Onderwijs

De toekomst van pinguïnpoep

De Delftse studenten Claire Tange en Jenneke Verhoef kwamen zondag terug van een expeditie naar Antarctica. Het tweetal trotseerde noodlandingen, orkanen, immense ijsschotsen en duizenden pinguïns om de mogelijkheden voor duurzame energievoorzieningen op de Zuidpool te onderzoeken.

Jullie zijn net terug van een expeditie naar de Zuidpool. Hebben jullie veel moeten afzien?

Tange: “Eigenlijk viel het wel mee. Ik heb het nooit echt koud gehad. Het was daar ook maar een paar graden onder nul en we hadden ons goed voorbereid door goede uitrusting mee te nemen. Ik was vooral heel blij met mijn zonnebril. Je zit daar pal onder het gat in de ozonlaag, en daarom is het belangrijk dat je vooral je ogen goed tegen de zon beschermt.”

Verhoef: “Ik had verwacht dat het eten echt afzien zou worden. Maar dat was juist supergoed. Aan boord kregen we twee keer per dag een viergangenmenu. Wel heb ik afgezien tijdens een zes uur durende trektocht die ik zonder Claire maakte. Ik had goede waterdichte schoenen aan, maar tijdens die trektocht stapte ik toch een paar keer in een te diepe plas. En met natte voeten door het ijs klauteren, is heel koud. Daarbij stond er een snijdende wind, dus ik moest me echt tot aan mijn ogen inpakken.”

Hoe was de reis naar de Zuidpool?

Verhoef: “We vlogen eerst naar Buenos Aires, en daar ontmoetten we de rest van de groep. In totaal gingen zo’n zestig mensen mee uit 22 verschillende landen. Vanuit de Argentijnse hoofdstad vlogen we naar de zuidelijkste stad ter wereld, Ushuaia.”

Tange: “Maar bij het opstijgen ging het mis. We maakten direct een noodlanding met een escorte van ambulances en brandweerwagens op de landingsbaan. Daarna moesten we de hele dag wachten op een ander vliegtuig. Uiteindelijk landden we pas midden in de nacht in Ushuaia. Van daaruit vertrokken we met een omgebouwd onderzoeksschip naar de Zuidpool voor ruim twee weken.”

Om bij Antarctica te komen moesten jullie Drake Passage oversteken, de ruwste zee ter wereld. Hoe was dat?

Tange: “Dat was vreselijk. De zee is daar zo ruw omdat de twee oceanen daar samenkomen in een smalle passage. En wij zaten toevallig ook nog in een zware orkaan. De reis duurde daardoor drie in plaats van twee dagen. Bijna iedereen aan boord lag drie dagen doodziek op bed. Ik was zelf ook een dag goed zeeziek, dan kun je helemaal niets meer. We zouden aan boord wat zaken voorbespreken voor als we aankwamen bij het onderzoeksstation, maar dat ging echt niet.”

Verhoef: “Ik had als een van de weinigen nergens last van. We kregen wel allemaal een certificaat dat we Drake Passage hadden doorstaan. Op de terugweg ging het beter. Toen was iedereen inmiddels meer gewend aan de schommelingen van de boot en hadden we gelukkig geen orkaan. Toch zat toen nog de helft groen aan de bar of lag plat in bed.”

Hoe was het toen jullie uiteindelijk na drie dagen aankwamen op Antarctica?

Verhoef: “We kwamen als eerste aan op King George Island, waar het Russische onderzoeksstation Bellingshausen is gevestigd. Het doel van de expeditie was om daar een education basecamp naast te bouwen. Ons doel is om daarvoor een duurzame energievoorziening te ontwerpen. Maar toen we bij Belligshausen aankwamen, bleek dezelfde orkaan die het ons lastig had gemaakt in Drake Passage, ook daar over te zijn geraasd. Alle tenten waar we in zouden slapen waren verwoest. Dus in plaats van het education basecamp op te bouwen, moesten we puinruimen en konden we de bouwmaterialen alleen uitladen.”

Hebben jullie nog wel kunnen kamperen op Antarctica?

Tange: “Nee, wij niet. Een aantal leraren dat ook mee was heeft wel in het Russische onderzoeksstation geslapen. Maar wij hebben gewoon elke nacht op de boot geslapen. Dat was wel luxe, in tweepersoons hutten, met eigen sanitair.”

Hadden jullie al materialen bij je voor de duurzame energievoorziening die jullie daar gaan bouwen?

