Hoogleraar deeltjesop-tica, prof.dr.ir. Pieter Kruit ontving deze week tijdens het grote natuurkundecongres Physics@FOM, waar 1800 natuurkundigen bij elkaar komen, de FOM-valorisatieprijs 2011 vanwege zijn verdiensten in de microscopie.
Delen
Uw meest recente project is een nieuw soort microscoop die licht- en elektronenmicroscopie combineert. Wat heb je aan zo’n microscoop?
“Je kunt er bijvoorbeeld heel gericht mee zoeken naar interessante eiwitten. Met een bepaalde techniek zorg je er eerst voor dat eiwitten oplichten. Als je dan een cel onder de microscoop legt, kun je de eiwitten aan de hand van kleuren opsporen met de lichtmicroscoop. Met de elektronenmicroscoop focus je daar vervolgens op met honderd maal hogere resolutie.”
De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie was onder de indruk. U krijgt 250 duizend euro.
“Ik heb de prijs niet zozeer gekregen voor het ontwikkelen van de techniek, maar omdat ik een bedrijf heb opgezet zodat andere wetenschappers
er ook mee kunnen werken.”
Is het niet aan het bedrijfsleven om dergelijke apparaten te maken?
“Ik heb eerst het gangbare pad bewandeld en met mijn uitvinding aangeklopt bij bedrijven. Maar die wilden dat ik eerst eens liet zien of het wel echt werkte.”
En toen dacht u: laat ik het dan maar helemaal zelf doen?
“Ja. Wij hebben fundamentele kennis en weten hoe we dingen moeten optimaliseren. Dus daar kan wat uitkomen. In december 2011 hebben we het bedrijf Delmic opgericht. Ik had een paar studenten gevraagd het bedrijf te runnen. Zij zijn op zoek gegaan naar potentiële klanten. We verwachten dit jaar de eerste microscopen te verkopen. Op vergelijkbare wijze heb ik in 2000 het bedrijf Mapper opgericht. Dat bedrijf produceert lithografiemachines. Kleine dingen zien en maken, en apparaten ontwikkelen die daarbij helpen, dat is mijn vakgebied.”
Wat gaat u met het geld doen?
“Zoveel mogelijk kleine onderzoekjes met een grote faalkans; experimenten waar ik anders nooit subsidie voor zou krijgen. Bij subsidieaanvragen moet je namelijk altijd aangeven dat je honderd procent zeker bent van geweldige resultaten.”
Met wat voor knagende vragen zit u?
“Afgelopen jaar stond er iets in de wetenschappelijke literatuur over elektronen die als een soort donut – in een spiraalvorm – op preparaten schieten. Die elektronen zouden gevoelig zijn voor draaiing van deeltjes in materialen. Deze eigenschap kan handig zijn voor onderzoek naar magnetische materialen. Dit is een voorbeeld van een onderzoek dat ik graag door een student wil laten uitvoeren.”
Het prijzengeld kunt u ook gebruiken om apparatuur te kopen.
“Ja, want subsidies om apparatuur te kopen voor zeer risicovolle projectjes krijg je niet.”
De keynote speaker op het congres is de Franse natuurkundige Alain Aspect. Gaat u naar zijn toespraak?
“Zeker. Alain Aspect heeft als eerste quantumverstrengeling aangetoond. Volgens de natuurkundigen Einstein, Podolsky en Rosen was de theorie van de quantummechanica problematisch vanwege de quantumverstrengeling die het impliceerde. Ze dachten dat er iets incompleet was aan de theorie als hij dit soort onzin toestond.”
Einstein noemde quantumverstrengeling spooky action at a distance.
“Ik zie die spooky action dagelijks in mijn microscopen optreden. Afzonderlijke elektronen spreiden zich uit alsof het golven zijn. Maar als ik ze meet, zie ik lichtflitsjes. Dan blijken ze opeens toch op een bepaalde plek te zitten en niet verspreid. Maar waar ze zitten kun je nooit voorspellen. De quantummechanica is zo waanzinnig.”
