Concentratie van ’te kleine’ studies kan volgens het ministerie van financiën tweehonderd miljoen gulden opleveren. Verder kan worden bezuinigd op overhead, onderzoek en de bekostiging van studenten.
Delen
Dit staat in vertrouwelijke notities over mogelijke bezuinigingen.
Volgens financiën kan op te veel plaatsen dezelfde studie worden gevolgd. Bijvoorbeeld geneeskunde zou terug kunnen van acht naar zeven opleidingen. Volgens de opstellers is een ‘vloer’ van 1080 studenten gewenst. De medische faculteiten van Nijmegen, Leiden, Utrecht en Maastricht hebben elk rond de zevenhonderd studenten. Een daarvan zou kunnen worden opgeheven, inclusief het bijbehorende academisch ziekenhuis.
Nog een ,,saillant voorbeeld” is sterrenkunde. Verspreid over vier plaatsen volgen tweehonderd studenten deze opleiding. Dat kan er net zo goed één worden, menen de ambtenaren van financiën. In totaal moeten twintigduizend studenten worden herverdeeld over de geconcentreerde opleidingen, schat het departement.
Verder kan er vooral bij de universiteiten voor tachtig miljoen worden bezuinigd op de overhead. De verhouding tussen onderwijzend en ander personeel lag daar in 1992 op 52-48. In het hbo lopen veel meer docenten rond. De verhouding was daar in 1992 61-39.
Een derde bezuinigingspost betreft het universitair onderzoek. Het huidige bekostigingssysteem maakt onderzoek meer lonend dan onderwijs, vindt financiën. Het aantal publicaties en proefschriften is de afgelopen tien jaar verdubbeld. Die groei dient te worden afgeremd door de vergoeding voor onderzoek met honderd miljoen te verlagen. Het onderwijsgebonden onderzoek dient evenwel te worden ontzien. Die aanbeveling heeft overigens al in beperkte kring kritiek opgeroepen. In de tweede notitie heet het nu ,,dat er nog weinig inzicht is in het maatschappelijk rendement van het onderzoek”.
Tenslotte noemt de notitie de wens van minister Ritzen om het aantal studenten in het wetenschappelijk onderwijs te verminderen. Afgezet tegen de stijging van het aantal hbo- studenten kan dat netto honderdvijftig miljoen gulden opleveren omdat de bekostiging voor een universitair student hoger is dan die voor hbo-student. Daarbij is ook rekening gehouden met een autonome daling van het aantal studenten.
Bestuurders van universiteiten en hogescholen hebben woedend gereageerd op de voorstellen van het ministerie van financiën. Het stuk mist volgens hen elke grond om opheffing van studies of bezuinigingen op de overhead en onderzoek te rechtvaardigen.
De regeringsfracties in de Tweede Kamer denken daar heel anders over. Bezuinigen op overhead is ,,stellig mogelijk”, meent PvdA- kamerlid W. van Gelder. ,,Individuele leden van universiteitsbesturen zeggen me zelf dat het de spuigaten uit loopt met de niet-onderwijzende staf.”
De andere twee coalitiepartners, VVD en D66, hebben in een eerder stadium al laten weten dat de verdeling van opleidingen in het hoger onderwijs wat hen betreft aan heroverweging toe is. Vanuit de oppositie klinken afkeurende geluiden. A. Lansink (CDA) denkt dat nog wel ‘iets’ mogelijk is op het gebied van taakverdeling en concentratie, en bij de overhead. ,,Alleen lang niet zoveel als de notitie veronderstelt.”
M. Rabbae (Groen Links) bestrijdt dat het hoger onderwijs geld verspilt aan ondoelmatig onderwijs. ,,Financiën heeft maatregelen bedacht om op een bepaalde opbrengst uit te komen. Naar de inhoud is niet gekeken.” (HOP/P.E.)
Concentratie van ’te kleine’ studies kan volgens het ministerie van financiën tweehonderd miljoen gulden opleveren. Verder kan worden bezuinigd op overhead, onderzoek en de bekostiging van studenten. Dit staat in vertrouwelijke notities over mogelijke bezuinigingen.
Volgens financiën kan op te veel plaatsen dezelfde studie worden gevolgd. Bijvoorbeeld geneeskunde zou terug kunnen van acht naar zeven opleidingen. Volgens de opstellers is een ‘vloer’ van 1080 studenten gewenst. De medische faculteiten van Nijmegen, Leiden, Utrecht en Maastricht hebben elk rond de zevenhonderd studenten. Een daarvan zou kunnen worden opgeheven, inclusief het bijbehorende academisch ziekenhuis.
Nog een ,,saillant voorbeeld” is sterrenkunde. Verspreid over vier plaatsen volgen tweehonderd studenten deze opleiding. Dat kan er net zo goed één worden, menen de ambtenaren van financiën. In totaal moeten twintigduizend studenten worden herverdeeld over de geconcentreerde opleidingen, schat het departement.
Verder kan er vooral bij de universiteiten voor tachtig miljoen worden bezuinigd op de overhead. De verhouding tussen onderwijzend en ander personeel lag daar in 1992 op 52-48. In het hbo lopen veel meer docenten rond. De verhouding was daar in 1992 61-39.
Een derde bezuinigingspost betreft het universitair onderzoek. Het huidige bekostigingssysteem maakt onderzoek meer lonend dan onderwijs, vindt financiën. Het aantal publicaties en proefschriften is de afgelopen tien jaar verdubbeld. Die groei dient te worden afgeremd door de vergoeding voor onderzoek met honderd miljoen te verlagen. Het onderwijsgebonden onderzoek dient evenwel te worden ontzien. Die aanbeveling heeft overigens al in beperkte kring kritiek opgeroepen. In de tweede notitie heet het nu ,,dat er nog weinig inzicht is in het maatschappelijk rendement van het onderzoek”.
Tenslotte noemt de notitie de wens van minister Ritzen om het aantal studenten in het wetenschappelijk onderwijs te verminderen. Afgezet tegen de stijging van het aantal hbo- studenten kan dat netto honderdvijftig miljoen gulden opleveren omdat de bekostiging voor een universitair student hoger is dan die voor hbo-student. Daarbij is ook rekening gehouden met een autonome daling van het aantal studenten.
Bestuurders van universiteiten en hogescholen hebben woedend gereageerd op de voorstellen van het ministerie van financiën. Het stuk mist volgens hen elke grond om opheffing van studies of bezuinigingen op de overhead en onderzoek te rechtvaardigen.
De regeringsfracties in de Tweede Kamer denken daar heel anders over. Bezuinigen op overhead is ,,stellig mogelijk”, meent PvdA- kamerlid W. van Gelder. ,,Individuele leden van universiteitsbesturen zeggen me zelf dat het de spuigaten uit loopt met de niet-onderwijzende staf.”
De andere twee coalitiepartners, VVD en D66, hebben in een eerder stadium al laten weten dat de verdeling van opleidingen in het hoger onderwijs wat hen betreft aan heroverweging toe is. Vanuit de oppositie klinken afkeurende geluiden. A. Lansink (CDA) denkt dat nog wel ‘iets’ mogelijk is op het gebied van taakverdeling en concentratie, en bij de overhead. ,,Alleen lang niet zoveel als de notitie veronderstelt.”
M. Rabbae (Groen Links) bestrijdt dat het hoger onderwijs geld verspilt aan ondoelmatig onderwijs. ,,Financiën heeft maatregelen bedacht om op een bepaalde opbrengst uit te komen. Naar de inhoud is niet gekeken.” (HOP/P.E.)
Comments are closed.