Onderwijs

‘Broodroof’ voor de kijkbuisconsument

Duizend televisiekanalen en alle films binnen handbereik, óók de films die afgelopen week in premiÈre gingen. Zo’n televisie wil toch iedereen? Delftse onderzoekers werken eraan, samen met drie andere universiteiten en Philips.

Eerst maar een waarschuwing: het gaat natuurlijk vooral om de wétenschap die erachter zit. “We willen niet gezien worden als een hackersclubje”, zegt prof. Inald Lagendijk van de basiseenheid informatie- en communicatietheorie van de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. Hij is projectleider van I-Share, een project dat eind juni zes miljoen euro heeft gekregen om de komende vier jaar de haalbaarheid en het gebruik van het uitwisselen van films en televisie in virtuele gemeenschappen te onderzoeken. Het ministerie van economische zaken stelde het bedrag beschikbaar in het kader van het nationale Bsik-onderzoeksprogramma Freeband.

Samen met de technische universiteiten van Eindhoven en Twente, de Vrije Universiteit in Amsterdam en Philips Research Eindhoven werken Delftenaren aan een – simpel gezegd – kastje met software, dat als digitale videorecorder fungeert waarmee tegelijk films en televisiekanalen worden uitgewisseld. Deze uitwisseling gaat op dezelfde manier als waarop mensen nu via ‘peer-2-peer-netwerken’ als Kazaa, Suprnova en BitTorrent muziek- en filmbestanden delen. Een gebruiker die straks met een peer-2-peer-televisie naar SBS6 kijkt, injecteert als het ware deze zender in het netwerk, zodat andere gebruikers waar dan ook ter wereld SBS6 kunnen kijken. Tegelijkertijd kan iemand in Iran Al-Jazeera kijken en dit kanaal in het netwerk injecteren, waardoor het ook in Amerika te zien is, enzovoort. Op die manier kan het netwerk alle zenders ter wereld uitzenden.

Filmproducenten en organisaties als Buma/Stemra en de stichting Brein zijn niet blij met peer-2-peer-netwerken: auteursrechten worden geschonden en het is broodroof. “De één zal zeggen dat wij een inbrekersset maken, de ander dat wij nieuwe consumentenmogelijkheden creëren”, zegt dr.ir Johan Pouwelse van de afdeling programmeeraspecten van parallelle en gedistribueerde systemen (EWI). “Daar houden we ons niet mee bezig. Wij geven alleen tools.” De postdoc wijst op een kastje zo groot als een schoenendoos, dat er uitziet als een kale pc en voorlopig de werktitel ‘p2p-tv’ heeft. “Het is dit soort kastjes waaraan we duizend zenders willen hangen”, zegt Pouwelse.
Tivo

Een voorloper van dit p2p-tv-tje is er al. Philips heeft de digitale televisie Tivo op de markt gebracht. Met een druk op de pauzeknop kan een live programma worden onderbroken. De harddisk is groot genoeg voor tachtig uur televisieopslag. Verder onthoudt Tivo wat je kijkt en geeft op basis daarvan programmasuggesties door. “In Europa wordt Tivo niet veel verkocht. Op de een of andere manier is het een moeilijk te verkopen concept”, zegt Pouwelse. “Waarom is niet duidelijk.”

Niet zo vreemd dus dat ook Philips in het I-Share-project zit dat moet leiden tot een gebruiksvriendelijker opvolger. En daarom is ook ir. Ronald Mannak, promovendus van de intelligence in products group (IO) betrokken bij p2p-tv. “Bij grote technische projecten is het gebruikersgemak vaak het laagje dat er tegen het einde wordt opgeplakt. Dat mag bij dit product niet gebeuren. Vandaar dat is besloten om het onderzoek naar gebruikersgemak tegelijk op te laten gaan met de technische ontwikkelingen”, zegt Mannak. Doel: een makkelijk bedienbare p2p-tv, waarmee iedereen tussen de twaalf en zeventig jaar overweg kan.

De uitdaging in het live verzenden van televisie over de adsl-lijn zit ‘m in de dagelijkse uurtjes dat de bandbreedte een dipje heeft, want niemand wil een halfuur wachten op televisie. Daarom gaat Pouwelse als eerste een systeemarchitectuur maken, om met één seconde resolutie de internetperformance te meten in bandbreedte en vertraging. “Ik wil de fluctuaties in bandbreedte weten, zodat ik weet hoe internet zich gedraagt. Televisiekanalen moeten immers betrouwbaar zijn. Daarvoor maak ik een applicatie die elke seconde op elke computer of peer in het netwerk meet wat zijn bandbreedte en vertraging zijn. Stel dat hieruit blijkt dat jij tussen zes en negen uur ’s avonds niet genoeg bandbreedte hebt, dan kan jouw kastje hierop anticiperen, zodat je nog steeds tv kunt kijken met dezelfde kwaliteit.”

