Campus

Desgevraagd

Binnenkort kan de energierekening aan de kassa worden afgerekend. Super de Boer wil gas en stroom gaan verkopen. Het rommelt in de energiemarkt. De nutsbedrijven gaan de boer op, en presenteren haast om de week een plan om hun dienstverlening te liberaliseren.

De vrije jongens nemen zo langzaamaan het roer over in de bedaarde elektrahandel.

De meest recente vernieuwing is de toepassing van het prepay-concept. Als het aan Super de Boer ligt, kan de consument de elektriciteit straks afrekenen bij het halfje bruin. De supermarkt wil namelijk meer diensten aanbieden, en ziet dit als een logische volgende stap. De grootgrutter zorgt voor de verkoopkanalen en marketing, een regulier energiebedrijf voor de daadwerkelijke levering. In Uden is dit concept al met succes beproefd.

Dat lijkt allemaal prachtig, maar is de roep van de vrije markt wel zo mooi als hij klinkt? Desgevraagd plaatst ir.drs. Peter van den Berg, onderzoeker bij de sectie industriële systemen, energie en milieu van TBM, enige kanttekeningen. De efficiëntie van een vrije energiemarkt zou volgens hem wel eens tegen kunnen vallen. ,,Een probleem van liberalisering is dat je meer regels nodig hebt om alles in goede banen te leiden. Je moet kartelvorming en prijsafspraken tenslotte zien te voorkomen bij zo’n basisvoorziening.”
Pieken

Als de regelgeving het laat afweten, is de gebruiker niet zelden de klos. ,,Uit voorbeelden in andere landen blijkt dat prijs van de elektriciteit na liberalisering soms omhoog gaat, terwijl de kwaliteit van de dienstverlening afneemt. Dan is er bijvoorbeeld sprake van voortdurend stroomverlies omdat er wordt bezuinigd op het onderhoud van de infrastructuur.”

Daar ligt een mooie bestuurstaak. ,,De energiemarkt kan tenslotte nooit helemaal geliberaliseerd worden. Het volledig toepassen van het vrijemarktprincipe is hier namelijk niet mogelijk. Er mag bijvoorbeeld geen tekort aan stroom zijn. Maar vraag en aanbod zijn nooit op de seconde nauwkeurig op elkaar af te stemmen, dus er moet een standby-voorziening zijn om pieken in de afname op te vangen. Dat maakt het berekenen van de werkelijke stroomprijs supercomplex. Over dit soort zaken moeten vooraf goede afspraken worden gemaakt.”

In de praktijk blijkt dat niet altijd te gebeuren. Energiebedrijven privatiseren zichzelf met grote voortvarendheid, maar de regelgeving staat dan nog in de steigers. Een teken des tijds, meent Van den Berg. ,,De huidige hang naar liberalisering lijkt een politiek doel op zich te zijn geworden. Het is natuurlijk ook vastgelegd in het Europese beleid, maar iedereen gaat er gewoon in mee zonder eens goed naar de eventuele negatieve gevolgen te kijken. En dan maar hopen dat de prijzen zullen dalen.”

Macro-economisch zitten er volgens hem ook haken en ogen aan een vrije energiemarkt. ,,Er is nog niemand die heeft berekent hoeveel al die instituten kosten die de markt straks moeten gaancontroleren”, merkt hij hierover op, om vervolgens de hand in eigen boezem te steken. ,,Tja, ik zit hier ook weer onderzoek in die richting te doen.”

Het rommelt in de energiemarkt. De nutsbedrijven gaan de boer op, en presenteren haast om de week een plan om hun dienstverlening te liberaliseren. De vrije jongens nemen zo langzaamaan het roer over in de bedaarde elektrahandel.

De meest recente vernieuwing is de toepassing van het prepay-concept. Als het aan Super de Boer ligt, kan de consument de elektriciteit straks afrekenen bij het halfje bruin. De supermarkt wil namelijk meer diensten aanbieden, en ziet dit als een logische volgende stap. De grootgrutter zorgt voor de verkoopkanalen en marketing, een regulier energiebedrijf voor de daadwerkelijke levering. In Uden is dit concept al met succes beproefd.

Dat lijkt allemaal prachtig, maar is de roep van de vrije markt wel zo mooi als hij klinkt? Desgevraagd plaatst ir.drs. Peter van den Berg, onderzoeker bij de sectie industriële systemen, energie en milieu van TBM, enige kanttekeningen. De efficiëntie van een vrije energiemarkt zou volgens hem wel eens tegen kunnen vallen. ,,Een probleem van liberalisering is dat je meer regels nodig hebt om alles in goede banen te leiden. Je moet kartelvorming en prijsafspraken tenslotte zien te voorkomen bij zo’n basisvoorziening.”
Pieken

Als de regelgeving het laat afweten, is de gebruiker niet zelden de klos. ,,Uit voorbeelden in andere landen blijkt dat prijs van de elektriciteit na liberalisering soms omhoog gaat, terwijl de kwaliteit van de dienstverlening afneemt. Dan is er bijvoorbeeld sprake van voortdurend stroomverlies omdat er wordt bezuinigd op het onderhoud van de infrastructuur.”

Daar ligt een mooie bestuurstaak. ,,De energiemarkt kan tenslotte nooit helemaal geliberaliseerd worden. Het volledig toepassen van het vrijemarktprincipe is hier namelijk niet mogelijk. Er mag bijvoorbeeld geen tekort aan stroom zijn. Maar vraag en aanbod zijn nooit op de seconde nauwkeurig op elkaar af te stemmen, dus er moet een standby-voorziening zijn om pieken in de afname op te vangen. Dat maakt het berekenen van de werkelijke stroomprijs supercomplex. Over dit soort zaken moeten vooraf goede afspraken worden gemaakt.”

In de praktijk blijkt dat niet altijd te gebeuren. Energiebedrijven privatiseren zichzelf met grote voortvarendheid, maar de regelgeving staat dan nog in de steigers. Een teken des tijds, meent Van den Berg. ,,De huidige hang naar liberalisering lijkt een politiek doel op zich te zijn geworden. Het is natuurlijk ook vastgelegd in het Europese beleid, maar iedereen gaat er gewoon in mee zonder eens goed naar de eventuele negatieve gevolgen te kijken. En dan maar hopen dat de prijzen zullen dalen.”

Macro-economisch zitten er volgens hem ook haken en ogen aan een vrije energiemarkt. ,,Er is nog niemand die heeft berekent hoeveel al die instituten kosten die de markt straks moeten gaancontroleren”, merkt hij hierover op, om vervolgens de hand in eigen boezem te steken. ,,Tja, ik zit hier ook weer onderzoek in die richting te doen.”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.