Tange: “Nee, we gingen nu vooral kijken hoe het er daar aan toegaat. En om informatie te halen die we nodig hebben om de duurzame energievoorziening te ontwerpen, zoals het energieverbruik. In Delft hadden we van tevoren al met allerlei hoogleraren gepraat over mogelijke alternatieve energiebronnen voor Antarctica. Nu wordt namelijk vooral gedacht aan wind- en zonne-energie, omdat die middelen op korte termijn beschikbaar kunnen zijn.”

Verhoef: “Er is daar al eerder geëxperimenteerd met windmolens, maar die hebben de poolwinter nog nooit overleefd. Het kan daar extreem hard waaien en door de kou werken normale smeermiddelen niet en vriest er veel ijs vast aan de rotorbladen. Wij zijn daarom ook geïnteresseerd in alternatieven voor de lange termijn, zoals waterstof uit zonne-energie, of energie uit biomassa. Waarschijnlijk is er niet voldoende pinguïnpoep aanwezig om in de totale energievraag te voorzien, maar het zou misschien een aanvulling kunnen zijn. Op Bellingshausen zitten het hele jaar door zo’n veertig Russische onderzoekers. Voor hen is het van levensbelang dat de energievoorziening altijd werkt. Nu hebben zij een dieselgenerator, misschien kan die ook wel draaien op biodiesel.”

De beroemde poolreiziger Robert Swan leidde jullie expeditie. Wat voor iemand is dat?

Verhoef: “Dat is zo’n gedreven en inspirerende man. Zijn droom was om een keer naar de Zuidpool te lopen. Na jaren sparen, was het hem gelukt, maar toen hij arriveerde op King George Island was hij teleurgesteld, omdat het vol lag met afval. Hij heeft toen 1500 ton metaalafval verzameld en dat in Uruguay laten recyclen. Door die schoonmaakactie, troffen wij nu een mooi en schoon onderzoeksstation aan. Nu stikt het daar weer van de pinguïns en zeehonden.”

Tange: “Onze expeditie was zijn vierde missie, en inmiddels is hij ook al naar de Noordpool geweest. Hij wil mensen bewust maken van milieuproblemen en de polen beschermen. Het doel is dat het verdrag dat Antarctica beschermt tegen commerciële doeleinden, na 2041 verlengd wordt.”

Het Wereld Natuurfonds selecteerde jullie uit 120 studenten die ook allemaal naar Antarctica wilden. Waarom wilden jullie zo graag mee op deze expeditie?

Verhoef: “Ik wilde gewoon dolgraag naar Antarctica. Het sluit niet zo goed aan bij mijn studie, ik ben al aan het afstuderen. Het leek mij leuk om met allemaal enthousiaste mensen van over de hele wereld deze reis te maken, vol afzien en avontuur.”

Tange: “Voor mij is het een unieke mogelijkheid om op deze toch wel avontuurlijke manier met mijn studie bezig te zijn in de praktijk. Bij scheikunde heb ik veel te maken met de problemen rond olie en CO2. Nu had ik de kans om de gevolgen van het broeikaseffect in het echt te zien.”

Hoe konden jullie die gevolgen van het broeikaseffect dan zien?

Tange: “We hebben op het zuidelijkste puntje van Argentinië een trektocht gemaakt naar een grote gletsjer. Daar zagen we met onze eigen ogen hoeveel kleiner de ijskap nu is in vergelijking met foto’s van voorgaande jaren. We hadden ook een foto van tachtig jaar geleden, en dat verschil is helemaal groot.”

Verhoef: “Daarnaast kregen we aan boord van ons schip allerlei presentaties, met onder andere statistieken. Zo weten we nu dat het smeltseizoen op Antarctica tegenwoordig drie weken is, terwijl dat tot voor kort altijd maar twee weken was.”

En nu?

Tange: “Eerst het mediacircus afhandelen. Later deze week willen we weer met de Delftse hoogleraren die ons adviseren rond de tafel zitten. Over een half jaar willen we dan een advies uitbrengen.”

Verhoef: “Ik hoop dat ik zo mijn tas kan uitpakken en mijn kleren kan wassen. Want dat lukte niet aan boord.”

www.tudelft.nl/antarctica

www.2041.com
WIE ZIJN CLAIRE TANGE EN JENNEKE VERHOEF?

Claire Tange (23) studeert scheikundige technologie en bioprocestechnologie. Naast haar studie doet ze aan hockey, softbal, zeilen, duiken en speelt ze saxofoon. Ze is specialist op het gebied van duurzame energie. Tijdens haar studie werkte ze al aan verschillende projecten op het gebied van duurzaam ontwerpen, zoals aan de verwijdering van CO2.

Jenneke Verhoef (25) studeert werktuigbouwkunde. De expeditie kwam als tussendoortje voor haar afstudeeronderzoek. Naast haar studie doet zij aan kajak varen, skiën, duiken, fitness en aerobics, en ze houdt van formule 1 en classic cars. Eerder werkte ze in Indonesië met gehandicapten.