Maar het grootste obstakel voor de onderzoekers van I-Share is het tegengaan van freeriden, oftewel parasiteren doordat peer-2-peer-netwerken werken bij de gratie van het delen. Bij Kazaa kun je het delen van je bestanden nog omzeilen, maar bij BitTorent . het jongere broertje van Kazaa – kan dat niet meer. Een film als ‘Lord of the Rings – The Return of the King’ wordt bij BitTorrent in een groot aantal stukjes gedeeld. Wil een gebruiker deze film downloaden, dan krijgt hij het eerste stukje cadeau. Voor het tweede stukje moet hij gaan onderhandelen met iemand op het netwerk die het tweede stukje heeft, maar het eerste mist. Dit barter (ruilhandel drijven) voorkomt parasiteren.

Pouwelse wil ook gebruikmaken van deze techniek. Met collega Jacco Taal gaat hij een videostroom en televisiekanalen in stukken hakken, waarna het onderhandelen kan beginnen. Met twee videostroompjes heeft een gebruiker meer inhoud en kwaliteit dan met één en hoe meer stukjes hij verzamelt, hoe beter de kwaliteit. Pouwelse is ervan overtuigd dat het gaat werken. “De vraag is hoe slim en efficiënt we het krijgen, zodat niemand er baat bij heeft om vals te spelen.”
Voetbal

De onderzoekers willen twintig proef-p2p-televisies bij mensen thuis neerzetten om te kijken of het werkt, voordat de onderzoekers een netwerk gaan bouwen. Op deze televisies zit het programma Myth TV, waarmee gebruikers hun eigen videorecorder kunnen bouwen op de computer. Dit programma is open-source-software en daarom voor de onderzoekers makkelijk uit te breiden – in tegenstelling tot Tivo.

De droom van de onderzoekers die meedoen aan I-Share: Myth TV- of Tivo-achtige kastjes die via een adsl-lijn via een miljoen computers aan elkaar hangen en elkaars performance op internet in de gaten houden. Pouwelse: “Het is een ambitieus project. Misschien lukt het, misschien blijft het hangen bij een paar duizend gebruikers. Misschien wordt het wel even populair als Kazaa, met zo’n drie tot vier miljoen gebruikers per dag. Ik verwacht dat wel als we voetbal- en andere sportkanalen kunnen aanbieden.”

Maar wat moet de gebruiker uiteindelijk met duizend tv-kanalen? Hij ka’n het aantal te groot vinden, vreest Lagendijk. “Maar beschikbaar hebben is niet hetzelfde als afnemen”, zegt hij. “Geldt hetzelfde niet voor producten in de winkel? Hoeveel zijn er beschikbaar en hoeveel neemt de consument daadwerkelijk af? Verschillende mensen hebben verschillende wensen. Daarom is een brede productlijn toch rendabel.”

Het verspreiden van tv-kanalen kost straks niets extra. Zijn de onderzoekers niet bang dat een rechter deze technologie verbiedt? Pouwelse heeft zo zijn zorgen: “Het is uitermate geschikt voor illegale praktijken.”

Mr. Christiaan Alberdingk Thijm, de advocaat die in het verleden Kazaa verdedigde, kan Pouwelse geruststellen: “Voor de ontwikkelaars van de software zijn er geen problemen. Maar voor de gebruikers wel.” De advocaat denkt dat omroepen zich bedreigd voelen. “Via de kabel ontvangen omroepen geld van de kijker. Maar een Duitser betaalt via p2p-tv niet voor een Nederlandse zender.”

Pouwelse: “Het is nieuwe technologie die ervoor zorgt dat bestaande businessmodellen zich moeten aanpassen. Hoe de verschuivingen in businessmodellen zullen plaatsvinden is lastig op te voorspellen. Ik denk dat we in de toekomst ‘Goede Tijden, Slechte Tijden’ kijken waarin acteurs heel duidelijk één bepaald drankje drinken. Bij programma’s als ‘Idols’ wordt een te winnen auto flink geshowd. Product placement wordt belangrijk.”

