[Column] Klimaatregelen

Mistrouwig surf ik naar de KNMI-website en lees tot mijn grote verrassing dat de temperatuur de komende week omlaag duikt! Wie had gedacht dat het zo eenvoudig zou zijn? Geen miljardenverslindende maatregelen om CO2 ondergronds op te slaan en alle gloeilampen door spaarlampen vervangen. Gewoon af en toe aan het klokkentouw trekken! Niet te vaak natuurlijk, want voor je het weet, luiden we een nieuwe ijstijd in.

Begin jaren zeventig is er blijkbaar te veel gebeierd, want in 1974 luidden verontruste klimaatwetenschappers de noodklok over een op handen

zijnde klimaatramp: global cooling. U denkt wellicht dat ik nu de draak steek met de klimaatwetenschappers die 35 jaar later waarschuwen voor global warming. Dat is inderdaad het geval. Ik hoef echter die global cooling waarschuwing niet te verzinnen, want die is werkelijk waar.

Op 24 juni 1974 publiceerde Time Magazine een artikel met als titel ‘Another Ice Age?’ waarin alarmerende feiten werden gepresenteerd: ‘Telltale signs are everywhere – from the unexpected persistence and thickness of pack ice in the waters around Iceland to the southward migration of a warmth-loving creature like the armadillo from the Midwest. Since the 1940s the mean global temperature has dropped about 2.7° F.’ Dat is wel even schrikken! Hoewel de mens niet de hoofdverdachte leek te zijn, werd wel gewezen op activiteiten die zouden bijdragen aan global cooling: ‘Man, too, may be somewhat responsible for the cooling trend. The University of Wisconsin’s Reid A. Bryson and other climatologists suggest that dust and other particles released into the atmosphere as a result of farming and fuel burning may be blocking more and more sunlight from reaching and heating the surface of the earth.’ Goed nieuws dus voor de huidige lichting klimaatregelaars. Als we voldoende stofdeeltjes in de atmosfeer brengen, koelt het vanzelf weer af op aarde en kunnen de ijsberen terug naar huis. Maar pas op dat je, net als met klokkenluiden, niet te hard van stapel loopt. Want voor je het weet is het weer 1974: ‘Whatever the cause of the cooling trend, its effects could be extremely serious, if not catastrophic. Scientists figure that only a 1% decrease in the amount of sunlight hitting the earth’s surface could tip the climatic balance, and cool the planet enough to send it sliding down the road to another ice age within only a few hundred years.’

Die nieuwe ijstijd is voorlopig uitgebleven. Niet dankzij verregaande maatregelen om global cooling terug te dringen, maar omdat de natuur minder voorspelbaar bleek dan computermodellen suggereerden. Als we toen op het lumineuze idee waren gekomen dat een toename van CO2 in de atmosfeer de temperatuur op aarde zou kunnen verhogen, hadden we misschien miljarden tonnen steenkool verbrand of met atoombommen vulkanen laten uitbarsten. Gelukkig waren we toen nog niet zo slim. Nu wel, en daarom gaan we met man en macht global warming te lijf. Bent u ook zo benieuwd hoe dat afloopt?

Dap Hartmann is astronoom. Hij werkt als docent bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management.