Voor technici ziet prof.ir. H. Bikker van de vakgroep industriële organisatie (WbMT) een gouden toekomst in bedrijfskunde. In zijn intreerede, maandag 19 mei, gaf hij aan dat het accent in innovatie van produkten naar innovatie in organisatie-vormen steeds belangrijker wordt.
Delen
Omdat kennis van zaken, waaronder techniek, daarbij essentieel is, zullen technici daar een grote rol bij hebben, volgens Bikker.
De hoogleraar acht een aantal veranderingen noodzakelijk. ,,Bedrijven moeten af van het hokjesdenken. In plaats van verschillende afdelingen die ieder een deel van het produktieproces op zich nemen, moet het bedrijfsleven gaan werken aan procesdenken. Dit is horizontale integratie. Op de werkvloer zie je bijvoorbeeld groepen van werknemers die zich niet alleen met het aandraaien van één schroefje bezig houden, maar met fabricage en assemblage tegelijk.”
Ten tweede dient volgens Bikker de verticale integratie te verbeteren. ,,Werknemers moeten ook het kostenplaatje en de kwaliteit van produkten onder ogen krijgen. Door grotere autonomie en meer ruimte voor creativiteit moet het systeem zichzelf gaan verbeteren, een soort zelflerend systeem dus.”
Informatietechnologie is een belangrijk onderdeel van een nieuwe en eenvoudiger organisatiestructuur. Bikker: ,,Er is veel geïnvesteerd in automatisering, zonder dat het aan de verwachtingen voldeed. Alle afdelingen moeten elkaars kennis kunnen gebruiken, dus ook de informatietechnologie moet horizontaal geïntegreerd zijn.”
De uitgangspunten zijn niet ingewikkeld, de praktijk is dat wel. ,,Complexe sociale systemen als bedrijven laten zich nog maar beperkt via de verschillende wetenschappen, inclusief de technische bedrijfskunde, begrijpen. De wetenschap van integratie staat nog in de kinderschoenen en vaak is elk bedrijf een geval apart.”
Achterstand
Bikker signaleert een duidelijke achterstand van Nederland op Japan. ,,In Nederland wordt zo’n zeventig procent van onderzoek en ontwikkeling gestoken in produktinnovatie, en dertig procent in procesinnovatie. In Japan is dat andersom.” En van procesinnovatie is veel winst te verwachten. ,,Nedcar in Born verwacht door een eenvoudiger organisatie met hetzelfde aantal mensen een twee keer zo hoge produktie te halen.”
Naast het lean produkt design, het zo eenvoudig mogelijk te assembleren produkt en lean poduction, is een tweede stroming aan te wijzen. ,,Concurrent engineering wil vooral de doorlooptijd bekorten, bijvoorbeeld door informatie over produktie, assemblage en service al vroeg in het produktontwerp te gebruiken. Dit vereist een diepgaande proceskennis.”
En daar ligt de rol van technici. Bikker: ,,Het is in Amerika min of meer herontdekt, maar in Nederland is de harde technische kant van de bedrijfskunde al lang integraal onderdeel van het onderwijs. MIT probeert die nu meer in te bouwen.”
Een nog bijna open gebied is volgens Bikker de sociaal-ethische kant van de bedrijfskunde. ,,Onze insteek is om kwaliteit van organisaties af te stemmen op kwaliteit van werk. Je visie daarop hangt sterk samen met je mensbeeld. We hebben daarom nauwe contacten met de faculteit Wijsbegeert en Maatschappijwetenschappen, waar ik veel van verwacht.”
Ook andere problemen wil hij bestuderen. ,,We willen ook bepaalde disfuncties bekijken, zoals milieu-aspecten. Maar met een onderwerp als de internationale verdeling van welvaart zullen we ons niet bezig houden.”
Bikker ziet het graag groot, zoals ook blijkt uit zijn intreerede. ,,De snelle groei van de wereldbevolking is voor de uitbouw en spreiding van de industrie een enorme uitdaging.” Die neemt Bikker graag aan. ,,We zullen de industrieel organisatiekundige eerder meer nodig hebben dan minder.”
