College en bonden aan grens van geloofwaardigheid

De open brief van de vakbonden aan het college van bestuur is een signaal dat de reorganisatieprocessen (splitsing/verkleining Bureau universiteit, clustering ondersteunende diensten, clustering faculteiten) opnieuw in zwaar weer terecht kunnen komen. Als de vakbonden niet de garantie krijgen dat het college van bestuur de basisafspraken van augustus jl. naar ‘letter en geest’ wil uitvoeren, zullen ze naar zware middelen grijpen. Ledenvergaderingen, bezwarenprocedures, arbitrageverzoeken zullen dan haaks staan op de wens van beide partijen om in augustus van volgend jaar een nieuwe organisatie op de rails te hebben gezet.

Wie de vele publieke teksten van de sociale partners bij de TU leest, kan gemakkelijk tot de conclusie komen dat er weinig licht zit tussen de standpunten. Beide partijen zeggen immers de afspraken van het protocol van augustus te willen naleven. De kans is dan ook nog steeds aanwezig dat men in het Overlegorgaan Personeelszaken weer formules vindt om de kloof te overbruggen. En dat volgende week weer een veelvoud aan klinkende cvb-nieuwsbrieven en trotse vakbondscommuniqués de campus op worden geslingerd.
Wantrouwen

Maar ook dan zal het feit blijven bestaan dat de overlegpartners aan de TU deze enorme operaties met veel wantrouwen jegens elkaar behandelen. De vakbonden hanteren in de richting van het cvb termen als ’teleurstellend’ en ‘onbetamelijk’ en ze komen met de gemakkelijke riedel dat het cvb niet weet wat het doet: ,,Wij krijgen sterk de indruk dat u de consequenties van de afspraken van augustus niet goed hebt overzien.” Van de andere kant komt het cvb met het flauwe weerwoord dat ,,de vakcentrales opkomen voor de belangen van het personeel, en dat het cvb opkomt voor personeel én organisatie”. Alsof de bonden niet zouden hebben ingestemd met hoofdlijnen en doelstellingen van de reorganisaties.

Dit wantrouwen zal in de komende maanden een weeffout blijven bij de voortgang van de plannen, die toch al op achterstand staan vergeleken bij het oorspronkelijke schema (,,in een jaar klaar”). De staf van het college is nog niet volledig bezet, externe wervingen voor een paar sleutelfuncties moeten daar nog beginnen, de eerste clusterplannen waren voor half oktoberaangekondigd, het ontwerp voor het nieuwe management informatiesysteem is maanden achterop geraakt door de behoefte aan een second opinion, en het toegezegde communicatieplan om de hele operatie te begeleiden verkeert nog in de ontwerpfase.
Psychologisch

Oorzaak van het probleem is waarschijnlijk psychologisch. Het augustusakkoord was voor de vakbonden een eindstation, en het maximale wat ze te bieden hadden. Begin dit jaar hadden ze het overleg met het cvb gestaakt, omdat ze eigenlijk een andere organisatievorm voor de ondersteunende diensten prefereerden. En het was het inschakelen van een extern adviesbureau dat in de zomer de brug sloeg naar het herstel van het sociale overleg.

Het advies gaf steun aan het ‘cvb-model’, maar stelde voor de uitvoering niet over jaren uit te smeren om het personeel snel zekerheid te bieden. Dat streven naar zekerheid werd in het augustusakkoord omgezet in twee afspraken: alles en iedereen in één totaalplan (geen trapsgewijze sanering); en alle plannen rondbreien binnen het bestek van een jaar. Op die manier konden de vakbonden hun medewerking aan het saneringsproces aan hun argwanende achterban nog net verkopen.

Voor het college van bestuur was het augustusakkoord echter een psychologische bevrijding. Bijna een jaar lang waren er adviseurs en plannenmakers aangetrokken en in kamers geplaatst die nog weinig mochten doen (projectleider De Bruin in april: ,,Dit wachten ervaar ik als stagnatie.”). Men ging aan de slag, voegde er en passant nog een nieuw plan aan toe (het samenvoegen van faculteiten) en construeerde een staf. De plannen voor het Bedrijven Service Centrum en het Studenten Service Centrum moesten snel volgen. Het college wil nu resultaten zien, maar voelt zich als een Gulliver door afspraken, precedenten en overlegstructuren vastgehouden.

Als beide partijen aanstaande maandag een béétje hun best doen, kan het gehakketak over notulen, afsprakenlijstjes en protocollen gemakkelijk tot een heuse ruzie leiden. En dan vliegen de gelijkhebberige infobulletins en de gebelgde nieuwsbrieven weer bij het TU-personeel over tafel – en verdwijnt de zo vaak aangekondigde reorganisatie opnieuw een poosje achter de horizon.

Als beide partijen daarentegen begrip willen opbrengen voor het feit dat de ander aan de grens van zijn geloofwaardigheid is gekomen (voor de bonden is het maximum aan concessies bereikt, voor het cvb moet het grote masterplan snel resultaten opleveren), dan ontstaat er ruimte om gezamenlijk voor ‘rust in de tent’ te zorgen – en voor duidelijkheid bij de medewerkers.

