Onderwijs

Honderd man met een gids in een gruwelkabinet

Prinsjesdag 2004. Overal in het land probeerden de vakbonden werknemers te bewegen om op 2 oktober te gaan demonstreren tegen het kabinetsbeleid. Op de TU Delft kregen ze bijval vanuit het college van bestuur.

Over anderhalve week ziet het Museumplein in Amsterdam zwart van de mensen. Tenminste, dat hopen de vakbonden. “Kom op 2 oktober massaal naar Amsterdam”, riep Abvakabo-bestuurder Arno Lammeretz aan het einde van zijn toespraak in de aula. “Het gaat om jullie werkgelegenheid, jullie sociale zekerheid. Blijf je thuis, dan heb je geen recht van spreken meer.”

De vakbonden zijn kwaad. Kwaad omdat ze het aangekondigde kabinetsbeleid als een onverdedigbare afbraak van de sociale voorzieningen beschouwen, maar ook kwaad omdat het kabinet de vakbonden niet langer als een serieuze gesprekspartner lijkt te beschouwen. Eerder omschreef Lammeretz de kabinetsplannen al als ‘een oorlogsverklaring aan de vakbeweging’. Balkenende lijkt in de voetsporen te willen treden van iron lady Margaret Thatcher, die in de jaren tachtig de macht van de militante vakbonden wist te breken. Maar de Nederlandse vakbonden gelden vanouds als gematigd, en polderen zit de Nederlander diep in de genen.

Als de gemiddelde TU-medewerker de verontwaardiging van de bonden deelt, weet hij dat aardig te verbergen. Zo’n honderd medewerkers hadden de moeite genomen om naar de door de vakbonden georganiseerde Prinsjesdagbijeenkomst in de aula te komen. Als je bedenkt wat een onaangename gevolgen sommige kabinetsplannen kunnen hebben voor de honderden ondersteuners die in de reorganisatie hun baan dreigen te verliezen, is dat verrassend weinig.

Niet dat de povere opkomst de strijdlust van de aanwezige vakbondsmensen kon temperen. Daarvoor lag de triomf van de Coolsingel nog te vers in het geheugen. “Misschien demonstreerden er gisteren 30 duizend mensen in Rotterdam, misschien 50 duizend, maar het was overweldigend”, blikte Willemien Pijnacker (CNV Publieke Zaak) terug. “Het land lijkt in beweging te komen.”

Als een gids in een gruwelkabinet nam Abvakabo-bestuurder Arno Lammeretz het publiek bij de hand en leidde het langs een reeks pijnlijke beleidsvoornemens. Het afschaffen van de fiscale aftrekbaarheid van premies voor VUT en prepensioen, bijvoorbeeld. “Je kunt nu zelf kiezen of je een levensloopregeling wilt: mensen krijgen zogenaamd meer eigen verantwoordelijkheid”, schamperde Lammeretz. “Maar je bent voortaan wel dertig procent duurder uit als je eerder wilt stoppen met werken.”

Alle ‘doemverhalen’ over ons pensioenstelsel dat straks zou bezwijken onder het gewicht van de vergrijzing bestempelde hij als lariekoek. “Veel landen zijn jaloers op ons stelsel.” Het kabinet zou een crisissfeertje creëren om harde maatregelen door te kunnen zetten. Gevolg: dalend consumentenvertrouwen en een haperend economisch herstel.

“Het afschaffen van de bovenwettelijke WW betekent dat jullie na ontslag geen wachtgeld meer ontvangen, maar slechts zeventig procent van jullie laatstverdiende inkomen”, hield Lammeretz de zaal voor. “Als dat inkomen tenminste niet meer dan 3300 euro bedroeg. Zulke maatregelen betekenen een dikke streep door het sociaal plan.”

Werknemers op universiteiten lopen in salaris zo’n vijftien procent achter op de marktsector, constateerde de vakbondsbestuurder. “Waarom is bij grote bezuinigingen het personeel in de publieke sector altijd het eerste slachtoffer?”

Lammeretz verweet het kabinet de kenniseconomie af te breken in plaats van te stimuleren. Zevenhonderd miljoen euro extra voor het onderwijs (“daar gingen trouwens wel eerst alle bezuinigingen vanaf”), hoeveel was daarvan bij het hoger onderwijs gekomen? “Niks.” Dat dertigplussers voor het volgen van hoger onderwijs voortaan veel meer collegegeld moeten betalen, noemde hij kortzichtig. “We moeten juist proberen mbo’ers te laten doorstromen naar hbo en soms zelfs universiteit. Als het gaat om het percentage hoger opgeleiden steekt Nederland met 26 procent ongunstig af bij landen als Frankrijk en België.”