Brieven Bouwkunde
Het project ‘Herbouwkunde: Schrijf een brief aan Bouwkunde’ heeft een nieuwe loot. Sinds 4 februari zijn online alle brieven te lezen die zijn verzameld door oud-Bouwkundestudenten Saskia Knoop en Barend Jan Schrieken. Zij namen kort na de brand die in het voorjaar van 2008 de faculteit Bouwkunde in de as legde het initiatief de herinnering aan het gebouw levend te houden. Via brieven aan Bouwkunde konden betrokkenen hun verhaal vertellen. Het was de bedoeling dat de brieven als boek zouden worden uitgegeven. Dat werd een soort postpakketje: een kartonnen doosje met daarin brieven. Die bijdragen zijn nu te lezen via de direct na de brand in het leven geroepen website. Het gaat om zestig zeer persoonlijke brieven in een sobere vormgeving. Er zitten bijdragen bij van onder meer Francine Houben, Thijs Asselbergs, Carel Weeber, oud-rector Jacob Fokkema en Knoop en Schrieken zelf.
Ondernemerschap
YesDelft Students houdt woensdag een bijeenkomst over ondernemerschap. Op het programma staan bijdragen van Victor Muller (bestuursvoorzitter Saab en Spyker Cars), Gerwin Hoogendoorn (oprichter Senz) en Joe Wilson (directeur West-Europa van Microsoft). Zij geven hun visie op ondernemerschap en bedrijfsleven. Locoburgemeester Lucas Vokurka opent het forum.
Bijeenkomst Ondernemerschap, woensdag 16 februari van 17.00 uur tot 19.30 uur. Vooraf inschrijven is verplicht.
www.yesdelft.nl
Dierproeven
Stichting Proefdiervrij is in actie gekomen tegen het voornemen van de TU Delft om proeven met dieren te mogen doen in het Reactorinstituut. TU-onderzoekers willen dieren injecteren met radioactieve stoffen. Dat schrijft de stichting op haar site. ‘Het ministerie van economie, landbouw & innovatie (ELI) heeft een concept toezegging opgesteld voor de vergunningaanvraag. Daartegen kan bezwaar worden gemaakt. Dat heeft Proefdiervrij dan ook gedaan, er wordt namelijk gesteld dat het gaat om vermindering van proefdieren’, aldus Proefdiervrij.
Langstudeerders
De TU Delft gaat door met de maatregelen tegen langstuderen die in januari bekend zijn gemaakt in het rapport-Brakels. Die maatregelen – onder meer het verhogen van de bsa-norm naar 45 studiepunten – waren opgesteld om het hoofd te bieden aan de door het kabinet aangekondigde boetes voor langstudeerders. De boete die de universiteiten zouden moeten betalen, is echter van de baan. Daar komt een korting van 190 miljoen euro voor in de plaats. Collegelid Paul Rullmann: “Wij blijven zeven jaar studeren het maximum vinden.” De voorzitter van de studentenraad, Caroline Streng, zei eerder al te vrezen dat de TU de maatregelen doorvoert ‘ongeacht wat Den Haag beslist’. “Het feit dat een student straks een boete krijgt, motiveert al voldoende om te studeren. Als de Haagse plannen niet doorgaan, vraag ik me af of de TU het rapport nog wel moet invoeren.”
Egypte
Studium Generale heeft een lezing over het eigen 65-jarig bestaan verschoven om in te spelen op de actualiteit. Maandagavond 14 februari geeft Midden-Oosten-deskundige van Instituut Clingendael Bertus Hendriks een lezing over de ontwikkelingen in Egypte, Tunesië en andere Noord-Afrikaanse landen. Hendriks zal de roep om nieuwe regeringen en meer vrijheid in perspectief plaatsen. Hij beantwoordt vragen als ‘wat we mogen verwachten in de nabije toekomst’ en of ‘die toekomst wordt bepaald door economische of religieuze motieven’. En ook: ‘Hoe komt het toekomstige politieke bestel er uit te zien: wordt het een regering naar Turks of naar Iraans model? Wat zijn de huidige Westerse belangen met Egypte en in hoeverre speelt Amerika een cruciale rol?’ Of de lezing daadwerkelijk door zal gaan is afhankelijk van de actualiteit. ‘Mocht Hendriks vanwege de actualiteit naar Hilversum geroepen worden dan zal de lezing worden verplaatst naar een ander moment’, schrijft Studium Generale.
Flirten
Valentijnsdag komt eraan en dus kun je misschien wel een workshop flirten gebruiken, dachten studievereniging Curius en Studium Generale. Zij nodigen flirtcoach Esther Popelier van de Flirt In Company daarom uit om op maandag 14 februari een workshop flirten te geven bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management aan de Jaffalaan 5. De workshop is gratis, begint om 17.00 uur en is uitsluitend toegankelijk voor studenten. Aanmelden verplicht via de balie van Curius.
Comments are closed.