De open brief van de vakbonden aan het college van bestuur is een signaal dat de reorganisatieprocessen (splitsing/verkleining Bureau universiteit, clustering ondersteunende diensten, clustering faculteiten) opnieuw in zwaar weer terecht kunnen komen. Als de vakbonden niet de garantie krijgen dat het college van bestuur de basisafspraken van augustus jl. naar ‘letter en geest’ wil uitvoeren, zullen ze naar zware middelen grijpen. Ledenvergaderingen, bezwarenprocedures, arbitrageverzoeken zullen dan haaks staan op de wens van beide partijen om in augustus van volgend jaar een nieuwe organisatie op de rails te hebben gezet.

Wie de vele publieke teksten van de sociale partners bij de TU leest, kan gemakkelijk tot de conclusie komen dat er weinig licht zit tussen de standpunten. Beide partijen zeggen immers de afspraken van het protocol van augustus te willen naleven. De kans is dan ook nog steeds aanwezig dat men in het Overlegorgaan Personeelszaken weer formules vindt om de kloof te overbruggen. En dat volgende week weer een veelvoud aan klinkende cvb-nieuwsbrieven en trotse vakbondscommuniqués de campus op worden geslingerd.
Wantrouwen

Maar ook dan zal het feit blijven bestaan dat de overlegpartners aan de TU deze enorme operaties met veel wantrouwen jegens elkaar behandelen. De vakbonden hanteren in de richting van het cvb termen als ’teleurstellend’ en ‘onbetamelijk’ en ze komen met de gemakkelijke riedel dat het cvb niet weet wat het doet: ,,Wij krijgen sterk de indruk dat u de consequenties van de afspraken van augustus niet goed hebt overzien.” Van de andere kant komt het cvb met het flauwe weerwoord dat ,,de vakcentrales opkomen voor de belangen van het personeel, en dat het cvb opkomt voor personeel én organisatie”. Alsof de bonden niet zouden hebben ingestemd met hoofdlijnen en doelstellingen van de reorganisaties.

Dit wantrouwen zal in de komende maanden een weeffout blijven bij de voortgang van de plannen, die toch al op achterstand staan vergeleken bij het oorspronkelijke schema (,,in een jaar klaar”). De staf van het college is nog niet volledig bezet, externe wervingen voor een paar sleutelfuncties moeten daar nog beginnen, de eerste clusterplannen waren voor half oktoberaangekondigd, het ontwerp voor het nieuwe management informatiesysteem is maanden achterop geraakt door de behoefte aan een second opinion, en het toegezegde communicatieplan om de hele operatie te begeleiden verkeert nog in de ontwerpfase.
Psychologisch

Oorzaak van het probleem is waarschijnlijk psychologisch. Het augustusakkoord was voor de vakbonden een eindstation, en het maximale wat ze te bieden hadden. Begin dit jaar hadden ze het overleg met het cvb gestaakt, omdat ze eigenlijk een andere organisatievorm voor de ondersteunende diensten prefereerden. En het was het inschakelen van een extern adviesbureau dat in de zomer de brug sloeg naar het herstel van het sociale overleg.

Het advies gaf steun aan het ‘cvb-model’, maar stelde voor de uitvoering niet over jaren uit te smeren om het personeel snel zekerheid te bieden. Dat streven naar zekerheid werd in het augustusakkoord omgezet in twee afspraken: alles en iedereen in één totaalplan (geen trapsgewijze sanering); en alle plannen rondbreien binnen het bestek van een jaar. Op die manier konden de vakbonden hun medewerking aan het saneringsproces aan hun argwanende achterban nog net verkopen.

Voor het college van bestuur was het augustusakkoord echter een psychologische bevrijding. Bijna een jaar lang waren er adviseurs en plannenmakers aangetrokken en in kamers geplaatst die nog weinig mochten doen (projectleider De Bruin in april: ,,Dit wachten ervaar ik als stagnatie.”). Men ging aan de slag, voegde er en passant nog een nieuw plan aan toe (het samenvoegen van faculteiten) en construeerde een staf. De plannen voor het Bedrijven Service Centrum en het Studenten Service Centrum moesten snel volgen. Het college wil nu resultaten zien, maar voelt zich als een Gulliver door afspraken, precedenten en overlegstructuren vastgehouden.

Als beide partijen aanstaande maandag een béétje hun best doen, kan het gehakketak over notulen, afsprakenlijstjes en protocollen gemakkelijk tot een heuse ruzie leiden. En dan vliegen de gelijkhebberige infobulletins en de gebelgde nieuwsbrieven weer bij het TU-personeel over tafel – en verdwijnt de zo vaak aangekondigde reorganisatie opnieuw een poosje achter de horizon.

Als beide partijen daarentegen begrip willen opbrengen voor het feit dat de ander aan de grens van zijn geloofwaardigheid is gekomen (voor de bonden is het maximum aan concessies bereikt, voor het cvb moet het grote masterplan snel resultaten opleveren), dan ontstaat er ruimte om gezamenlijk voor ‘rust in de tent’ te zorgen – en voor duidelijkheid bij de medewerkers.