat is de uitkomst?
“De evolutie heeft plaatsgevonden en dat past heel goed in een christelijk wereldbeeld. Overigens is dat niets nieuws, want dat zei de gereformeerde bioloog Jan Lever vijftig jaar geleden ook al.”