Hoe samenwerking leidt tot vele citaties

Ze springen meteen in het oog, zes kleine rode stipjes die de Technical University of Denmark, Tohoku University, Netherlands Cancer Institute, MIT, ETH Zürich en de Technical University of Munich vertegenwoordigen. Heb je met onderzoekers van deze instituten samengewerkt aan een artikel, dan is de kans groot dat je schrijfsel veel geciteerd wordt.

Deze zes instituten steken met kop en schouders uit boven de tientallen andere instellingen waarmee Delftenaren nauw hebben samengewerkt tussen 2016 en 2005. Tot dat jaar dook Delta terug in de archieven van Web of Science.

Technical University of Denmark
87 coproducties
citatiescore 2.46
Dr. Henk Polinder (EWI) is windmolenexpert en werkt al tien jaar samen met onderzoekers van de Technical University of Denmark. Zijn naam duikt veel op als je zoekt naar coproducties van de twee technische universiteiten. Het artikel ‘Trends in wind turbine generator systems’ (IEEE Journal of emerging and selected topics in power electronics) uit 2013, is al 79 maal geciteerd. “In windmolen-onderzoek is het logisch om met de Technical University of Denmark te werken”, zegt Polinder. “Ze zijn enorm groot op dat gebied.” Is die universiteit dan ook een soort keurmerk, een garantie dat je stuk aanzien krijgt en veel geciteerd? “Nee, zo werkt het niet”, zegt Polinder. “Het zit banaler in elkaar. Dat ene stuk waar je net aan refereerde, is veel geciteerd omdat het een overzichtsartikel is. Die doen het altijd goed.” De Technical University of Denmark is trekker van een miljoenenproject, het Europese programma INNWIND.EU, dat vijf jaar geleden 13,8 miljoen euro ontving. Bij het project zijn tientallen instituten en bedrijven aangesloten. De belangrijkste partner van de Denen is de TU Delft.

Nederlands Kanker Instituut
87 coproducties
citatiescore 2.70
Dat prof.dr. Lodewyk Wessels meedoet in de top van het internationale kankeronderzoek is in een oogopslag duidelijk als je naar zijn lijst publicaties kijkt. Maar liefst twaalf van zijn artikelen zijn zogenaamde highly cited papers, artikelen die tot de een procent meest geciteerde werken behoren in het veld van de clinical medicine. Wessels werkt vier dagen per week bij het Nederlands kanker Instituut Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis en een dag bij de Delftse groep patroonherkenning en bio-informatica (EWI). Dat zijn onderzoeksgroep bij het NKI en zijn partners bij EWI succesvol zijn, ontkent Wessels niet. Maar enige nuance vindt hij wel op zijn plaats. “Schrijf je over kanker en moleculaire biologie, dan heb je een streepje voor. In dat vakgebied liggen de impactfactoren gemiddeld nu eenmaal hoger dan bij de andere technische disciplines van de TU Delft.” Dat laatste heeft er mee te maken dat wereldwijd een enorm leger aan wetenschappers de werking van tumoren probeert te ontrafelen. Wessels rekent aan data afkomstig van opgekweekte cellijnen van kankerpatiënten. Die data beschrijven hoe de cellen reageren op bepaalde medicijnen en welke afwijkingen in het DNA van de cellen aanwezig zijn.

Massachusetts Institute of Technology (MIT)
103 coproducties
citatiescore 2.45
Dr. Jian-Rong Gao, projectleider bij de afdeling quantum nanoscience en bij het TU Delft Space Institute, is vermaard om zijn sensoren voor terahertz-straling: elektromagnetische straling die tussen infrarode straling en microgolven ligt. Terahertz-straling geeft inzicht in de samenstelling van stofwolken in ons Melkwegstelsel; de kraamkamers van nieuwe zonnestelsels. Deze sensoren ontwikkelt hij samen met collega Qing Hu van het MIT. Hun beider namen staan al boven een dertigtal artikelen. Hun eerste coproductie dateert uit 2005. De groep van Hu doet fundamenteel onderzoek naar quantum cascade lasers. Gao heeft die lasers nodig voor zijn sensoren. De twee ontmoeten elkaar sporadisch op congressen. Die korte bijeenkomsten zijn vaak zeer vruchtbaar. Zo verscheen vorig jaar het artikel ‘Terahertz multiheterodyne spectroscopy using laser frequency combs’, in het vermaarde tijdschrift Optica, met Gao als coauteur. “Optica, dat is net één niveau lager dan Science of Nature, echt heel goed dus”, zegt de Delftenaar. “Dat artikel was de uitwerking van een idee dat we tijdens een lunch een half jaar eerder hadden besproken met Hu. Zo snel werken ze daar bij het MIT. Het zijn supergoede jongens.” Een keer is Gao bij het MIT op bezoek geweest. “Het licht gaat daar nooit uit in het lab. Ze werken dag en nacht. En stuur je ze een mail, binnen een uur krijg je antwoord.”

Tohoku University (Japan)
coproducties 88
citatiescore 2,49
Hij werd verliefd op Japan toen hij daar in de jaren tachtig enkele jaren als postdoc werkte. Nu zit hij er het gros van de tijd. Prof.dr.ir Gerrit Bauer kreeg zes jaar geleden een baan aangeboden aan de Tohoku University. Nog altijd is hij als deeltijd hoogleraar verbonden aan de sectie quantum nanoscience (TNW) “Ik hou van de Japanse cultuur en omgangsvormen”, zegt hij. “Ik ben nog steeds erg klungelig, maar meestal wordt het mij vergeven.” Duik je in de wereld van de spintronics dan kun je niet om Bauer heen. Tientallen artikelen heeft hij hier over geschreven. Elf ervan zijn highly cited papers. Bauer kijkt onder meer naar thermo-elektrische effecten. “Deze worden veel toegepast om temperatuurverschillen te meten, elektriciteit uit afvalwarmte te genereren of bier te koelen. Helaas is de efficiëntie van deze apparaten beroerd, ondanks tweehonderd jaar onderzoek.” Bauer werkt aan technieken om de efficiëntie te verhogen. “Ik werk samen met professor Eiji Saitoh, een onconventionele en zeer originele denker. Hij en medewerkers hebben laten zien dat magnetische isolatoren een thermospanning kunnen opwekken. Dit spin Seebeck effect is een radicaal nieuw fenomeen dat wij in Delft wisten te verklaren in termen van zogenaamde spingolven. Zoiets schept een band.”

Hoeveel waarde hecht Bauer zelf aan citatiescores? “Ze vormen een belangrijke maar zeker niet de enige indicator voor wetenschappelijk kwaliteit. Je kunt hem alleen als indicator gebruiken als je vertrouwd bent met de context.”