Hawkings

,,In het derde hoofdstuk van zijn boek schrijft Hawkings dat een golffunctie van twee identieke deeltjes onder permutatie van die deeltjes symmetrisch moet zijn. De vulgariteit van zijn taalgebruik! Nu weet ik ook wel dat hij dat alleen maar zo zei omdat ’t daar even niet om ging, maar het blijft hogelijk onverantwoord, vinden jullie niet?”

De student kijkt tevreden de kring rond. Een enkeling stopt met kauwen.

,,Een-golf-functie-van-twee-identieke-deeltjes-onder-permutatie-van-die-deeltjes-moet-symmetrisch-zijn”, laat iemand het statement voorzichtig over zijn tong rollen. ,,Allemachtig.”

,,Heeft die Hawkings dat echt geschreven?!”, probeert een ander. De stemming aan tafel lijkt ineens bedrukt.

,,Wow!”, val ik ongevraagd bij met een knik naar de spreker.

,,Hij zal het wel een beetje tongue-in-cheek bedoeld hebben, daar niet van”, glundert de spreker nu.

,,Knoeiers heb je overal”, zegt een ander hoofdschuddend.

,,Neem nou Einstein…”

,,Symmetrisch. Moet symmetrisch zijn. Godverdomme”, sla ik mijn vuist harder dan bedoeld op de rand van mijn bord, ,,Hoe vaker ik erover nadenk, hoe kwader ik word!”

,,Nou ja ..”, aarzelt de aanstichter.

,,Wat is tongue-in-cheek?” vraagt iemand snel.

,,Met je tong in je wang”, antwoordt hij. ,Da’s een uitdrukking.”

De vraagsteller bestudeert gespannen het auteursportret op de paperback en knikt dan.

,,Niks nou ja!”, roep ik. ,,Ik heb in mijn leven veel horen roepen over golffuncties van deeltjes, van meest milde popularisaties tot de meest smerige insinuaties, dus tegen een stootje kan ik best, maar de vuiligheid van meneer Hawkings raakt bij mij een snaar waarvan ik het bestaan niet had durven vermoeden! Gelukkig ben ik niet de enige”, besluit ik op rustiger toon, onderwijl mijn mouw schoonvegend. Iemand gniffelt.

,,Proef ik ironie?”, bitst de spreker. Vanaf waar hij zit, is mijn fiets langs de straatkant duidelijk zichtbaar. Hij wrijft over zijn kin.

,,Ironie”, vervolg ik, ,,Als pleister op de wonde voor al het leed dat zo’n onbehouwen varkenshoeder als Stephen Hawkings aanricht onder gevoelige jonge fysici als julliezelf, lijkt me hier wel op zijn plaats.

,,Uhuh. Amices, ik moet er weer vantussen.” De spreker schuift haastig zijn stoel naar achteren. ,,Oh, op veler verzoek zal ik niet ingaan op de zoveel aangenamer discussie die wij gisteren hadden, over de relativiteitstheorie, maar wil wel even kwijt dat we het bij mijn weten over de speciale variant hadden; vandaar de misverstanden daaromtrent.”

Ik sta snel op, tik met mijn lepel tegen mijn glas, zeg: ,,Al ken ik jullie niet, ook ik zal op veler verzoek niet verderingaan op de relativiteitstheorie en nee, aandringen heeft geen enkele zin. Voor sommigen onder U een klap in het gezicht misschien, dat begrijp ik ook wel, maar ik heb ook zo mijn bezigheden – net als Einstein destijds” en zet het op een rennen naar mijn fiets, maar te laat. Mijn banden zijn leeg, mijn beldop is weg en mijn voorwiel is dubbelgevouwen. Fifteen-love for you. Maar ik weet hoe je eruit ziet.

,,Stephen Hawkings is hogelijk onverantwoord bezig!”, verklaart een eerstejaars natuurkunde tegen zijn tafelgenoten in de Koornbeurs. Voor hem ligt a Brief History of Time – de paperback. ,,In het derde hoofdstuk van zijn boek schrijft Hawkings dat een golffunctie van twee identieke deeltjes onder permutatie van die deeltjes symmetrisch moet zijn. De vulgariteit van zijn taalgebruik! Nu weet ik ook wel dat hij dat alleen maar zo zei omdat ’t daar even niet om ging, maar het blijft hogelijk onverantwoord, vinden jullie niet?”

De student kijkt tevreden de kring rond. Een enkeling stopt met kauwen.

,,Een-golf-functie-van-twee-identieke-deeltjes-onder-permutatie-van-die-deeltjes-moet-symmetrisch-zijn”, laat iemand het statement voorzichtig over zijn tong rollen. ,,Allemachtig.”

,,Heeft die Hawkings dat echt geschreven?!”, probeert een ander. De stemming aan tafel lijkt ineens bedrukt.

,,Wow!”, val ik ongevraagd bij met een knik naar de spreker.

,,Hij zal het wel een beetje tongue-in-cheek bedoeld hebben, daar niet van”, glundert de spreker nu.

,,Knoeiers heb je overal”, zegt een ander hoofdschuddend.

,,Neem nou Einstein…”

,,Symmetrisch. Moet symmetrisch zijn. Godverdomme”, sla ik mijn vuist harder dan bedoeld op de rand van mijn bord, ,,Hoe vaker ik erover nadenk, hoe kwader ik word!”

,,Nou ja ..”, aarzelt de aanstichter.

,,Wat is tongue-in-cheek?” vraagt iemand snel.

,,Met je tong in je wang”, antwoordt hij. ,Da’s een uitdrukking.”

De vraagsteller bestudeert gespannen het auteursportret op de paperback en knikt dan.

,,Niks nou ja!”, roep ik. ,,Ik heb in mijn leven veel horen roepen over golffuncties van deeltjes, van meest milde popularisaties tot de meest smerige insinuaties, dus tegen een stootje kan ik best, maar de vuiligheid van meneer Hawkings raakt bij mij een snaar waarvan ik het bestaan niet had durven vermoeden! Gelukkig ben ik niet de enige”, besluit ik op rustiger toon, onderwijl mijn mouw schoonvegend. Iemand gniffelt.

,,Proef ik ironie?”, bitst de spreker. Vanaf waar hij zit, is mijn fiets langs de straatkant duidelijk zichtbaar. Hij wrijft over zijn kin.

,,Ironie”, vervolg ik, ,,Als pleister op de wonde voor al het leed dat zo’n onbehouwen varkenshoeder als Stephen Hawkings aanricht onder gevoelige jonge fysici als julliezelf, lijkt me hier wel op zijn plaats.

,,Uhuh. Amices, ik moet er weer vantussen.” De spreker schuift haastig zijn stoel naar achteren. ,,Oh, op veler verzoek zal ik niet ingaan op de zoveel aangenamer discussie die wij gisteren hadden, over de relativiteitstheorie, maar wil wel even kwijt dat we het bij mijn weten over de speciale variant hadden; vandaar de misverstanden daaromtrent.”

Ik sta snel op, tik met mijn lepel tegen mijn glas, zeg: ,,Al ken ik jullie niet, ook ik zal op veler verzoek niet verderingaan op de relativiteitstheorie en nee, aandringen heeft geen enkele zin. Voor sommigen onder U een klap in het gezicht misschien, dat begrijp ik ook wel, maar ik heb ook zo mijn bezigheden – net als Einstein destijds” en zet het op een rennen naar mijn fiets, maar te laat. Mijn banden zijn leeg, mijn beldop is weg en mijn voorwiel is dubbelgevouwen. Fifteen-love for you. Maar ik weet hoe je eruit ziet.