Een nepkoningin deed de analyse van de vakbondsman nog eens dunnetjes over. Maar op een videoscherm vertoonde beelden van de echte troonrede bleken beter geschikt als comic relief, met de hoed van minister Van Ardenne als onbetwist hoogtepunt. De A4’tjes waarvan de koningin de troonrede voorlas oogden verfomfaaid, eindeloos vaak herlezen, alsof een hofdame haar een paar uur eerder had toegefluisterd: “Majesteit, het volk mort.”

Collegelid Paul Rullmann bekende ‘buitengewoon somber’ te zijn over de effecten van het aangekondigde beleid. “Misschien ongebruikelijk voor een werkgever, maar ik steun uw actie. Ik zag gisteren Doekle Terpstra en Lodewijk de Waal op ‘Ontbijt-tv’ en ik kon me helemaal vinden in wat ze zeiden.”

Rullmann leek het kabinet vooral een ramkoers te verwijten. “Ja, vergrijzing is een probleem, ja, de arbeidsproductiviteit moet omhoog, ja, ouderen moeten langer werken . maar terwijl het overleg tussen werkgever en werknemer de afgelopen jaren goed bleek te functioneren, fietst het kabinet daar nu met grillig beleid doorheen. Misschien is het ongeduld. Maar de overheid gedraagt zich als een verzekeraar die opeens besluit niet uit te keren. Onbetrouwbaar.”

Rullmann vond het nog te vroeg om te zeggen of de kabinetsplannen gevolgen hebben voor het sociaal plan dat geldt bij de reorganisatie van de ondersteunende diensten. “Eerst moeten we weten wat die maatregelen precies inhouden en wanneer ze van kracht zullen zijn.”

Als de gemiddelde TU-medewerker de verontwaardiging van de bonden deelt, weet hij dat aardig te verbergen. Zo’n honderd medewerkers hadden de moeite genomen om naar de door de vakbonden georganiseerde Prinsjesdagbijeenkomst in de aula te komen. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

Over anderhalve week ziet het Museumplein in Amsterdam zwart van de mensen. Tenminste, dat hopen de vakbonden. “Kom op 2 oktober massaal naar Amsterdam”, riep Abvakabo-bestuurder Arno Lammeretz aan het einde van zijn toespraak in de aula. “Het gaat om jullie werkgelegenheid, jullie sociale zekerheid. Blijf je thuis, dan heb je geen recht van spreken meer.”

De vakbonden zijn kwaad. Kwaad omdat ze het aangekondigde kabinetsbeleid als een onverdedigbare afbraak van de sociale voorzieningen beschouwen, maar ook kwaad omdat het kabinet de vakbonden niet langer als een serieuze gesprekspartner lijkt te beschouwen. Eerder omschreef Lammeretz de kabinetsplannen al als ‘een oorlogsverklaring aan de vakbeweging’. Balkenende lijkt in de voetsporen te willen treden van iron lady Margaret Thatcher, die in de jaren tachtig de macht van de militante vakbonden wist te breken. Maar de Nederlandse vakbonden gelden vanouds als gematigd, en polderen zit de Nederlander diep in de genen.

Als de gemiddelde TU-medewerker de verontwaardiging van de bonden deelt, weet hij dat aardig te verbergen. Zo’n honderd medewerkers hadden de moeite genomen om naar de door de vakbonden georganiseerde Prinsjesdagbijeenkomst in de aula te komen. Als je bedenkt wat een onaangename gevolgen sommige kabinetsplannen kunnen hebben voor de honderden ondersteuners die in de reorganisatie hun baan dreigen te verliezen, is dat verrassend weinig.

Niet dat de povere opkomst de strijdlust van de aanwezige vakbondsmensen kon temperen. Daarvoor lag de triomf van de Coolsingel nog te vers in het geheugen. “Misschien demonstreerden er gisteren 30 duizend mensen in Rotterdam, misschien 50 duizend, maar het was overweldigend”, blikte Willemien Pijnacker (CNV Publieke Zaak) terug. “Het land lijkt in beweging te komen.”