www.freeband.nl

http://bitconjurer.org/bittorrent

www.mythtv.org
Peer-2-peer

Peer-2-peer (p2p) is het delen en uitwisselen van bestanden als muziek en film, zonder dat er een centrale server aan te pas komt. Kazaa is een voorbeeld van een p2p-netwerk, waarbij elke computer van een gebruiker thuis meedoet aan het netwerk en waarbij data en bandbreedte collectief worden gedeeld. De eerste toepassing van p2p-applicatie was Napster, maar dat is intussen verboden door de rechter. Napster werkte wel met een centrale server waar thuisgebruikers bestanden vanaf konden plukken en dat brak Napster juridisch op.
Eerlijk zullen we alles delen

Waarom zou je je muziek- of videobestanden delen? Of je televisiezenders? En wanneer heb je zin om heel veel te delen en wanneer niets? Ir. Ronald Mannak van de intelligence in products group (IO) interviewde twintig fervente peer-2-peer-netwerkgebruikers en hoorde ze uit over hun sociale activiteiten op het net. Hieruit bleek dat alle mensen last hadden van reciprocity, oftewel het gevoel dat je iets wilt terugdoen als iemand je wat geeft. Zou dit evolutionair ingebakken gedrag een van de redenen zijn waarom Kazaa intussen zo’n drie miljoen gebruikers kent?

Verder bleek dat mensen meer bereid waren hun bestanden weg te geven aan vrienden dan aan wildvreemden. Mensen die iets speciaals in bezit hebben, bijvoorbeeld een verantwoorde film van het afgelopen Internationaal Filmfestival Rotterdam, willen eerder delen dan wanneer ze een kaskraker als ‘Spiderman 2’ in huis hebben.

Daarnaast bleek dat mensen heel persoonlijke bestanden (denk aan porno- of gayfilms) niet willen delen. En nadat er grappen zijn gemaakt over iemands muzieksmaak stoppen mensen met delen. “Kazaa is een grote gemeenschap van gebruikers. Daar zul je niet veel last hebben van grappen, omdat mensen elkaar niet kennen. Bij iTunes, waar mensen op een relatief klein netwerk hun muziekbestanden delen, kan dat makkelijk”, zegt Mannak. Hij onderzoekt in het kader van I-Share wat mensen beweegt om bestanden te delen. “Dit onderzoek wil ik gebruiken om mensen aan te zetten om meer bestanden te delen via p2p-netwerken.”

Zelfs de meeste recente films zijn via p2p-tv gratis op je beeldbuis te ontvangen.

Alle zenders ter wereld op je tv, via een simpele adsl-aansluiting. (Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)

Eerst maar een waarschuwing: het gaat natuurlijk vooral om de wétenschap die erachter zit. “We willen niet gezien worden als een hackersclubje”, zegt prof. Inald Lagendijk van de basiseenheid informatie- en communicatietheorie van de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. Hij is projectleider van I-Share, een project dat eind juni zes miljoen euro heeft gekregen om de komende vier jaar de haalbaarheid en het gebruik van het uitwisselen van films en televisie in virtuele gemeenschappen te onderzoeken. Het ministerie van economische zaken stelde het bedrag beschikbaar in het kader van het nationale Bsik-onderzoeksprogramma Freeband.

Samen met de technische universiteiten van Eindhoven en Twente, de Vrije Universiteit in Amsterdam en Philips Research Eindhoven werken Delftenaren aan een – simpel gezegd – kastje met software, dat als digitale videorecorder fungeert waarmee tegelijk films en televisiekanalen worden uitgewisseld. Deze uitwisseling gaat op dezelfde manier als waarop mensen nu via ‘peer-2-peer-netwerken’ als Kazaa, Suprnova en BitTorrent muziek- en filmbestanden delen. Een gebruiker die straks met een peer-2-peer-televisie naar SBS6 kijkt, injecteert als het ware deze zender in het netwerk, zodat andere gebruikers waar dan ook ter wereld SBS6 kunnen kijken. Tegelijkertijd kan iemand in Iran Al-Jazeera kijken en dit kanaal in het netwerk injecteren, waardoor het ook in Amerika te zien is, enzovoort. Op die manier kan het netwerk alle zenders ter wereld uitzenden.

