Wonen in een huis dat netto energie levert. Technisch geen probleem, maar hoe verkoop je dat? Daarover ging het minisymposium van de KNAW op 14 december in Amsterdam.
Delen
Energieneutraal is ingehaald door energiepositief bouwen. Woningen die, gemiddeld per jaar, meer energie opleveren dan ze gebruiken. Ze bestaan. Tijdens de drukbezochte KNAW bijeenkomst afgelopen woensdagavond toonden de sprekers voorbeelden uit Rotterdam (Concept House), Denemarken (energieproducerend eiland Samsø) en Eindhoven (House of the Future Today, HoTT).
Prachtig allemaal. Maar het probleem zit elders. Nieuwbouw is geen oplossing, want jaarlijks wordt minder dan 1 procent van het woningbestand bijgebouwd of vervangen. Het zou dus meer dan 100 jaar duren om de Nederlandse woningen energieneutraal te maken. Dat spoort niet met de ambities van het kabinet dat in 2050 al zover wil zijn.
Het moeilijkste van verduurzaming is de sociale betrokkenheid. Hoogleraar climate design and sustainablility, prof.dr.ir Andy van den Dobbelsteen, vertelde dat de bewoners van het Deense eiland Samsø in 2007 massaal voor duurzame energie hadden gekozen. Het eiland exporteert nu energie naar het vasteland in plaats van andersom. Het overleg in traditionele kringgesprekken, zoals hun Viking voorouders deden, bewoog 450 inwoners (van de 4.000) ertoe om in duurzame energie te investeren.
Angèle Reinders, hoogleraar Industrial Design Engineering aan de Universiteit Twente en TU Delft zoekt de oplossing in het aantrekkelijker maken van zonnepanelen. Technisch worden PV-installaties steeds beter, maar vaak zijn de opgeschroefde zwarte en blauwe vlakken foeilelijk. Betere integratie in het gebouw, variëteit in kleur (groen, bruin, blauw) en verwerking tot kleurrijk straatmeubilair maakt suffe zonnepanelen opeens kleurrijk en verrassend. In plaats van technologie op te dringen pleit Reinders voor meer kleur en verbeelding om mensen te verleiden.
Van den Dobbelsteen ontwikkelde met Pret-a-Loger een methode om een rijtjeshuis te verduurzamen. Het project wierp hoge ogen op de Solar Decathlon in Parijs, maar het heeft nog geen industriële navolging gekregen. Na alle technische en esthetische vernuft is het volgens Van den Dobbelsteen nu tijd voor financial engineering die het aantrekkelijk maakt om in verduurzaming te investeren.
Ook plaatste hij vraagtekens bij het energieneutraal maken van woningen in de stadsomgeving. In plaats van dan elke woning individueel energieneutraal te maken, draait het meer om de energetische balans van opwekking en gebruik. Sterke en flexibele warmte- en elektriciteitsnetwerken voor die uitwisseling onmisbaar.
Ook technisch resten er nog opgaven. Naarmate meer huizen uitgerust worden met zonnepanelen, stijgt de stroomproductie midden op de dag terwijl de vraag dan heel laag is. We krijgen dan te maken met stroom tegen dumpprijzen of nultarief. Er komt dringend behoefte aan opslag van zowel stroom als warmte, voorspelt de professor.
Dichterbij huis wil de immer praktische emeritus hoogleraar productontwikkeling prof.dr.ir. Mick Eekhout zijn Concept House uit 2012 uitbouwen tot drie blokken van vier, acht of zestien woningen in de vorm van Urban Villa’s aan de Schie. “Ik heb ze ontworpen op een imaginaire locatie achter mijn fabriek aan de Delftse Schie”, lichtte hij zijn voorstel toe. De in systeembouw vervaardigde woonblokken zijn in de oost-, zuid en westgevels met zwarte zonnepanelen bekleed en mede daardoor energiepositief. ‘De eerste Concept Urban Villa kan ontwikkeld en gerealiseerd worden in 2017-2020’, meldt de brochure.
Het huis van de toekomst is vandaag reeds te bestellen.
Comments are closed.