Als een gids in een gruwelkabinet nam Abvakabo-bestuurder Arno Lammeretz het publiek bij de hand en leidde het langs een reeks pijnlijke beleidsvoornemens. Het afschaffen van de fiscale aftrekbaarheid van premies voor VUT en prepensioen, bijvoorbeeld. “Je kunt nu zelf kiezen of je een levensloopregeling wilt: mensen krijgen zogenaamd meer eigen verantwoordelijkheid”, schamperde Lammeretz. “Maar je bent voortaan wel dertig procent duurder uit als je eerder wilt stoppen met werken.”

Alle ‘doemverhalen’ over ons pensioenstelsel dat straks zou bezwijken onder het gewicht van de vergrijzing bestempelde hij als lariekoek. “Veel landen zijn jaloers op ons stelsel.” Het kabinet zou een crisissfeertje creëren om harde maatregelen door te kunnen zetten. Gevolg: dalend consumentenvertrouwen en een haperend economisch herstel.

“Het afschaffen van de bovenwettelijke WW betekent dat jullie na ontslag geen wachtgeld meer ontvangen, maar slechts zeventig procent van jullie laatstverdiende inkomen”, hield Lammeretz de zaal voor. “Als dat inkomen tenminste niet meer dan 3300 euro bedroeg. Zulke maatregelen betekenen een dikke streep door het sociaal plan.”

Werknemers op universiteiten lopen in salaris zo’n vijftien procent achter op de marktsector, constateerde de vakbondsbestuurder. “Waarom is bij grote bezuinigingen het personeel in de publieke sector altijd het eerste slachtoffer?”

Lammeretz verweet het kabinet de kenniseconomie af te breken in plaats van te stimuleren. Zevenhonderd miljoen euro extra voor het onderwijs (“daar gingen trouwens wel eerst alle bezuinigingen vanaf”), hoeveel was daarvan bij het hoger onderwijs gekomen? “Niks.” Dat dertigplussers voor het volgen van hoger onderwijs voortaan veel meer collegegeld moeten betalen, noemde hij kortzichtig. “We moeten juist proberen mbo’ers te laten doorstromen naar hbo en soms zelfs universiteit. Als het gaat om het percentage hoger opgeleiden steekt Nederland met 26 procent ongunstig af bij landen als Frankrijk en België.”

Een nepkoningin deed de analyse van de vakbondsman nog eens dunnetjes over. Maar op een videoscherm vertoonde beelden van de echte troonrede bleken beter geschikt als comic relief, met de hoed van minister Van Ardenne als onbetwist hoogtepunt. De A4’tjes waarvan de koningin de troonrede voorlas oogden verfomfaaid, eindeloos vaak herlezen, alsof een hofdame haar een paar uur eerder had toegefluisterd: “Majesteit, het volk mort.”

Collegelid Paul Rullmann bekende ‘buitengewoon somber’ te zijn over de effecten van het aangekondigde beleid. “Misschien ongebruikelijk voor een werkgever, maar ik steun uw actie. Ik zag gisteren Doekle Terpstra en Lodewijk de Waal op ‘Ontbijt-tv’ en ik kon me helemaal vinden in wat ze zeiden.”

Rullmann leek het kabinet vooral een ramkoers te verwijten. “Ja, vergrijzing is een probleem, ja, de arbeidsproductiviteit moet omhoog, ja, ouderen moeten langer werken . maar terwijl het overleg tussen werkgever en werknemer de afgelopen jaren goed bleek te functioneren, fietst het kabinet daar nu met grillig beleid doorheen. Misschien is het ongeduld. Maar de overheid gedraagt zich als een verzekeraar die opeens besluit niet uit te keren. Onbetrouwbaar.”

Rullmann vond het nog te vroeg om te zeggen of de kabinetsplannen gevolgen hebben voor het sociaal plan dat geldt bij de reorganisatie van de ondersteunende diensten. “Eerst moeten we weten wat die maatregelen precies inhouden en wanneer ze van kracht zullen zijn.”

Als de gemiddelde TU-medewerker de verontwaardiging van de bonden deelt, weet hij dat aardig te verbergen. Zo’n honderd medewerkers hadden de moeite genomen om naar de door de vakbonden georganiseerde Prinsjesdagbijeenkomst in de aula te komen. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.