Bibliotheek

Er was rust en stilte. Je kon er alle tijd nemen en een poosje lezen over quantumfysica, de geschiedenis van de zuigermotor of de stedelijke planologie. Maar Mecanoo, de wrede magiër, heeft de goede oude bibliotheek betoverd. De rustige leeszalen heeft hij in een betonnen kegel veranderd, het dikke tapijt werd harde vloer en de koele baksteenmuren werden tot broeikasglas omgetoverd. De brede trappen verving de magiër door een gammele stalen constructie die hij uit een verzonken schip heeft geplunderd. Weg was de rust die voorheen in de bibliotheek heerste. Rats rats brommen de stalen trappen, piep-krak piep-krak fluistert de kegel. Klak klak zeggen de hoge hakken tegen de vloer, brrr grrr hoor je de printers bij de balie zoemen. Onophoudelijke herrie is er nu. Maar dat was niet genoeg voor Mecanoo, de wrede magiër. Twee kwade vloeken heeft hij op de bibliotheek laten rusten. De eerste, de ‘Eindeloze Werkzaamheden’-vloek, met demonisch fluitende bouwvakkers en duivelse boormachines was vreselijk. Maar de tweede vloek was rechtstreeks uit de poorten van de hel getoverd. Zo gemeen was de vloek dat de kwade magiër een speciale wrede-magiërsprijs voor ontving, de Nationale Staalprijs. De ‘Hip Ontwerp’-vloek heeft vreselijke gevolgen voor de bibliotheek gehad. Door de uitwerking van deze vloek trekken hordes bezoekers door de bibliotheek, stampvoetend en luidruchtig pratend, soms zelfs in het Chinees. Door de onweerstaanbare hipheid van het ontwerp aangetrokken, dringen ze tot de meest afgelegen stukjes van de bibliotheek. Met hun flitsende camera’s jagen ze de laatste restjes rust weg, die van de oude bibliotheek overgebleven waren. Maar misschien komt er toch een happy end aan dit trieste sprookje. Prins Spoortunnel komt naar Delft. Hij rijdt op zijn witte paard Fouten In De Planning. Hij zal de vervloekte bibliotheek kunnen doen instorten. In Amsterdam en Keulen is hij al langs geweest. Redding is nabij.

De subsidie voor samenwerking tussen de drie technische universiteiten gaat de komende twee jaar wel met ruim twee miljoen omhoog naar twaalf miljoen euro. In 2011 zelfs naar vijftien miljoen.

Om het onderwijs uitdagender te maken en de ‘zesjesmentaliteit’ te bestrijden reserveert het ministerie ruim 21 miljoen euro voor honoursprogramma’s en experimenten met topmasteropleidingen.
Ook in zijn onderzoeksbeleid – in 2009 voor 1,1 miljard euro op de begroting – vervolgt Plasterk de ingeslagen weg: meer ruimte voor de excellente onderzoeker. De opvallendste post is drie miljoen euro voor de invoering van graduate schools. In deze Amerikaanse versie van de onderzoeksschool zou de promovendus meer vrijheid genieten en dus vernieuwender werk kunnen leveren. Het budget voor persoonsgebonden beurzen groeit zoals aangekondigd naar 150 miljoen euro per jaar, en er komen extra beurzen voor vrouwen en allochtonen.

Aan studiefinanciering denkt het ministerie ruim vier miljard euro kwijt te zijn, een toename met bijna 200 miljoen euro. Meer dan de helft van dat geld verwacht de overheid op termijn weer terug: studenten gaan volgend jaar 114 miljoen euro meer lenen dan nu. Een meevaller van zeventig miljoen euro uit het studiefinancieringsbudget wordt niet aan (hoger) onderwijs besteed maar aan kinderopvang. Dat nieuws lekte twee weken geleden al uit en wekte de ergernis van studentenorganisaties.
Vorig jaar al kondigde Plasterk aan dat hij stapsgewijs honderd miljoen euro uit het budget van de universiteiten zou overhevelen naar NWO. Instellingen kunnen dit geld echter terugverdienen met extra onderzoeksubsidies voor hun wetenschappers.