(Foto: John Luck)

Jullie zijn net terug van een expeditie naar de Zuidpool. Hebben jullie veel moeten afzien?

Tange: “Eigenlijk viel het wel mee. Ik heb het nooit echt koud gehad. Het was daar ook maar een paar graden onder nul en we hadden ons goed voorbereid door goede uitrusting mee te nemen. Ik was vooral heel blij met mijn zonnebril. Je zit daar pal onder het gat in de ozonlaag, en daarom is het belangrijk dat je vooral je ogen goed tegen de zon beschermt.”

Verhoef: “Ik had verwacht dat het eten echt afzien zou worden. Maar dat was juist supergoed. Aan boord kregen we twee keer per dag een viergangenmenu. Wel heb ik afgezien tijdens een zes uur durende trektocht die ik zonder Claire maakte. Ik had goede waterdichte schoenen aan, maar tijdens die trektocht stapte ik toch een paar keer in een te diepe plas. En met natte voeten door het ijs klauteren, is heel koud. Daarbij stond er een snijdende wind, dus ik moest me echt tot aan mijn ogen inpakken.”

Hoe was de reis naar de Zuidpool?

Verhoef: “We vlogen eerst naar Buenos Aires, en daar ontmoetten we de rest van de groep. In totaal gingen zo’n zestig mensen mee uit 22 verschillende landen. Vanuit de Argentijnse hoofdstad vlogen we naar de zuidelijkste stad ter wereld, Ushuaia.”

Tange: “Maar bij het opstijgen ging het mis. We maakten direct een noodlanding met een escorte van ambulances en brandweerwagens op de landingsbaan. Daarna moesten we de hele dag wachten op een ander vliegtuig. Uiteindelijk landden we pas midden in de nacht in Ushuaia. Van daaruit vertrokken we met een omgebouwd onderzoeksschip naar de Zuidpool voor ruim twee weken.”

Om bij Antarctica te komen moesten jullie Drake Passage oversteken, de ruwste zee ter wereld. Hoe was dat?

Tange: “Dat was vreselijk. De zee is daar zo ruw omdat de twee oceanen daar samenkomen in een smalle passage. En wij zaten toevallig ook nog in een zware orkaan. De reis duurde daardoor drie in plaats van twee dagen. Bijna iedereen aan boord lag drie dagen doodziek op bed. Ik was zelf ook een dag goed zeeziek, dan kun je helemaal niets meer. We zouden aan boord wat zaken voorbespreken voor als we aankwamen bij het onderzoeksstation, maar dat ging echt niet.”

Verhoef: “Ik had als een van de weinigen nergens last van. We kregen wel allemaal een certificaat dat we Drake Passage hadden doorstaan. Op de terugweg ging het beter. Toen was iedereen inmiddels meer gewend aan de schommelingen van de boot en hadden we gelukkig geen orkaan. Toch zat toen nog de helft groen aan de bar of lag plat in bed.”

Hoe was het toen jullie uiteindelijk na drie dagen aankwamen op Antarctica?

Verhoef: “We kwamen als eerste aan op King George Island, waar het Russische onderzoeksstation Bellingshausen is gevestigd. Het doel van de expeditie was om daar een education basecamp naast te bouwen. Ons doel is om daarvoor een duurzame energievoorziening te ontwerpen. Maar toen we bij Belligshausen aankwamen, bleek dezelfde orkaan die het ons lastig had gemaakt in Drake Passage, ook daar over te zijn geraasd. Alle tenten waar we in zouden slapen waren verwoest. Dus in plaats van het education basecamp op te bouwen, moesten we puinruimen en konden we de bouwmaterialen alleen uitladen.”

Hebben jullie nog wel kunnen kamperen op Antarctica?

Tange: “Nee, wij niet. Een aantal leraren dat ook mee was heeft wel in het Russische onderzoeksstation geslapen. Maar wij hebben gewoon elke nacht op de boot geslapen. Dat was wel luxe, in tweepersoons hutten, met eigen sanitair.”

Hadden jullie al materialen bij je voor de duurzame energievoorziening die jullie daar gaan bouwen?

Tange: “Nee, we gingen nu vooral kijken hoe het er daar aan toegaat. En om informatie te halen die we nodig hebben om de duurzame energievoorziening te ontwerpen, zoals het energieverbruik. In Delft hadden we van tevoren al met allerlei hoogleraren gepraat over mogelijke alternatieve energiebronnen voor Antarctica. Nu wordt namelijk vooral gedacht aan wind- en zonne-energie, omdat die middelen op korte termijn beschikbaar kunnen zijn.”