Filmproducenten en organisaties als Buma/Stemra en de stichting Brein zijn niet blij met peer-2-peer-netwerken: auteursrechten worden geschonden en het is broodroof. “De één zal zeggen dat wij een inbrekersset maken, de ander dat wij nieuwe consumentenmogelijkheden creëren”, zegt dr.ir Johan Pouwelse van de afdeling programmeeraspecten van parallelle en gedistribueerde systemen (EWI). “Daar houden we ons niet mee bezig. Wij geven alleen tools.” De postdoc wijst op een kastje zo groot als een schoenendoos, dat er uitziet als een kale pc en voorlopig de werktitel ‘p2p-tv’ heeft. “Het is dit soort kastjes waaraan we duizend zenders willen hangen”, zegt Pouwelse.
Tivo

Een voorloper van dit p2p-tv-tje is er al. Philips heeft de digitale televisie Tivo op de markt gebracht. Met een druk op de pauzeknop kan een live programma worden onderbroken. De harddisk is groot genoeg voor tachtig uur televisieopslag. Verder onthoudt Tivo wat je kijkt en geeft op basis daarvan programmasuggesties door. “In Europa wordt Tivo niet veel verkocht. Op de een of andere manier is het een moeilijk te verkopen concept”, zegt Pouwelse. “Waarom is niet duidelijk.”

Niet zo vreemd dus dat ook Philips in het I-Share-project zit dat moet leiden tot een gebruiksvriendelijker opvolger. En daarom is ook ir. Ronald Mannak, promovendus van de intelligence in products group (IO) betrokken bij p2p-tv. “Bij grote technische projecten is het gebruikersgemak vaak het laagje dat er tegen het einde wordt opgeplakt. Dat mag bij dit product niet gebeuren. Vandaar dat is besloten om het onderzoek naar gebruikersgemak tegelijk op te laten gaan met de technische ontwikkelingen”, zegt Mannak. Doel: een makkelijk bedienbare p2p-tv, waarmee iedereen tussen de twaalf en zeventig jaar overweg kan.

De uitdaging in het live verzenden van televisie over de adsl-lijn zit ‘m in de dagelijkse uurtjes dat de bandbreedte een dipje heeft, want niemand wil een halfuur wachten op televisie. Daarom gaat Pouwelse als eerste een systeemarchitectuur maken, om met één seconde resolutie de internetperformance te meten in bandbreedte en vertraging. “Ik wil de fluctuaties in bandbreedte weten, zodat ik weet hoe internet zich gedraagt. Televisiekanalen moeten immers betrouwbaar zijn. Daarvoor maak ik een applicatie die elke seconde op elke computer of peer in het netwerk meet wat zijn bandbreedte en vertraging zijn. Stel dat hieruit blijkt dat jij tussen zes en negen uur ’s avonds niet genoeg bandbreedte hebt, dan kan jouw kastje hierop anticiperen, zodat je nog steeds tv kunt kijken met dezelfde kwaliteit.”

Maar het grootste obstakel voor de onderzoekers van I-Share is het tegengaan van freeriden, oftewel parasiteren doordat peer-2-peer-netwerken werken bij de gratie van het delen. Bij Kazaa kun je het delen van je bestanden nog omzeilen, maar bij BitTorent . het jongere broertje van Kazaa – kan dat niet meer. Een film als ‘Lord of the Rings – The Return of the King’ wordt bij BitTorrent in een groot aantal stukjes gedeeld. Wil een gebruiker deze film downloaden, dan krijgt hij het eerste stukje cadeau. Voor het tweede stukje moet hij gaan onderhandelen met iemand op het netwerk die het tweede stukje heeft, maar het eerste mist. Dit barter (ruilhandel drijven) voorkomt parasiteren.

Pouwelse wil ook gebruikmaken van deze techniek. Met collega Jacco Taal gaat hij een videostroom en televisiekanalen in stukken hakken, waarna het onderhandelen kan beginnen. Met twee videostroompjes heeft een gebruiker meer inhoud en kwaliteit dan met één en hoe meer stukjes hij verzamelt, hoe beter de kwaliteit. Pouwelse is ervan overtuigd dat het gaat werken. “De vraag is hoe slim en efficiënt we het krijgen, zodat niemand er baat bij heeft om vals te spelen.”
Voetbal

De onderzoekers willen twintig proef-p2p-televisies bij mensen thuis neerzetten om te kijken of het werkt, voordat de onderzoekers een netwerk gaan bouwen. Op deze televisies zit het programma Myth TV, waarmee gebruikers hun eigen videorecorder kunnen bouwen op de computer. Dit programma is open-source-software en daarom voor de onderzoekers makkelijk uit te breiden – in tegenstelling tot Tivo.

De droom van de onderzoekers die meedoen aan I-Share: Myth TV- of Tivo-achtige kastjes die via een adsl-lijn via een miljoen computers aan elkaar hangen en elkaars performance op internet in de gaten houden. Pouwelse: “Het is een ambitieus project. Misschien lukt het, misschien blijft het hangen bij een paar duizend gebruikers. Misschien wordt het wel even populair als Kazaa, met zo’n drie tot vier miljoen gebruikers per dag. Ik verwacht dat wel als we voetbal- en andere sportkanalen kunnen aanbieden.”

