Wetenschappers doen geheimzinnig over hun werk. Dat moet veranderen, vindt microbiologe Rosanne Hertzberger. Ze start een experiment waarmee ze haar werk blootgeeft.
Delen
Wetenschappers houden hun kaarten tegen hun borst, bang als ze zijn dat informatie anderen een wetenschappelijke scoop oplevert. Bij die geheimzinnigheid is de wetenschap niet gebaat. Dat vertelde Hertzberger maandag tijdens het symposium over open science in de Aula.
Even daarvoor sprak Sander Dekker, staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, over het belang van open acces. In 2020, zo vertelde Dekker, moeten alle wetenschappelijke artikelen van Nederlandse bodem die met publiek geld tot stand zijn gekomen te vinden zijn in open acces-tijdschriften – tijdschriften die gratis te lezen zijn, of in open databases.
Dit plan, inclusief de haken en ogen, staat beschreven in het rapport Nationaal Plan Open Science, mede geschreven door TU Library-directrice Wilma van Wezenbeek.
Mislukte experimenten
“Geweldig plan”, vindt Hertzberger. Maar zij wil een stap verder gaan. Ze doet sinds kort aan de VU in Amsterdam onderzoek naar vaginale bacteriën. Haar hele onderzoeksproject beschrijft ze op een blog.
“Ik wil op de send button kunnen drukken en publiceren wat en wanneer ik maar wil zonder eerst met co-auteurs te hoeven overleggen. Op dat blog zet ik alles; mislukte experimenten, onderzoeksvragen en gedachtes waar ik mee speel.”
Die openheid is belangrijk, meent de microbiologe. Het helpt de wetenschap vooruit.
“Het is toch raar; ik volg veel wetenschappers op social media. Ik weet waar ze op vakantie gaan en hoe hun kinderen er uit zien. Maar over hun activiteiten als onderzoekers weet ik niets. Social media hebben de wetenschap niets opgeleverd.”
Valuta van de wetenschap
“Onderzoekers willen scoren met glimmende publicaties in hoog aangeschreven peer reviewed wetenschappelijke tijdschriften. Die publicaties vormen de valuta van de wetenschap. Dus wil niemand informatie delen, uit angst dat anderen met de data aan de haal gaan.”
Hertzberger ziet het belang van peer review nog wel in. Als ze belangrijke ontdekkingen doet, wil ze die openbaren in peer reviewed tijdschriften.
En als ze promovendi aan zich wil binden, zal ze ook met hen in die tijdschriften moeten publiceren, omdat de jonge onderzoekers die publicaties nodig hebben voor hun carrière.
Wetenschap als hobby
Maar de onderzoekster wil niet meer afhankelijk zijn van de publicatiemolen. “Ik heb geen zin meer om door hoepeltjes te springen.”
Hertzberger krijgt geen salaris van de VU, maar mag er als gast onderzoek doen. Haar geld verdient ze als columnist en met het schrijven van boeken. “Ik ga wetenschap als hobbyist bedrijven.”
Comments are closed.