Hypocriete universiteiten jagen jong talent weg

Met een keiharde stellingname heeft het Landelijk Postdoc Platform (LPP) deze week gereageerd op een manifest dat de universiteiten samen met drie grote onderzoeksorganisaties en werkgeverskoepel Vno/ncw hebben uitgebracht. In dat manifest werd het kabinet opgeroepen om extra onderzoeksinvesteringen. Een van de argumenten daarbij was dat de toestroom van nieuw wetenschappelijk talent door geldgebrek dreigt te stagneren.

Maar het LPP vindt die redenatie een ‘gotspe’. Volgens deze club van jonge gepromoveerde onderzoekers is geldgebrek niet de oorzaak van de vele afgebroken carrières. De universiteiten hebben zich de afgelopen jaren door verkeerd personeelsbeleid zelf schuldig gemaakt aan een ‘ongekende vernietiging van menselijk onderzoekskapitaal’, aldus het tegenmanifest van de gepromoveerden.

De kern van het probleem is volgens het LPP dat het onderzoek in Nederland de laatste vijftien jaar steeds meer in handen is gelegd van tijdelijk aangestelde medewerkers. ‘Steeds weer nieuwe aio’s, slechts een enkele postdocplaats, en ook voor hen ontbreekt het vaak een carrièreperspectief’, aldus het platform. Dat komt allemaal niet door geldtekort, maar door een combinatie van bureaucratie en kortzichtigheid.

Nog steeds is het voor faculteiten aantrekkelijker om nieuwe wegwerponderzoekers aan te stellen dan aan iets gevorderde wetenschappers een vast contract te bieden, constateert het LPP na een analyse van de cao en de manier waarop het onderzoeksgeld intern verdeeld wordt. Zo krijgt een faculteit een groot bedrag voor elk afgerond proefschrift, maar is er ‘geen enkele incentive om goede gepromoveerden langer vast te houden’.

Onderzoekers die meer dan zes jaar in dienst zijn, veroorzaken bij de huidige regels vooral ‘wachtgeldrisico’, constateert het LPP – en dat risico willen faculteiten liever vermijden. Volgens het platform zal een nieuwe kapitaalinjectie de wetenschap dan ook niet aantrekkelijker maken voor jongeren. Eerst moet er een beter onderzoeksbestel komen.

Het LPP heeft de hoofdlijnen van dat nieuwe bestel alvast uitgewerkt. De kern ervan is dat de universiteiten hun cao en andere regels nu eens moeten richten op een systematisch loopbaanbeleid. Volgens LPP-voorzitter dr. George Schramkowski komt extra geld voor de wetenschap tot die tijd neer op ‘water naar de zee dragen’.

Universiteiten hebben het dreigend tekort aan onderzoekstalent aan zichzelf te wijten, vindt het Landelijk Postdoc Platform (LPP). Jong talent wordt namelijk behandeld als ‘wegwerponderzoeker.’

Met een keiharde stellingname heeft het Landelijk Postdoc Platform (LPP) deze week gereageerd op een manifest dat de universiteiten samen met drie grote onderzoeksorganisaties en werkgeverskoepel Vno/ncw hebben uitgebracht. In dat manifest werd het kabinet opgeroepen om extra onderzoeksinvesteringen. Een van de argumenten daarbij was dat de toestroom van nieuw wetenschappelijk talent door geldgebrek dreigt te stagneren.

Maar het LPP vindt die redenatie een ‘gotspe’. Volgens deze club van jonge gepromoveerde onderzoekers is geldgebrek niet de oorzaak van de vele afgebroken carrières. De universiteiten hebben zich de afgelopen jaren door verkeerd personeelsbeleid zelf schuldig gemaakt aan een ‘ongekende vernietiging van menselijk onderzoekskapitaal’, aldus het tegenmanifest van de gepromoveerden.

De kern van het probleem is volgens het LPP dat het onderzoek in Nederland de laatste vijftien jaar steeds meer in handen is gelegd van tijdelijk aangestelde medewerkers. ‘Steeds weer nieuwe aio’s, slechts een enkele postdocplaats, en ook voor hen ontbreekt het vaak een carrièreperspectief’, aldus het platform. Dat komt allemaal niet door geldtekort, maar door een combinatie van bureaucratie en kortzichtigheid.

Nog steeds is het voor faculteiten aantrekkelijker om nieuwe wegwerponderzoekers aan te stellen dan aan iets gevorderde wetenschappers een vast contract te bieden, constateert het LPP na een analyse van de cao en de manier waarop het onderzoeksgeld intern verdeeld wordt. Zo krijgt een faculteit een groot bedrag voor elk afgerond proefschrift, maar is er ‘geen enkele incentive om goede gepromoveerden langer vast te houden’.

Onderzoekers die meer dan zes jaar in dienst zijn, veroorzaken bij de huidige regels vooral ‘wachtgeldrisico’, constateert het LPP – en dat risico willen faculteiten liever vermijden. Volgens het platform zal een nieuwe kapitaalinjectie de wetenschap dan ook niet aantrekkelijker maken voor jongeren. Eerst moet er een beter onderzoeksbestel komen.

Het LPP heeft de hoofdlijnen van dat nieuwe bestel alvast uitgewerkt. De kern ervan is dat de universiteiten hun cao en andere regels nu eens moeten richten op een systematisch loopbaanbeleid. Volgens LPP-voorzitter dr. George Schramkowski komt extra geld voor de wetenschap tot die tijd neer op ‘water naar de zee dragen’.