‘Ik ben een industrieman’

Volgens het universiteitsfonds bent u een uitstekende docent, een heel goede onderzoeker en iemand die school heeft gemaakt met een groot aantal promovendi en afgestudeerden. Wat is de truc? Hoe houdt u studenten bij de les?

“Tentamens zijn altijd verrassingen. Studenten krijgen altijd nieuwe problemen voorgeschoteld. Reproduceren is niet aan de orde. In de ingenieurspraktijk krijg je ook altijd met nieuwe problemen te maken. Het vak is wiskundig niet zo moeilijk. Je moet natuurlijk wel differentiaalvergelijkingen kunnen oplossen. Maar het gaat er vooral om dat je in concepten kunt denken. Dat je het probleem analyseert en tot de hoofdzaak door kunt dringen. Dat vergt oefening en nog eens oefening.”

En promovendi?

“Wie bij mij promoveert heeft een aardige tijd. Ik geef promovendi veel vrijheid en ik daag ze uit om zelf met oplossingen te komen. Ik kan niet uit de voeten met studenten die op maandag vragen wat ze de rest van de week moeten doen.”

Over wat voor wetenschappelijke vragen buigt u zich?

“Ik ben een industrieman. Negentig procent van wat ik doe heeft met industriële processen te maken. Het zijn uiteenlopende vraagstukken. Hoe kun je bijvoorbeeld heel snel lijm aanbrengen op enveloppen? Een enveloppenfabrikant had me daarvoor benaderd. Hij wilde zijn productie van vijfhonderd enveloppen per uur opvoeren naar duizend enveloppen per uur. Ook heb ik de apotheker van het Haga ziekenhuis in Den Haag geholpen, die kampte met infuuslijnen die verstopt raakten. En een producent van hagel moest wegens een wetswijziging kogeltjes gaan produceren zonder lood erin. Hoe zorg je dat je dan nog steeds mooie ronde en even grote kogeltjes maakt?”

De leermeesterprijs krijgt u ook vanwege je wetenschappelijke aanpak. Wat is uw aanpak?

“Binnen mijn groep bouwen we wiskundige modellen die we gebruiken in grootschalige numerieke simulaties en die verifiëren we met zeer gedetailleerde experimenten. Het moet voor mij altijd een combinatie zijn van simulaties en experimenten.”

Wat zijn voor u nog brandende wetenschappelijke vragen?

“Ik zou graag onderzoek willen doen naar het mogelijk optreden van explosies in turbulent doorstroomde oxidatiereactoren. Explosiegrenzen worden gemeten in bollen zonder stroming. Hoe die verschuiven in geval van turbulentie is onbekend. Dat is een mooi probleem waar veel fundamentele kanten aan zitten.”

U krijgt vijftienduizend euro voor een sabbatical. Waar gaat u naartoe?

“Misschien wel naar Princeton in de Verenigde Staten, of naar Canada. Daar gebeurt interessant onderzoek.”

U gaat niet flierefluiten?

“Nee, in een sabbatical neem je afstand van je dagelijkse besognes en ga je ideeën opdoen. Ik ga bedenken waar ik de komende jaren onderzoek naar ga doen. Ik heb nog nooit zo’n periode van bezinning genomen. Maar veel langer dan twee maanden blijf ik niet weg. Ik ben net opa geworden.”  

Het was me het wetenschapsweekje wel. De Spinozapremies werden uitgereikt. Maria van der Hoeven lag wakker vanwege de farma. De commissie Leers presenteerde haar bevindingen omtrent mogelijke diplomafraude op de Hogeschool InHolland: er was sprake van intransparantie, overtreding van regels, onrechtvaardige ongelijkheid, maar fraude was het allemaal niet. Hoe je het even snel aan een diploma helpen van 250 afgewezen studenten dan wel noemt, werd niet duidelijk. De zaken moeten wel bijzonder ver uit de klauwen lopen voordat een Limburgse ervaringsdeskundige het F-woord in de mond neemt.

De diplomafraude betrof de opleiding media en entertainmentmanagement. Volgens de Nvao, het instituut dat al onze universiteiten voorziet van een kwaliteitskeurmerk, is dit toevallig de beste hbo-opleiding van Nederland. Nagenoeg alle onderdelen van de opleiding scoren bovengemiddeld. Dat is natuurlijk niet zo gek, want Nederland is een gidsland qua media en entertainment. ‘Big Brother’, ‘Idols’, ‘So You Think You Can Dance’, allemaal bedacht door Endemol. Juist hier scoort onze kenniseconomie uitstekend en het is mij dan ook een raadsel waarom er zo lang wordt nagedacht over de outplacement van Organon. Laat die prikpilonderzoekers gaan werken voor Joop van den Ende. Het Gooise matras kan wel wat anticonceptiekennis gebruiken.

Maandag was de officiële uitreiking van de Spinozapremie. De prijswinnaars waren al een tijdje bekend: een psycholoog, een chemicus, een sterrenkundige en een classicus. Weer geen media en entertainment. Dat klinkt misschien als een grapje, maar we leven toevallig wel in het tijdperk van de telecommunicatie, een discipline die nog nooit een Spinozaprijs heeft ontvangen. Ondertussen ondernam een groep Israëlische informatici een cyberaanval op de Iraanse atoombomcentrale in aanbouw. Dat zal die brulkikker Ahmajinedad leren. Iran beschikt over uitstekende universiteiten en topwetenschappers, maar een dictatuur is nu eenmaal bang voor intellect en maakt er liever geen gebruik van. In de middeleeuwen kwam je daar mee weg. In het telecommunicatietijdperk ben je weerloos.