Desgevraagd: Crowdfunding voor plasticproject

Het populaire Franse blad Paris Match schreef alsof de Messias was teruggekeerd: ‘Boyan Slat, redder van de oceanen (en nog maar 19 jaar oud)’. Na de presentatie van zijn aanpak van de wereldwijde plasticsoep waren de verwachtingen hooggespannen. Eindelijk goed nieuws over die 500 miljoen kilo drijfafval. De oceaan schoonmaken? Yes we can!



De oplossing die Slat presenteerde bestaat uit een drijvend schermen in U-vorm van tientallen kilometers lang en drie meter diep. Het scherm is verankerd aan de oceaanbodem en in een van de vijf wervels geplaatst waar het afvalplastic zich in de oceanen verzamelt. Naar verwachting blijft het plastic afval achter het scherm drijven en verzamelt het zich in het midden van de U. ‘Plaatsing van het scherm in een V of U-vorm met de opening tegen te stroom, laat een kleine stromingskracht het afval naar het centrale punt drijven”, stelt de haalbaarheidsstudie.



Daar, in het midden van het scherm, zou de dichtheid van de plasticsoep zo groot worden dat het met een lopende band uit het water geschept kan worden en verzameld in een drijvende silo. Eens in de zoveel tijd komt er dan een schip langs om de silo te legen en het verzamelde oceaanplastic terug aan land te brengen.

Hoogleraar scheepsontwerp prof. ir. Hans Hopman (3mE) is op de hoogte van het plan omdat Slat in het begin van het project bij hem langs is geweest om wat zaken door te rekenen. “Ik keek eens naar het plan en zei: gaat dat wel werken?” herinnert hij zich. “Ik geloof niet dat hij dat leuk vond. Daarna heb ik hem niet meer gezien.”

Hopman twijfelt aan de waterstroming langs het scherm. “Volgens mij komt het plastic alleen naar het midden van het scherm met het water mee”, legt Hopman uit. “Tenzij er een ander mechanisme speelt dat het plastic naar het midden drijft, maar daar heb ik geen stromingsmodellen van gezien.”



Al het water dat door het scherm wordt tegengehouden, moet door een opening in het midden wegstromen, waardoor de stroomsnelheid ter plekke (stromingssnelheid x oppervlakte van scherm / oppervlakte opening) ‘omhoog schiet’. Zonder die doorstroming, dus met een gesloten scherm, wordt de druk enorm groot, verwacht Hopman. “De eerste 20 – 50 meter gaat nog wel, maar daarna klotst het water er overheen.”



Joost Niepoth van The Ocean Cleanup zegt dat het scherm gesloten is en verwijst voor de stroming naar de computerberekeningen van Ir. Leonid Pavlov in de haalbaarheidsstudie. Daaruit volgt dat het oceaanwater grotendeels onder het (verzwaarde) scherm doorstroomt, maar dat er vlak voor het scherm ook een stroomcomponent langs het scherm naar het midden optreedt (pagina 185). Bij een stroomsnelheid van 10 m/s zouden plasticdeeltjes bij een hoek van 30 graden met zo’n 4 cm/seconde naar het midden drijven.