Paul Rutten
prof.ir. H. Bikker: ,,Kwaliteit van organisaties afstemmen op kwaliteit van werk”
Voor technici ziet prof.ir. H. Bikker van de vakgroep industriële organisatie (WbMT) een gouden toekomst in bedrijfskunde. In zijn intreerede, maandag 19 mei, gaf hij aan dat het accent in innovatie van produkten naar innovatie in organisatie-vormen steeds belangrijker wordt. Omdat kennis van zaken, waaronder techniek, daarbij essentieel is, zullen technici daar een grote rol bij hebben, volgens Bikker.
De hoogleraar acht een aantal veranderingen noodzakelijk. ,,Bedrijven moeten af van het hokjesdenken. In plaats van verschillende afdelingen die ieder een deel van het produktieproces op zich nemen, moet het bedrijfsleven gaan werken aan procesdenken. Dit is horizontale integratie. Op de werkvloer zie je bijvoorbeeld groepen van werknemers die zich niet alleen met het aandraaien van één schroefje bezig houden, maar met fabricage en assemblage tegelijk.”
Ten tweede dient volgens Bikker de verticale integratie te verbeteren. ,,Werknemers moeten ook het kostenplaatje en de kwaliteit van produkten onder ogen krijgen. Door grotere autonomie en meer ruimte voor creativiteit moet het systeem zichzelf gaan verbeteren, een soort zelflerend systeem dus.”
Informatietechnologie is een belangrijk onderdeel van een nieuwe en eenvoudiger organisatiestructuur. Bikker: ,,Er is veel geïnvesteerd in automatisering, zonder dat het aan de verwachtingen voldeed. Alle afdelingen moeten elkaars kennis kunnen gebruiken, dus ook de informatietechnologie moet horizontaal geïntegreerd zijn.”
De uitgangspunten zijn niet ingewikkeld, de praktijk is dat wel. ,,Complexe sociale systemen als bedrijven laten zich nog maar beperkt via de verschillende wetenschappen, inclusief de technische bedrijfskunde, begrijpen. De wetenschap van integratie staat nog in de kinderschoenen en vaak is elk bedrijf een geval apart.”
Achterstand
Bikker signaleert een duidelijke achterstand van Nederland op Japan. ,,In Nederland wordt zo’n zeventig procent van onderzoek en ontwikkeling gestoken in produktinnovatie, en dertig procent in procesinnovatie. In Japan is dat andersom.” En van procesinnovatie is veel winst te verwachten. ,,Nedcar in Born verwacht door een eenvoudiger organisatie met hetzelfde aantal mensen een twee keer zo hoge produktie te halen.”
Naast het lean produkt design, het zo eenvoudig mogelijk te assembleren produkt en lean poduction, is een tweede stroming aan te wijzen. ,,Concurrent engineering wil vooral de doorlooptijd bekorten, bijvoorbeeld door informatie over produktie, assemblage en service al vroeg in het produktontwerp te gebruiken. Dit vereist een diepgaande proceskennis.”
En daar ligt de rol van technici. Bikker: ,,Het is in Amerika min of meer herontdekt, maar in Nederland is de harde technische kant van de bedrijfskunde al lang integraal onderdeel van het onderwijs. MIT probeert die nu meer in te bouwen.”
Een nog bijna open gebied is volgens Bikker de sociaal-ethische kant van de bedrijfskunde. ,,Onze insteek is om kwaliteit van organisaties af te stemmen op kwaliteit van werk. Je visie daarop hangt sterk samen met je mensbeeld. We hebben daarom nauwe contacten met de faculteit Wijsbegeert en Maatschappijwetenschappen, waar ik veel van verwacht.”
Ook andere problemen wil hij bestuderen. ,,We willen ook bepaalde disfuncties bekijken, zoals milieu-aspecten. Maar met een onderwerp als de internationale verdeling van welvaart zullen we ons niet bezig houden.”
Bikker ziet het graag groot, zoals ook blijkt uit zijn intreerede. ,,De snelle groei van de wereldbevolking is voor de uitbouw en spreiding van de industrie een enorme uitdaging.” Die neemt Bikker graag aan. ,,We zullen de industrieel organisatiekundige eerder meer nodig hebben dan minder.”
Paul Rutten
prof.ir. H. Bikker: ,,Kwaliteit van organisaties afstemmen op kwaliteit van werk”
Comments are closed.