Verhoef: “Er is daar al eerder geëxperimenteerd met windmolens, maar die hebben de poolwinter nog nooit overleefd. Het kan daar extreem hard waaien en door de kou werken normale smeermiddelen niet en vriest er veel ijs vast aan de rotorbladen. Wij zijn daarom ook geïnteresseerd in alternatieven voor de lange termijn, zoals waterstof uit zonne-energie, of energie uit biomassa. Waarschijnlijk is er niet voldoende pinguïnpoep aanwezig om in de totale energievraag te voorzien, maar het zou misschien een aanvulling kunnen zijn. Op Bellingshausen zitten het hele jaar door zo’n veertig Russische onderzoekers. Voor hen is het van levensbelang dat de energievoorziening altijd werkt. Nu hebben zij een dieselgenerator, misschien kan die ook wel draaien op biodiesel.”

De beroemde poolreiziger Robert Swan leidde jullie expeditie. Wat voor iemand is dat?

Verhoef: “Dat is zo’n gedreven en inspirerende man. Zijn droom was om een keer naar de Zuidpool te lopen. Na jaren sparen, was het hem gelukt, maar toen hij arriveerde op King George Island was hij teleurgesteld, omdat het vol lag met afval. Hij heeft toen 1500 ton metaalafval verzameld en dat in Uruguay laten recyclen. Door die schoonmaakactie, troffen wij nu een mooi en schoon onderzoeksstation aan. Nu stikt het daar weer van de pinguïns en zeehonden.”

Tange: “Onze expeditie was zijn vierde missie, en inmiddels is hij ook al naar de Noordpool geweest. Hij wil mensen bewust maken van milieuproblemen en de polen beschermen. Het doel is dat het verdrag dat Antarctica beschermt tegen commerciële doeleinden, na 2041 verlengd wordt.”

Het Wereld Natuurfonds selecteerde jullie uit 120 studenten die ook allemaal naar Antarctica wilden. Waarom wilden jullie zo graag mee op deze expeditie?

Verhoef: “Ik wilde gewoon dolgraag naar Antarctica. Het sluit niet zo goed aan bij mijn studie, ik ben al aan het afstuderen. Het leek mij leuk om met allemaal enthousiaste mensen van over de hele wereld deze reis te maken, vol afzien en avontuur.”

Tange: “Voor mij is het een unieke mogelijkheid om op deze toch wel avontuurlijke manier met mijn studie bezig te zijn in de praktijk. Bij scheikunde heb ik veel te maken met de problemen rond olie en CO2. Nu had ik de kans om de gevolgen van het broeikaseffect in het echt te zien.”

Hoe konden jullie die gevolgen van het broeikaseffect dan zien?

Tange: “We hebben op het zuidelijkste puntje van Argentinië een trektocht gemaakt naar een grote gletsjer. Daar zagen we met onze eigen ogen hoeveel kleiner de ijskap nu is in vergelijking met foto’s van voorgaande jaren. We hadden ook een foto van tachtig jaar geleden, en dat verschil is helemaal groot.”

Verhoef: “Daarnaast kregen we aan boord van ons schip allerlei presentaties, met onder andere statistieken. Zo weten we nu dat het smeltseizoen op Antarctica tegenwoordig drie weken is, terwijl dat tot voor kort altijd maar twee weken was.”

En nu?

Tange: “Eerst het mediacircus afhandelen. Later deze week willen we weer met de Delftse hoogleraren die ons adviseren rond de tafel zitten. Over een half jaar willen we dan een advies uitbrengen.”

Verhoef: “Ik hoop dat ik zo mijn tas kan uitpakken en mijn kleren kan wassen. Want dat lukte niet aan boord.”

www.tudelft.nl/antarctica

www.2041.com
WIE ZIJN CLAIRE TANGE EN JENNEKE VERHOEF?

Claire Tange (23) studeert scheikundige technologie en bioprocestechnologie. Naast haar studie doet ze aan hockey, softbal, zeilen, duiken en speelt ze saxofoon. Ze is specialist op het gebied van duurzame energie. Tijdens haar studie werkte ze al aan verschillende projecten op het gebied van duurzaam ontwerpen, zoals aan de verwijdering van CO2.

Jenneke Verhoef (25) studeert werktuigbouwkunde. De expeditie kwam als tussendoortje voor haar afstudeeronderzoek. Naast haar studie doet zij aan kajak varen, skiën, duiken, fitness en aerobics, en ze houdt van formule 1 en classic cars. Eerder werkte ze in Indonesië met gehandicapten.

(Foto: John Luck)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.