Wetenschap

Bouwende bewoners

Steeds meer bewoners willen inspraak op hun woonomgeving. Terecht, vindt stedenbouwkundige Wilson Wong. Volgens hem kunnen ideeën uit de samenleving uitmonden in grote infrastructurele projecten. Als gemeenten en woningcorporaties maar weten hoe ze moeten communiceren.


Wilson Wong

Onderwerp: ‘Participatie in stedelijke ontwikkeling’

Eindcijfer: 7


Nederland wordt steeds slimmer. Toch denken bewoners al sinds de jaren zeventig mee over stedelijke ontwikkeling. “Alleen, dat ging toen nog op een heel bureaucratische manier”, weet Wilson Wong (25). Voor zijn afstudeerproject bij Bouwkunde onderzocht hij hoe bewoners kunnen meedenken over plannen over hun omgeving. “Dat meedenken gaat de laatste tijd steeds informeler, maar mensen weten over het algemeen niet goed waar ze heen moeten met hun ideeën. Gemeenten geven plannen over de ontwikkeling van woongebieden bovendien vaak moeilijk vrij.” Wong weet waarover hij praat. Hij groeide zelf op in een Nijmeegse middenklassewijk, waar mensen veel klaagden. “De woningcorporatie deed te weinig, de bewoners wisten niet waar ze heen moesten met hun klachten… Zonde, want als gemeenten beter zouden praten met hun bewoners, kunnen daar waardevolle punten uit komen.”


Voor zijn afstuderen volgde hij drie Rotterdamse stedenbouwprojecten waarbij bewoners inspraak hadden, maar die alle drie op een heel eigen wijze verliepen. Daaruit hoopte hij een aanbeveling te halen voor gemeenten en woningcorporaties, over hoe bewonersparticipatie beter kan en wat het ze kan opleveren. “Mensen zijn doorgaans namelijk heel erg begaan met hun wijk. Vooral als het gaat om sociale problematiek en veilige speelplekken.”


Het eerste project dat Wong volgde was de herinrichting van het Proveniersplein, middenin in een wijk waar verschillende sociale klassen samenleven en het op straat niet altijd even veilig is. “De inspraak daar verliep heel formeel. Alleen bewonersorganisaties mochten meepraten over hoe het plein eruit kwam te zien, wat het erg ontoegankelijk maakte voor de individuele bewoners. Daarnaast waren de procedures relatief ingewikkeld, waardoor maar weinig mensen gebruikmaakten van hun recht op inspraak.”


Zo moest het dus niet. Hoe anders ging het eraan toe bij een binnenterrein in diezelfde Provenierswijk, waar de gemeente en woningcorporatie de bewoners heel persoonlijk benaderden. “Ze hoefde zich niet te verzamelen in een bewonersorganisatie; iedereen uit het blok die dat wilde, mocht avonden lang meepraten over wat hij wilde met het terrein. Het was wel nodig dat de architecten actief op de bewoners af stapten, maar daardoor was uiteindelijk iedereen blij met het resultaat. Zo blij zelfs, dat twee bewoners actief bleven en evenementen gingen organiseren in de nieuwe gezamenlijke tuin. Ze werden actief door de stijl van het proces.”


Bij de ontwikkeling van de Luchtsingel, wederom in de Provenierswijk, ging het nog een flinke stap verder. Het project was onderdeel van het Stadsinitiatief Rotterdam, waarin ideeën uit de samenleving kans maken om uitgevoerd te worden. “Het architectenduo ZUS wilde meer halen uit de Hofbogen. Als gebruikers van de stad zagen zij een kans in het gebied. Door middel van crowdfunding heeft het duo een deel van het project vervolgens zelf gefinancierd. Mensen konden een plankje kopen met hun eigen naam erop, marketing die in de eigen wijk enorm aansloeg. Na het winnen van het Stadsinitiatief, gaf de gemeente vervolgens vier miljoen euro om ervoor te zorgen dat de Luchtsingel er kwam. Nu is het één van de bekendste bewonersinitiatieven.”


Wong heeft niet de illusie dat zijn scriptie de wereld verbetert. “Ik hoop dat gemeenten en woningbedrijven ervan leren dat ze niet moeten afwachten, maar op bewoners moeten afstappen. Er leven prachtige ideeën.” Zelf hoopt hij snel het goede voorbeeld te geven. Nu werkt hij nog bij een website voor gebiedsontwikkeling, maar de eerste stap in zijn carrière lonkt – bij een gemeente of woningcorporatie natuurlijk.”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.