Maar wat moet de gebruiker uiteindelijk met duizend tv-kanalen? Hij ka’n het aantal te groot vinden, vreest Lagendijk. “Maar beschikbaar hebben is niet hetzelfde als afnemen”, zegt hij. “Geldt hetzelfde niet voor producten in de winkel? Hoeveel zijn er beschikbaar en hoeveel neemt de consument daadwerkelijk af? Verschillende mensen hebben verschillende wensen. Daarom is een brede productlijn toch rendabel.”

Het verspreiden van tv-kanalen kost straks niets extra. Zijn de onderzoekers niet bang dat een rechter deze technologie verbiedt? Pouwelse heeft zo zijn zorgen: “Het is uitermate geschikt voor illegale praktijken.”

Mr. Christiaan Alberdingk Thijm, de advocaat die in het verleden Kazaa verdedigde, kan Pouwelse geruststellen: “Voor de ontwikkelaars van de software zijn er geen problemen. Maar voor de gebruikers wel.” De advocaat denkt dat omroepen zich bedreigd voelen. “Via de kabel ontvangen omroepen geld van de kijker. Maar een Duitser betaalt via p2p-tv niet voor een Nederlandse zender.”

Pouwelse: “Het is nieuwe technologie die ervoor zorgt dat bestaande businessmodellen zich moeten aanpassen. Hoe de verschuivingen in businessmodellen zullen plaatsvinden is lastig op te voorspellen. Ik denk dat we in de toekomst ‘Goede Tijden, Slechte Tijden’ kijken waarin acteurs heel duidelijk één bepaald drankje drinken. Bij programma’s als ‘Idols’ wordt een te winnen auto flink geshowd. Product placement wordt belangrijk.”

www.freeband.nl

http://bitconjurer.org/bittorrent

www.mythtv.org
Peer-2-peer

Peer-2-peer (p2p) is het delen en uitwisselen van bestanden als muziek en film, zonder dat er een centrale server aan te pas komt. Kazaa is een voorbeeld van een p2p-netwerk, waarbij elke computer van een gebruiker thuis meedoet aan het netwerk en waarbij data en bandbreedte collectief worden gedeeld. De eerste toepassing van p2p-applicatie was Napster, maar dat is intussen verboden door de rechter. Napster werkte wel met een centrale server waar thuisgebruikers bestanden vanaf konden plukken en dat brak Napster juridisch op.
Eerlijk zullen we alles delen

Waarom zou je je muziek- of videobestanden delen? Of je televisiezenders? En wanneer heb je zin om heel veel te delen en wanneer niets? Ir. Ronald Mannak van de intelligence in products group (IO) interviewde twintig fervente peer-2-peer-netwerkgebruikers en hoorde ze uit over hun sociale activiteiten op het net. Hieruit bleek dat alle mensen last hadden van reciprocity, oftewel het gevoel dat je iets wilt terugdoen als iemand je wat geeft. Zou dit evolutionair ingebakken gedrag een van de redenen zijn waarom Kazaa intussen zo’n drie miljoen gebruikers kent?

Verder bleek dat mensen meer bereid waren hun bestanden weg te geven aan vrienden dan aan wildvreemden. Mensen die iets speciaals in bezit hebben, bijvoorbeeld een verantwoorde film van het afgelopen Internationaal Filmfestival Rotterdam, willen eerder delen dan wanneer ze een kaskraker als ‘Spiderman 2’ in huis hebben.

Daarnaast bleek dat mensen heel persoonlijke bestanden (denk aan porno- of gayfilms) niet willen delen. En nadat er grappen zijn gemaakt over iemands muzieksmaak stoppen mensen met delen. “Kazaa is een grote gemeenschap van gebruikers. Daar zul je niet veel last hebben van grappen, omdat mensen elkaar niet kennen. Bij iTunes, waar mensen op een relatief klein netwerk hun muziekbestanden delen, kan dat makkelijk”, zegt Mannak. Hij onderzoekt in het kader van I-Share wat mensen beweegt om bestanden te delen. “Dit onderzoek wil ik gebruiken om mensen aan te zetten om meer bestanden te delen via p2p-netwerken.”

Zelfs de meeste recente films zijn via p2p-tv gratis op je beeldbuis te ontvangen.

Alle zenders ter wereld op je tv, via een simpele adsl-aansluiting. (Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.